Ο όρος «logistics» σημαίνει «διαχείριση» της εφοδιαστικής αλυσίδας, η οποία χοντρικά αφορά στη μεταφορά, αποθήκευση και διανομή εμπορευμάτων. Για να γίνει κατανοητό περί τίνος ακριβώς πρόκειται και τι απίστευτα μεγέθη αντιπροσωπεύει ο όρος αυτός, αρκεί η παρουσίαση του προλόγου της αιτιολογικής έκθεσης του νομοσχεδίου του υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, με τίτλο «Ρυθμίσεις θεμάτων Εφοδιαστικής», που βρίσκεται σε φάση επεξεργασίας στην αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή και συντάχθηκε για να καθορίσει το θεσμικό πλαίσιο για τον τομέα αυτό.
«Στην Ευρώπη, η διείσδυση ασιατικών προϊόντων στις αναπτυγμένες ευρωπαϊκές αγορές συνέβαλε στην αύξηση κατά 381% του συνολικού όγκου του εμπορευματικού φορτίου. Σήμερα, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο παγκόσμιος κλάδος της εφοδιαστικής αλυσίδας υπολογίζεται σε περίπου 5,4 τρισεκατομμύρια ευρώ ή 13,8% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ οι λιμένες της Μεσογείου διαχειρίζονται το 9% της παγκόσμιας μεταφοράς εμπορευμάτων, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 48% της ευρωπαϊκής αγοράς. Χαρακτηριστικό είναι ότι και η πλειοψηφία του διερχόμενου φορτίου (52%) διακινείται μέσω του Σουέζ με κατεύθυνση τον ευρωπαϊκό Βορρά, καταλήγει σε λιμένες της Μεσογείου, ενώ από εκεί μεταφέρεται με άλλα μεταφορικά μέσα προς το Βορρά».
Ειδικά για την Ελλάδα, επισημαίνεται ότι «ο κλάδος της εφοδιαστικής υπολογίζεται περίπου σε 10% του ΑΕΠ, ενώ υπάρχουν δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης του κλάδου, καθώς δεν έχει αξιοποιηθεί πλήρως η δυναμική της χώρας, λόγω της γεωγραφικής της θέσης (η μικρότερη απόσταση μεταξύ της Ευρώπης και της διώρυγας του Σουέζ). Σήμερα, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η αποτελεσματικότητα και η ανταγωνιστικότητα του δικτύου των ελληνικών Logistics είναι χαμηλότερη από τις γειτονικές χώρες (...) Οι δυνατότητες της χώρας έχουν αυξηθεί ιδιαίτερα λόγω της εντυπωσιακής ανάπτυξης του λιμένος του Πειραιά και του διερχόμενου φορτίου».
Φτάνοντας στο διά ταύτα σημειώνει: «Το παρόν νομοσχέδιο καλείται να υποστηρίξει την υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής Logistics με όραμα την ανάδειξη της Ελλάδας σε ανταγωνιστικό και ποιοτικό διαμετακομιστικό κόμβο της ΝΑ Ευρώπης».
Γι' αυτούς τους λόγους, που αναφέρονται στην έκθεση, τα «logistics» είναι ένας από τους τομείς της οικονομίας τους οποίους προκρίνει η κυβέρνηση με βάση τη γραμμή που έχει χαράξει του «συγκριτικού πλεονεκτήματος» και εντάσσεται στο «Ελληνικό Σχέδιο Ανάπτυξης» που έχει εκπονήσει. Κριτήριο της επιλογής των κλάδων που χαρακτηρίζονται «στρατηγικής σημασίας», όπως τα «logistics», είναι η εξασφάλιση νέων πεδίων δράσης και κερδοφορίας για τα μονοπώλια. Στην προκειμένη περίπτωση, μάλιστα, τα κέρδη από τον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας, όπως γίνεται αντιληπτό, είναι δυσθεώρητα, ενώ ταυτόχρονα, όπως προκύπτει και από την αιτιολογική έκθεση, η κυβέρνηση ικανοποιεί και από αυτή την πλευρά την αξίωση της αστικής τάξης για την ανάδειξη της χώρας σε διαμετακομιστικό κόμβο στην Ευρώπη, ακριβώς γιατί τα κέρδη για το κεφάλαιο θα είναι τεράστια και όχι επειδή καλύπτουν λαϊκές ανάγκες.
