Η παγκόσμια ανάπτυξη στο τέλος του 2015 αναμένεται να «κλείσει» στο 3,3%, σύμφωνα με την Εκθεση εξαμήνου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που δόθηκε στη δημοσιότητα την Πέμπτη 9 Ιούλη, με το ΔΝΤ να αναθεωρεί προς τα κάτω την προηγούμενη πρόβλεψή του κατά 0,2%. Για το 2016, το ΔΝΤ αναμένει ενίσχυση της ανάπτυξης κατά 0,5% (σε σχέση με την εκτίμηση για το 2015), οπότε θα διαμορφωθεί στο 3,8% (όσο προέβλεπε δηλαδή και στην προηγούμενη εκτίμησή του). Η επιδείνωση των προβλέψεων του ΔΝΤ για το 2015 αποδίδεται κυρίως στο πλήγμα που δέχτηκε η συνολική οικονομική δραστηριότητα στη Βόρεια Αμερική, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2015.
Παρ' όλα αυτά, εμμένει στις βασικές τοποθετήσεις που είχε και στην προηγούμενη Εκθεσή του, όπου προέβλεπε σταδιακή επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας στις προηγμένες καπιταλιστικές οικονομίες, «σταθεροποίηση» της δημοσιονομικής πολιτικής στην Ευρωζώνη, χαμηλότερες τιμές καυσίμων, αλλά και βελτίωση της «εμπιστοσύνης» στην αγορά εργασίας.
Σε ό,τι αφορά τις λεγόμενες αναδυόμενες οικονομίες, επισημαίνει τη συνεχιζόμενη επιβράδυνση της ανάπτυξης σε αυτές, ως αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων, με βασικότερο την πτώση των τιμών των πρώτων υλών και των εμπορευμάτων - οι εν λόγω οικονομίες είναι κατά κύριο λόγο εξαγωγικές - η «εξισορρόπηση» που καταγράφεται στην κινέζικη οικονομία, αλλά και μια σειρά γεωπολιτικοί παράγοντες που επιδρούν στην οικονομία.
Εντοπίζουν «υπεροχή» των αρνητικών παραγόντων
Η έκθεση διακρίνει συνολικά «υπεροχή» των αρνητικών παραγόντων, εντοπίζοντας στους βραχυπρόθεσμους κινδύνους την «αυξημένη μεταβλητότητα» στις χρηματοπιστωτικές αγορές, - π.χ. γεγονότα σαν αυτά που καταγράφονται το τελευταίο διάστημα στα χρηματιστήρια της Κίνας και άλλων ασιατικών χωρών -, κάμψη της παραγωγής μεσοπρόθεσμα, τόσο σε προηγμένες όσο και σε αναδυόμενες οικονομίες, και τέλος τις χαμηλότερες τιμές των εμπορευμάτων, που θα πλήξει κυρίως τις αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Για τις τιμές του πετρελαίου, στην Εκθεση επισημαίνεται πως κατά τους προηγούμενες μήνες, ανέκαμψαν περισσότερο απ' ό,τι αναμενόταν, αντανακλώντας μια σχετική αύξηση της ζήτησης παγκοσμίως, αλλά και των προσδοκιών πως η αύξηση της παραγωγής πετρελαίου στις ΗΠΑ θα αρχίσει να επιβραδύνεται και η μέση ετήσια τιμή του πετρελαίου αναμένεται για το 2015 στα 59 δολάρια το βαρέλι, με μια κάπως μικρότερη προβλεπόμενη αύξηση για το 2016.
Για την πορεία του πληθωρισμού, αναφέρει πως μετά την ανάκαμψη των τιμών του πετρελαίου, έχουν, επίσης, αρχίσει να αυξάνονται οι τιμές των καυσίμων και των τελικών προϊόντων. Πάντως, αν και ο πληθωρισμός έχει αρχίσει να ανακάμπτει σε πολλές προηγμένες οικονομίες, παραμένει ο αντίκτυπος άλλων παραγόντων που οδηγούν σε αντιπληθωριστικά φαινόμενα, κυρίως στην ΗΠΑ. Ο δομικός πληθωρισμός παραμένει σε γενικές γραμμές κάτω από τους επίσημους στόχους, ενώ στις αναδυόμενες οικονομίες, ιδίως σε εκείνες με χαμηλή εγχώρια ζήτηση, ο πληθωρισμός παρουσιάζει τάσεις μείωσης.
