Τα ζητήματα της Ενέργειας και του ελέγχου των σχετικών διαύλων παίζουν κομβικό ρόλο στην ένταση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στα Βαλκάνια
Κλιμακώνονται επικίνδυνα τελευταία οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις και στα Βαλκάνια με επίκεντρο το Ενεργειακό, τον έλεγχο διαύλων, το ποιας χώρας μονοπώλια θα έχουν προβάδισμα στην εκμετάλλευση πλουτοπαραγωγικών πηγών και πόρων στην περιοχή. Σε αυτό το φόντο, αστικές τάξεις χωρών όπως η Ελλάδα, η Τουρκία κ.ά. διεκδικούν η καθεμιά για τον εαυτό της ολοένα και μεγαλύτερη διείσδυση στα Βαλκάνια και σε μια ευρύτερη ζώνη, όπου επίσης διακυβεύονται συμφέροντα ισχυρών ιμπεριαλιστικών κρατών, όπως είναι οι ΗΠΑ, ηΓερμανία και η Ρωσία, γεγονός που περιπλέκει επικίνδυνα τις μεταξύ τους αντιθέσεις και το πώς αυτές εκδηλώνονται στην περιοχή.
Αλβανία
Σε μια τελευταία εξέλιξη, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές, η αλβανική κυβέρνηση του Εντι Ράμα επέδωσε πρόσφατα ρηματική διακοίνωση στον Ελληνα πρέσβη στα Τίρανα, με την οποία αμφισβητεί το δικαίωμα της Ελλάδας για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο βόρειο Ιόνιο πέλαγος. Οτι οι περιοχές που έχουν προκηρυχθεί εκεί από την Ελλάδα για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, και έχουν δημοσιευθεί τόσο στην ελληνική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως όσο και στην επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ (σ.σ.: πρόκειται για το Οικόπεδο Νο 1 του δεύτερου γύρου παραχωρήσεων που έχει ως καταληκτική ημερομηνία για υποβολή προσφορών τη 14η Ιούλη) εισέρχονται εντός αλβανικών χωρικών υδάτων.
Η αλβανική πλευρά θέτει ζήτημα ότι τα Διαπόντια Νησιά βορείως της Κέρκυρας (σ.σ.: τα τρία μεγαλύτερα νησιά του συμπλέγματος είναι οι Οθωνοί, η Ερεικούσσα και το Μαθράκι) δεν δικαιούνται πλήρη επήρεια στην υφαλοκρηπίδα. Ουσιαστικά τα Τίρανα ταυτίζονται στην τακτική τους με την Αγκυρα που σε αντίστοιχη περίπτωση ισχυρίζεται ότι το Καστελόριζο δεν έχει ΑΟΖ. Ετσι κι αλλιώς, η αλβανική κυβέρνηση δείχνει να επενδύει πολλά στις σχέσεις της με την Αγκυρα, όπως φάνηκε και στο θερμό κλίμα που επικράτησε στην πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αλβανία. Να θυμίσουμε εδώ ότι ήδη στην Αλβανία λειτουργεί ναυτική βάση της Τουρκίας. Αρα οι ελληνοτουρκικές αντιθέσεις διαπλέκονται με ελληνοαλβανικές.
Από ελληνικής πλευράς σημειώνεται ότι η χάραξη των θαλάσσιων οικοπέδων από την προηγούμενη κυβέρνηση έγινε με σεβασμό στη μέση γραμμή που προβλέπει η διμερής Συμφωνία καθορισμού των θαλάσσιων ζωνών Ελλάδας και Αλβανίας που υπεγράφη στις 27 Απρίλη 2009, συμφωνία που αναγνωρίζει πλήρεις θαλάσσιες ζώνες σε όλα τα νησιά.
Ωστόσο, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας έκρινε το 2010 αντισυνταγματική τη συμφωνία έπειτα από προσφυγή του σημερινού πρωθυπουργού Εντι Ράμα, τότε επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Σημειωτέον, αρμόδιοι παράγοντες στην Αθήνα, επισημαίνουν ότι η σχέση με τον Ράμα είναι «προβληματική», καθώς ο ίδιος δεν δείχνει «προθυμία συνεργασίας και συνεννόησης» με την ελληνική πλευρά, θεωρώντας προφανώς ότι τα συμφέροντα των δύο αστικών τάξεων δεν συμπίπτουν.