Βορά στα μονοπώλια λιμάνια, σιδηρόδρομοι, ελεύθεροι χώροι
Η ανάπτυξη των «logistics» περνά μέσα από την ακόμα πιο άγρια εκμετάλλευση των εργαζομένων και προϋποθέτει νέες θυσίες για τις εργατικές - λαϊκές οικογένειες και τις ανάγκες τους. Πέρα από το γεγονός ότι ενισχύεται η θέση των μονοπωλίων στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας, για να μπορέσουν να αναπτύξουν απρόσκοπτα τη δράση τους, η κυβέρνηση, με βάση οδηγίες και κανονισμούς που έχει διαμορφώσει η Ευρωπαϊκή Ενωση για την ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων, τους παραδίδει, είτε πουλώντας είτε με άλλη μορφή παραχώρησης, κρατικές υποδομές, όπως λιμάνια, σιδηροδρομικά και οδικά δίκτυα και εναπομείναντες ελεύθερους χώρους.
Ο σχεδιασμός, που περιέχει το πρώτο κεφάλαιο του νομοσχεδίου του υπουργείου Ανάπτυξης για την ανάπτυξη των «logistics», είναι καταρχήν η δημιουργία προσωρινών κέντρων αποθήκευσης και διανομής εμπορευμάτων εντός και περιμετρικά στους οικιστικούς ιστούς, σε συνεννόηση με την Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ). Ακόμα, «η δημιουργία ειδικών εγκαταστάσεων προσωρινής αποθήκευσης, ενοποίησης και αποομαδοποίησης φορτίων και φορτοεκφόρτωσης εμπορευμάτων και στάθμευσης φορτηγών αυτοκινήτων σε περιοχές των δήμων, προκειμένου να επιτευχθεί η συγκεκριμένη μεταφορά και εκφόρτωση». Παραδέχεται βέβαια ότι θα υπάρξουν περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όμως, όπως σημειώνει θα γίνουν ...«μελέτες» για να είναι «οι ελάχιστες δυνατές».
Στο δεύτερο κεφάλαιο προβλέπει την ανάπτυξη μεγάλων εμπορευματικών - διαμετακομιστικών κέντρων τα οποία ονομάζονται «Επιχειρηματικά Πάρκα Εφοδιαστικής Εθνικής Εμβέλειας» και σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που θέτει δεν μπορεί να είναι μικρότερα των 500 στρεμμάτων και να «εξασφαλίζεται υποχρεωτικά πρόσβαση σε συνδυασμένη μεταφορά». Εδώ έρχεται να δέσει και το Νέο Ρυθμιστικό Πλαίσιο που ψηφίστηκε στο τέλος του Ιούνη στη Βουλή με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, με το οποίο επανακαθορίστηκε ο νέος πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός της χώρας και ανάμεσα σε άλλα πολύ σοβαρά μέτρα προωθήθηκε η κατάργηση των όποιων υποτυπωδών περιορισμών στην προστασία του περιβάλλοντος και στην αλλαγή χρήσης γης.
Μάλιστα, ήδη έχει καθορίσει δύο τέτοια «Επιχειρηματικά Πάρκα Εφοδιαστικής Εθνικής Εμβέλειας» το ένα στο Θριάσιο και το δεύτερο στη Θεσσαλονίκη, στο πρώην «στρατόπεδο Γκόνου», επειδή συνδέονται με τα δύο μεγάλα λιμάνια της χώρας, ενώ η αδειοδότηση των επιχειρήσεων που θα εγκατασταθούν εκεί θα είναι με τις διαδικασίες «fast track» και συγκεκριμένα με μια απλή υπεύθυνη δήλωση! Χώροι που, εκτός των άλλων, θα είναι και απέραντα εργασιακά γκέτο στο όνομα της ανταγωνιστικότητας.
