Η εφαρμογή της «τράπεζας θεμάτων» στις εξετάσεις, σε συνδυασμό με το πλέγμα μέτρων που συνθέτουν το «νέο Λύκειο», δίνει μία εικόνα για το πού οδεύει το σχολείο. Η μαζική παραπομπή μαθητών της Α' Λυκείου σε επανεξέταση το Σεπτέμβρη σε τουλάχιστον ένα μάθημα στέλνει το μήνυμα ότι «αυτό το Λύκειο δεν είναι για όλους», ότι δεν έχουν θέση όλοι μέσα στην Εκπαίδευση μέχρι τα 18 τους χρόνια. Το υπουργείο Παιδείας παραδέχεται άλλωστε ότι δεν είναι πρόβλημα το 10 - 15% των μαθητών να μην ολοκληρώνει το σχολείο και να στρέφεται πρόωρα στην κατάρτιση και τη μαθητεία. Φυσικά, αυτός ο «διωγμός» δεν αφορά τα παιδιά των αστών. Πλήττει αποκλειστικά και στοχευμένα τα παιδιά της εργατικής τάξης, των φτωχών λαϊκών οικογενειών.
***
Οι υποστηρικτές της πολιτικής που θέλει τα παιδιά να βγαίνουν στην αγορά εργασίας με το μίνιμουμ των δεξιοτήτων συχνά επαναλαμβάνουν ότι «δεν μπορούν να γίνουν όλοι επιστήμονες», προκειμένου να αντιμετωπιστούν ως «ρεαλιστές» από το λαό και να κερδίσουν συναίνεση στις ταξικές επιλογές τους. Η αλήθεια είναι ότι πράγματι δεν μπορούν να γίνουν όλοι επιστήμονες. Αλλά είναι διαφορετικό αυτό από τους ταξικούς φραγμούς στη μόρφωση. Η μόρφωση είναι δικαίωμα όλων. Και δεν μπορεί να αποκλείονται απ' αυτήν τα παιδιά των φτωχών λαϊκών οικογενειών γιατί η εκπαίδευση έχει κόστος που δεν μπορεί να αντέξει το λαϊκό εισόδημα. Είναι τιμή για τα παιδιά της εργατικής τάξης να γίνουν εργάτες. Αλλά αυτό δε σημαίνει ότι η εργατική τάξη, τ' άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα θα παραιτηθούν από την απαίτηση τα παιδιά τους να μένουν στο σχολείο μέχρι τα 18 τους χρόνια. Και μετά το Λύκειο όσοι θέλουν να ακολουθήσουν την τεχνική - επαγγελματική κατεύθυνση, να φοιτούν σε δημόσιες αναβαθμισμένες τεχνικές και επαγγελματικές σχολές. Και δε μιλάμε, βέβαια, ούτε για το Λύκειο που κάνει τη διαλογή για το Πανεπιστήμιο ούτε για την εφήμερη, φτηνή επαγγελματική κατάρτιση. Αλλά για ένα σχολείο, ένα Λύκειο, που θα δίνει ολοκληρωμένη μόρφωση προετοιμάζοντας τους νέους ανθρώπους να μπουν στον κοινωνικό στίβο.
***
Σε λιγότερο από ένα μήνα ξεκινά η νέα σχολική χρονιά, κατά την οποία το μέτρο της «τράπεζας θεμάτων» και άλλα μέτρα, που συνθέτουν το «νέο Λύκειο», θα αναπτυχθούν στη διαδικασία του σχολείου. Με τους μαθητές μαζικά να επιδίδονται σε έναν αγώνα δρόμου για την κάλυψη της ύλης, για αποστήθιση των απαντήσεων στα θέματα της «τράπεζας». Ηδη, σε πολλά σπίτια, μετεξεταστέοι μαθητές της Α' Λυκείου προετοιμάζονται για τις επαναληπτικές εξετάσεις του Σεπτέμβρη έχοντας πάρει «πακέτο» από το φροντιστήριο τις απαντήσεις στα θέματα της «τράπεζας θεμάτων» και προσπαθούν να τις αποστηθίσουν. Κάπως έτσι θα διαμορφωθεί και η εκπαιδευτική διαδικασία, με το βλέμμα στις εξετάσεις του επόμενου Ιούνη, χωρίς περιθώρια για εμβάθυνση στο μορφωτικό αντικείμενο των μαθημάτων, για κάλυψη των όποιων κενών και - όπως δείχνουν οι δηλώσεις της ηγεσίας του υπουργείου - με ελλείψεις εκπαιδευτικών.
***
Η ασφυκτική αυτή κατάσταση, που θα γίνει καθεστώς, δεν είναι πρόβλημα του τρόπου εφαρμογής των επιλογών της άρχουσας τάξης στην Εκπαίδευση. Είναι ακριβώς οι επιλογές της. Αλλού όμως βρίσκονται οι ανάγκες του λαού, οι δυνατότητες των παιδιών του. Ο δρόμος για να τις συναντήσει βρίσκεται στον οργανωμένο αγώνα, στη συσπείρωση και δράση με κριτήριο ταξικό, έχοντας στο μυαλό ποιος, για ποιον και γιατί διαμορφώνει έτσι την Εκπαίδευση, αλλά και ποια Εκπαίδευση αντιστοιχεί στις λαϊκές ανάγκες.