Για τις αγορές συναλλάγματος, αναφέρει πως σε πραγματικούς όρους, το δολάριο έχει υποτιμηθεί κατά περίπου 2%, την ίδια στιγμή που το ευρώ έχει ανατιμηθεί κατά περίπου 1%. Αλλά σε σύγκριση με τις μέσες συναλλαγματικές ισοτιμίες του 2014, το ευρώ και το γιεν έχουν απολέσει μέρος της αξίας τους και, επομένως, θα συνεχίσουν να στηρίζουν την ανάκαμψη στη ζώνη του ευρώ και την Ιαπωνία, το 2015-2016. Θετικό αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία αναμένει από την πολιτική των ισχνών επιτοκίων που ακολουθούν οι Κεντρικές Τράπεζες της Ιαπωνίας και της ΕΕ, ενώ ταυτόχρονα εκτιμά περαιτέρω αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων και των ασφάλιστρων κινδύνου στις αναδυόμενες οικονομίες, οι οποίες θα έρθουν αντιμέτωπες με επιπλέον μείωση των ροών κεφαλαίου αλλά και περαιτέρω υποτίμηση του νομίσματος.
«Απροσδόκητη αδυναμία» στις ΗΠΑ
Εξειδικεύοντας τις προβλέψεις για τις προηγμένες οικονομίες, επισημαίνει πως η ανάπτυξη στις προηγμένες οικονομίες προβλέπεται να αυξηθεί από 1,8% το 2014, στο 2,1% το 2015 και στο 2,4% το 2016, χαμηλότερα σε σχέση με την προηγούμενη πρόβλεψη, εξαιτίας της «απροσδόκητης αδυναμίας» που εμφανίστηκε στιςΗΠΑ, η οποία αντιπροσωπεύει τη μερίδα του λέοντος στο ποσοστό αύξησης που προέβλεπε η προηγούμενη Εκθεση: Στην προηγούμενη πρόβλεψη (τον Απρίλη), το ΔΝΤ «έβλεπε» για το 2015 ρυθμό ανάπτυξης 3,1%στις ΗΠΑ, ενώ τώρα υποβαθμίζει την πρόβλεψή του στο 2,5%.
Η οικονομική ανάκαμψη στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με την Εκθεση, «φαίνεται ότι βρίσκεται σε καλό δρόμο», με μια γενικά ισχυρή ανάκαμψη της εγχώριας ζήτησης και του πληθωρισμού (προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά1,5%, όσο και στην προηγούμενη εκτίμηση).
Η Ελλάδα εξαιρείται από τα παραπάνω, καθώς το ΔΝΤ αναμένει «πολύ βαρύτερο τίμημα» για την ελληνική οικονομία...
Επιβράδυνση, αντίθετα, προβλέπει το ΔΝΤ για τις «αναδυόμενες αγορές» και τις «αναπτυσσόμενες οικονομίες», όπου συνολικά η ανάπτυξη σε αυτές αναμένεται να κινηθεί από το 4,6% που ήταν το 2014, στο4,2% το 2015 (4,3% στην προηγούμενη εκτίμηση), ως αντανάκλαση της αρνητικής επίδρασης της μείωσης των τιμών των βασικών εμπορευμάτων και της επιδείνωσης των εξωτερικών οικονομικών συνθηκών, ιδίως στη Λατινική Αμερική και των εξαγωγέων πετρελαίου, την «αναπροσαρμογή» στην Κίνα (εννοεί την προσγείωση των διψήφιων ποσοστών ανάπτυξης των προηγούμενων ετών σε μονοψήφια νούμερα, κάτω από το 7%), αλλά και άλλους γεωπολιτικούς παράγοντες (συρράξεις στη Μ. Ανατολή, Β. Αφρική, Ουκρανία κ.α.).
Καταλήγοντας, το ΔΝΤ προτρέπει σε συνέχιση και ενίσχυση της «χαλαρής» νομισματικής πολιτικής, σε αύξηση των επενδύσεων σε υποδομές, ενώ για τις οικονομίες με υψηλό δημόσιο χρέος, αναφέρει ότι ο ρυθμός της δημοσιονομικής εξυγίανσης θα πρέπει να βρίσκεται σε «κατάλληλη ισορροπία» μεταξύ των μέτρων για τη μείωση του χρέους αλλά και την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας. Επίσης, χαρακτηρίζει επιτακτική την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σε όλες τις προηγμένες οικονομίες, τόσο για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης, όσο και για την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας και της ανάπτυξης.