Το νερό ήδη έχει αρχίσει να μπαίνει στο αυλάκι για την εξασφάλιση χώρων στα μονοπώλια. Το ΤΑΙΠΕΔ έχει βγάλει στο σφυρί ακίνητα και εκτάσεις στη Κεντρική Μακεδονία για την ανάπτυξη logistics. Συγκεκριμένα, στο Νέο Κορδελιό Δήμου Ευόσμου, προωθεί την ιδιωτικοποίηση έκτασης 11.316 τ.μ. με σιλό και αποθήκες, 89.811 τ.μ. στη Μενεμένη Δήμου Αμπελοκήπων και έπεται συνέχεια.
ΣΥΡΙΖΑ: Ανοιχτά υπέρ των μονοπωλίων
Αποκαλυπτική ήταν η στάση του ΣΥΡΙΖΑ στη συζήτηση που έγινε στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής. Ο ειδικός αγορητής του κόμματος, Γ. Σταθάκης, δείχνοντας ότι το κόμμα του μπορεί να υπηρετήσει πολύ καλύτερα την κερδοφορία των μονοπωλίων έδωσε ρεσιτάλ διαχείρισης. Ανέφερε ότι καταψηφίζει επί της αρχής το νομοσχέδιο διότι: «Το νομοσχέδιο είναι μία μόνο από τις εναλλακτικές σκέψεις, προτάσεις, απαντήσεις που θα μπορούν να δοθούν στα ερωτήματα που θέτει ο διεθνής αναπροσανατολισμός της διεθνούς εμπορικής κίνησης και τα γεωπολιτικά και οικονομικά πλεονεκτήματα που μπορεί να αποκομίσει η χώρα μας από την παρέμβαση σε αυτόν το σημαντικό τομέα». Πρόσθεσε πως, ενώ το νομοσχέδιο «αφορά την ιδέα της δημιουργίας επιχειρηματικών πάρκων εφοδιαστικής εθνικής εμβέλειας, την οποία βρίσκουμε θετική και το υπογραμμίζω αυτό», ωστόσο δεν «προσδιορίζει ποιος θα είναι σε θέση να ιδρύσει αυτά τα πάρκα», λες και αυτό είναι το πρόβλημα και κατέληξε λέγοντας: «Το παρόν νομοσχέδιο αντίθετα με ό,τι διατείνει ότι εξυπηρετεί, εντάσσεται σε ένα πλαίσιο το οποίο τείνει να του δώσει ένα μονοσήμαντο προσανατολισμό σε σχέση και με τον κλάδο των μεταφορών και το ρόλο που μπορεί να παίξει στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας»!
Να θυμίσουμε, επίσης, ότι ο ίδιος ο Αλ. Τσίπρας κατά την επίσκεψή του τον Δεκέμβρη του 2012 στη Βραζιλία, στις επαφές που είχε με κυβερνητικούς αξιωματούχους της χώρας απηύθυνε προσκλητήριο για «μπίζνες» στην Ελλάδα, διαφημίζοντας τα γεωστρατηγικά της πλεονεκτήματα και τη δυνατότητα να αποτελέσει για την καπιταλιστική οικονομία της Βραζιλίας «πύλη» εισόδου στην αγορά της Ευρώπης.