Η Αθήνα εξέφρασε με διάφορους τρόπους τη δυσφορία της για τη στάση αυτή των Τιράνων. Π.χ. ακυρώθηκε η συνάντηση που θα είχε, πριν από μερικές μέρες, ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς με τον Αλβανό πρέσβη στην Αθήνα. Είναι επίσης ένα ερώτημα, αν θα συμπεριλάβει την Αλβανία στην περιοδεία που σχεδιάζει ο Κοτζιάς για τον Ιούνη στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (Σερβία, Αλβανία, Κόσσοβο, Μαυροβούνιο, Βοσνία και ΠΓΔΜ).
Φαίνεται, λοιπόν, ότι οι ελληνοτουρκικές αντιθέσεις διαπλέκονται με ελληνοαλβανικές.
Σκόπια
Την ίδια στιγμή, στην Αθήνα στα υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας παρατηρούν με προσοχή τα τεκταινόμενα στην ΠΓΔΜ, καθώς η αποσταθεροποίησή τους μπορεί να λειτουργήσει ως θρυαλλίδα εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή με αναζωπύρωση εθνικισμών στο τρίγωνο Αλβανία - Σερβία - Σκόπια και πυροδότησης της έντασης σε περιοχές όπως το Κόσσοβο και το Κουμάνοβο. Ας μην ξεχνάμε δε ότι υπάρχει η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία, ενώ ταυτόχρονα στο παρελθόν η Αλβανία έχει εγείρει θέμα «Τσάμηδων», άρα αφορά μια ενδεχόμενη αποσταθεροποίηση άμεσα και την Ελλάδα. Ενώ και η Βουλγαρία θεωρεί δικής της επιρροής το σλαβικό πληθυσμό της ΠΓΔΜ. Η εκκρεμότητα, επίσης, με το όνομα της ΠΓΔΜ είναι ένα στοιχείο αντιπαράθεσης με την Ελλάδα. Πολύ μπλεγμένο το κουβάρι των αντιθέσεων.
Χαρακτηριστικά, ο υπουργός Αμυνας Π. Καμμένος μίλησε τη Δευτέρα για «προβοκάτσιες τις οποίες βλέπουμε τον τελευταίο καιρό να αναπτύσσονται στην περιοχή των Βαλκανίων».
Ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Κοτζιάς, εξέφρασε την ελπίδα η Σερβία «να γίνει μια άγκυρα σταθερότητας και ασφάλειας στα Δυτικά Βαλκάνια», ενώ τόνισε για «τα πρόσφατα επεισόδια» στα Σκόπια ότι «προκαλούν μια ανησυχία στην Ευρώπη συνολικά για αποσταθεροποίηση στα Δυτικά Βαλκάνια».
Βεβαίως, πρέπει να σημειωθεί ότι τα γεγονότα στην ΠΓΔΜ, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σ. Λαβρόφ δήλωσε ότι είναι υποκινούμενα από δυνάμεις έξω από την ΠΓΔΜ. Εχει τη σημασία της η δήλωση, αφού δείχνει άμεσο ενδιαφέρον της Ρωσίας. Πράγματι από τις αρχές του '90 με την έναρξη διαμελισμού της Γιουγκοσλαβίας που άναψε τη φωτιά του πολέμου στα Βαλκάνια με παρέμβαση της Γερμανίας, (ήταν το πρώτο κράτος που αναγνώρισε την ανεξαρτησία Κροατίας - Σλοβενίας που θεωρούνται κράτη της επιρροής της), οι ΗΠΑ έκαναν άμεση παρέμβαση στέλνοντας τον Σάιρους Βανς και στη συνέχεια τον Χόλμπρουκ σαν μεσολαβητές τάχα στις διενέξεις, παίρνοντας το πάνω χέρι στην περιοχή και το έχουν ακόμη. Ετσι όμως δεν αντιμετώπιζαν μόνο τη Γερμανία αλλά κυρίως τη Ρωσία που θεωρεί τα Βαλκάνια δικό της ζωτικό χώρο. Αυτή η τάση αναζωπυρώνεται σήμερα, αφού η Σερβία έχει υπογράψει μεγάλη ενεργειακή συμφωνία με τη Ρωσία και άλλες επίσης οικονομικές συμφωνίες, ενώ έχουν αποφασίσει και κοινές στρατιωτικές ασκήσεις το Σεπτέμβρη. Σ' αυτό το πλαίσιο πρέπει κανείς να δει και τα γεγονότα στην ΠΓΔΜ.