Στη συνάντηση με τον υπουργό Αμυνας της Βραζιλίας, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, αφού επισήμανε ότι η Ελλάδα «παραμένει μια χώρα με ανεξάντλητο γεωπολιτικό δυναμικό συνδυάζοντας τη θέση της στην Ευρωζώνη, στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, την κεντρική της θέση στους κεντρικούς ενεργειακούς διαύλους», συμπλήρωσε ότι «δεν έχει αναπτυχθεί όσο θα μπορούσε η οικονομική και εμπορική συνεργασία των δύο χωρών, καθώς η Ελλάδα θα μπορούσε να αποτελέσει μια δεύτερη πύλη για την οικονομία της Βραζιλίας και γενικότερα της Νότιας Αμερικής στην Ευρώπη μετά την Ιβηρική χερσόνησο».
Η θέση του ΚΚΕ
Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Χρ. Κατσώτης στην κοινοβουλευτική Επιτροπή τόνισε ότι «το νομοσχέδιο είναι ενταγμένο στους ευρωενωσιακούς σχεδιασμούς για τα διευρωπαϊκά δίκτυα. Λαμβάνει υπόψη του την πολιτική της απελευθέρωσης της αγοράς μεταφορών», συνδέεται «με την ιδιωτικοποίηση των λιμανιών Πειραιά και Θεσσαλονίκης, καθώς και με την ιδιωτικοποίηση του σιδηρόδρομου». Αναφερόμενος σε συγκεκριμένα άρθρα αποκάλυψε: «Δίνει τη δυνατότητα στις εταιρείες να προχωρούν και στη συναρμολόγηση εδώ των εμπορευμάτων», απαίτηση που προβάλλει και η COSCO που λυμαίνεται τις προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ του λιμανιού του Πειραιά, «με αποτέλεσμα αυτά να μπορούν να πωλούνται ως εμπορεύματα προερχόμενα από χώρα της ΕΕ. Αυτό αποτελεί κίνητρο σε μονοπωλιακούς ομίλους τρίτων χωρών να προχωρούν σε επενδύσεις στον τομέα της εφοδιαστικής».
Η εφοδιαστική αλυσίδα σημείωσε «συνδέεται άμεσα με την ανάπτυξη στον τομέα της οικονομίας της χώρας, την παραγωγή των αντίστοιχων αγαθών και εμπορευμάτων. Συνδέεται άμεσα με το ποιος θα έχει το πάνω χέρι στην παραγωγική ανασυγκρότηση. Συνδέεται άμεσα με την ανάγκη του κεντρικού σχεδιασμού για να διασφαλίζεται η ποσότητα, η ποιότητα και η αδιάλειπτη διάθεση των αγαθών και εμπορευμάτων στο λαό. Συνδέεται άμεσα με τις σχέσεις της χώρας μας με άλλες χώρες που θα επιτρέπουν τις αμοιβαίες επωφελείς εμπορικές σχέσεις. Συνδέεται άμεσα με τις μεταφορικές υποδομές, την ανάπτυξή τους σε εθνικό επίπεδο, των χερσαίων, θαλάσσιων, εναερίων. Εμείς λέμε ότι αν δεν είναι αποκλειστικά κρατικά τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, οι σιδηρόδρομοι, το οδικό δίκτυο και οι υποδομές της εφοδιαστικής, τότε όλα αυτά θα υπηρετούν την κερδοφορία των μονοπωλιακών ομίλων και όχι τις λαϊκές ανάγκες.
Η εφοδιαστική στα χέρια των μονοπωλίων με τους ανταγωνισμούς τους, με ιδιωτικές υποδομές που είναι αναγκαίες για την ανάπτυξή τους, είναι σε βάρος των λαϊκών συμφερόντων, από την ποιότητα, τις τιμές και όλα όσα συνθέτουν την ικανοποίηση των αναγκών του λαού. Η εφοδιαστική στα χέρια του κεφαλαίου δεν μπορεί να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει κυκλοφοριακή συμφόρηση, αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Η δυνατότητα στις εφοδιαστικές να προχωρούν στη συναρμολόγηση των εμπορευμάτων, θα δημιουργήσει παραπέρα προβλήματα στην ίδια την υποδομή της χώρας».