Τουρκία
Ολα τα παραπάνω τρέχουν ενώ ταυτόχρονα συνεχίζονται σχεδόν καθημερινά στο Αιγαίο οι παραβάσεις και παραβιάσεις των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων από τουρκικά μαχητικά.
Η Αγκυρα, ενθαρρυμένη από την ανεκτικότητα ή και στήριξη που της παρέχεται από το ΝΑΤΟ, υπενθυμίζει ανελλιπώς τις αξιώσεις της τουρκικής αστικής τάξης στο Αιγαίο, παρά και τις αστικές αβρότητες που επικράτησαν στην πρόσφατη επίσκεψη του Κοτζιά στην Τουρκία στις επαφές τους εκεί με τους Τούρκους μεγαλοσχήμονες.
Τις υπενθυμίζει παρά και τις δηλώσεις του Κοτζιά, πρόσφατα στην τουρκική τηλεόραση TRT, ότι «ο αναδυόμενος ρόλος της Ελλάδας στο Ενεργειακό συνδέεται με το ρόλο της Τουρκίας στο Ενεργειακό. Γιατί όταν συζητάμε για αγωγούς που έρχονται από το Αζερμπαϊτζάν ή από τη Ρωσία, αναφερόμαστε σε αγωγούς που περνάνε από την Τουρκία». Μια ξεκάθαρη προσπάθεια της ελληνικής αστικής τάξης για κάποιο άνοιγμα στην αντίστοιχη τουρκική, ώστε καταλήγοντας σε κάποιο συμβιβασμό να προχωρήσουν οι μπίζνες του κεφαλαίου στο Αιγαίο.
Ο Κοτζιάς πρόσθεσε, εξάλλου, στην προσπάθεια γεωστρατηγικής αναβάθμισης της ντόπιας αστικής τάξης μέσα και από τη λεγόμενη διπλωματία των αγωγών, ότι: «Εγώ πιστεύω ότι είναι καλό να κατασκευαστούν γραμμές αγωγών στην περιοχή μας, και εννοώ όχι μόνο την Ελλάδα και την Τουρκία, αλλά και την ΠΓΔΜ, την Αλβανία, τη Βοσνία. Εχω συμφωνήσει σε αυτό με τον υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, τον Βολκάν Mποζκίρ (...) ότι πρέπει να φτιάξουμε ισχυρά δίκτυα, και ενεργειακά, και οδικά, και σιδηροδρομικά».
Ρουμανία - Βουλγαρία
Σε αυτό το πλαίσιο, άλλωστε, ο Ν. Κοτζιάς σχεδιάζει την προαναφερόμενη περιοδεία στα Δυτικά Βαλκάνια τον Ιούνη, ενώ στα σχέδιά του είναι και η αναβίωση της «τριμερούς συνεργασίας» με τα άλλα δύο βαλκανικά κράτη - μέλη της ΕΕ, Ρουμανία και Βουλγαρία. Είμαστε, όπως έλεγε πρόσφατα σε συνέντευξή του, «τρεις χώρες οι οποίες πρέπει να έχουν γνώμη και άποψη για τα υπόλοιπα Βαλκάνια, γιατί, στο βαθμό που δεν έχουν, τρίτες δυνάμεις μπορούν να μονοπωλήσουν τους χειρισμούς στα Δυτικά Βαλκάνια».
«Θα κάνουμε όλες αυτές τις επαφές», εξήγησε ο υπουργός Εξωτερικών «διότι έχουμε πολλά κοινά θετικά μεταξύ μας, με τα όποια επιμέρους προβλήματα που μπορεί να λυθούν και θα κινήσουμε τον ισχυρό αυτό άξονα Βουλγαρία - Ρουμανία - Ελλάδα, ώστε να ξαναθυμίσουμε ποιος έχει δικαιώματα λόγου εντός της ΕΕ απέναντι στα Δυτικά Βαλκάνια».
Βάλτε εδώ και τις δηλώσεις του επικεφαλής του Ποταμιού Στ. Θεοδωράκη που εκφράζοντας ανοικτά τα προτάγματα του ντόπιου κεφαλαίου ζητά η Ελλάδα να γίνει «η υπερδύναμη των Βαλκανίων».
Προσθέστε, επίσης, και τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Αμυνας Π. Καμμένου ότι: «Ισραήλ, Κύπρος και Ελλάδα ουσιαστικά αποτελούν ένα χώρο που - γιατί όχι - μπορεί να είναι το νέο αμυντικό δόγμα, το οποίο μπορεί να προεκταθεί και προς το Βορρά, προς τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, κάτι το οποίο θα επιδιώξει η Ελλάδα».
Σημειωτέον, με κινητήριο άξονα της τέτοιας διείσδυσης και τη λεγόμενη στρατιωτική διπλωματία, η ελληνική Πολεμική Αεροπορία έχει αναλάβει καθήκοντα «Air Policing» στην Αλβανία εκ περιτροπής με την Ιταλία, ενώ το Μάρτη του 2014 υπογράφηκε και τεχνική συμφωνία με τη Βουλγαρία, για την εκτέλεση «διασυνοριακών επιχειρήσεων εναέριας επιτήρησης». Ουσιαστικά, η Πολεμική Αεροπορία καλύπτει τις αδυναμίες (λόγω έλλειψης μέσων) στις εναέριες περιπολίες άλλων βαλκανικών χωρών που κινούνται υπό την ομπρέλα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.
Ουσιαστικά έχει οργανωθεί ΝΑΤΟικό προπύργιο στα σύνορα με τη Ρωσία πάνω στη Μαύρη Θάλασσα, με την Ελλάδα στο επίκεντρο της ενδοϊμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης με τη Μόσχα.
Ο λαός να κουμπώνεται
Σε κάθε περίπτωση, η ντόπια αστική τάξη θέλει να έχει ρόλο σε μια περιοχή, όπου συγκρούονται ισχυρά ευρωενωσιακά (πρώτα και κύρια γερμανικά), αμερικανικά και ρωσικά μονοπώλια σε ζητήματα όπως η χάραξη αγωγών καυσίμου κ.ά.
Επιπλέον, αυτά τα περί ανάδειξης της Ελλάδας σε «στρατιωτικό ηγήτορα» και «πλουραλιστικό ενεργειακό κόμβο», που θα παίζει με όσο περισσότερα ιμπεριαλιστικά κέντρα μπορεί, σε συνεργασία με την Τουρκία, και θα στρώνει κάθετους αγωγούς προς τις βορειότερες χώρες των Βαλκανίων, λέγονται ενώ:
Συνεχίζεται η σφαγή στην Ουκρανία, σημαντικότατο ενεργειακό κόμβο, η αντιπαράθεση Μόσχας - ευρωατλαντικού άξονα για τον έλεγχο στις πρ. Σοβιετικές Δημοκρατίες. Η Αγκυρα συνεχίζει καθημερινά την προκλητική αμφισβήτηση εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στο Αιγαίο και την κατοχή στην Κύπρο. Αναζωπυρώνονται, όπως προείπαμε, εστίες εθνικιστικής έντασης στα Βαλκάνια, με αυξανόμενη ανησυχία για το τι μέλλει γενέσθαι το αμέσως επόμενο διάστημα. Αλλά συνεχίζεται και ο πόλεμος σε Συρία - Ιράκ με αφορμή τους τζιχαντιστές, τους οποίους οι ιμπεριαλιστές αξιοποιούν ως πρόσχημα για να εξαπολύσουν νέες ιμπεριαλιστικές επιχειρήσεις στην περιοχή, για την προώθηση και προάσπιση των συμφερόντων τους.
Πρόσθετοι λόγοι όλοι αυτοί, όχι απλά ο λαός να κουμπώνεται απέναντι στα παχιά λόγια της κυβέρνησης και τα μεγαλεπήβολα σχέδια της ντόπιας αστικής τάξης, αλλά και να αντιταχθεί.
