Σήμερα η οικογένεια, ο άνεργος, αλλά και ο εργαζόμενος, ο συνταξιούχος χρειάζονται περισσότερη στήριξη από ποτέ. Ιδιαίτερα όσον αφορά στις υπηρεσίες Υγείας και Πρόνοιας που για την πλειοψηφία του λαού είναι πολύ δύσκολη έως και απαγορευτική. Την ίδια ώρα, οι κυβερνητικές αναδιαρθρώσεις έχουν επιδεινώσει τις συνθήκες δουλειάς και ζωής, οι περικοπές σε Υγεία - Φάρμακο αφήνουν όλο και περισσότερους εκτεθειμένους, παρότι ο λαός χαρατσώνεται με βαριά φορολογία και ασφαλιστικές εισφορές για τον κλάδο Υγείας. Γι' αυτό η απάντηση του λαού στην κυβέρνηση που αποβάλλει από πάνω της την κρατική ευθύνη για την ιατροφαρμακευτική κάλυψη του πληθυσμού, πρέπει να είναι: Αποκλειστικά δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες για όλους με ευθύνη του κράτους και όχι των ασφαλιστικών ταμείων, δηλαδή και πάλι των εργαζομένων. Να έχουν όλοι οι άνεργοι κι ανασφάλιστοι δικαίωμα ιατροφαρμακευτικής κάλυψης.
Είναι πρόκληση η κυβέρνηση να ισχυρίζεται πως τα μέτρα και οι περικοπές δεν θίγουν το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών, ενώ μπορούν να έχουν όλοι υπηρεσίες Υγείας. Τι δυνατότητες για υπηρεσίες Υγείας μπορεί να έχουν τα 901.194 νοικοκυριά με 2,34 εκατομμύρια μέλη που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, που σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ορίων από τους αστούς την υπολογίζουν σε ετήσιο ατομικό εισόδημα 6.591 ευρώ, (εισόδημα εξαθλίωσης), ενώ υπάρχουν άνθρωποι, οικογένειες χωρίς καθόλου εισόδημα όπως οι άνεργοι; Η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη από τα ήδη απελπιστικά στοιχεία: Η έρευνα της ΕΛΤΣΑΤ έτους 2011 αφορά στα εισοδήματα των νοικοκυριών το έτος 2010, που ήταν μεγαλύτερα από τα σημερινά. Επιπλέον το, σύμφωνα με τους αστούς, όριο της φτώχειας έπεσε σε σχέση με το 2009 που ήταν στα 7.178 ευρώ ετήσιο ατομικό εισόδημα. Δηλαδή, χρόνο με το χρόνο αντί να βελτιώνονται οι συνθήκες ζωής και να ικανοποιούνται οι όλο και διευρυνόμενες ανάγκες, πάμε όλο και πιο πίσω, μέχρι στο σημείο να θεωρείται πως ένας άνθρωπος μπορεί να ζήσει αξιοπρεπώς με κάτι περισσότερο από 500 ευρώ το μήνα...
Ο κίνδυνος για αύξηση της νοσηρότητας εξαιτίας της διευρυνόμενης εξαθλίωσης μεγαλώνει. Μόνο όσον αφορά τις ιατρικές εξετάσεις, «το 10,1% του πληθυσμού δήλωσε το 2011 οικονομική αδυναμία», σύμφωνα με Εκθεση που εκπονήθηκε από το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθήνας για λογαριασμό της Unicef.
Παρακαλάνε για λιγότερες εξετάσεις
Στο Παίδων «Η Αγία Σοφία» φτάνουν οι ανασφάλιστοι, οι πιο φτωχοί γονείς όταν πλέον η κατάσταση του παιδιού έχει φτάσει στο απροχώρητο και χωρίς προηγουμένως να έχουν απευθυνθεί σε κάποια άλλη υπηρεσία Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Για παράδειγμα, στο νοσοκομείο «έρχονται παιδιά αφυδατωμένα μετά από πολυήμερο πυρετό χωρίς να έχουν πάει σε παιδίατρο, γιατί δεν είχαν να τον πληρώσουν. Παλιότερα θα κατέφευγαν στο νοσοκομείο, αφού είχαν πάει ή είχαν τηλεφωνήσει σε έναν παιδίατρο, αφού είχαν δώσει μια αντιβίωση. Τώρα, μόνο με αντιπυρετικά παλεύουν την κατάσταση...», σημειώνουν γιατροί και νοσηλευτές.
Εχουν φτάσει σε τέτοιο σημείο τους ανθρώπους που παρακαλάνε να μη γίνουν πολλές εξετάσεις, να μη νοσηλευτεί πολλές μέρες το παιδί τους γιατί ανεβαίνει το κόστος. «Ολο και πιο συχνά συμβαίνει αυτό. Εξάλλου με το που μπει ένας ανασφάλιστος γονιός στο νοσοκομείο η εντολή της διοίκησης είναι να του ζητιέται μια προκαταβολή - ό,τι έχει πάνω του, έστω και 20 ευρώ - και να του κρατάμε το ΑΦΜ», λένε οι εργαζόμενοι.
Στο νοσοκομείο, το κρεβάτι χρεώνεται με 60 ευρώ την ημέρα και στην τιμή συμπεριλαμβάνονται οι αιματολογικές εξετάσεις. Ολα τα υπόλοιπα που θα χρειαστούν πληρώνονται επιπλέον. Ενδεικτικά: Το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (π.χ. για μια κρίση επιληψίας) κοστίζει 12,5 ευρώ, η μαγνητική τομογραφία 238 ευρώ κι αν χρειαστεί σκιαγραφικό επιπλέον 80 ευρώ, η νάρκωση φτάνει στα 38 ευρώ. Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως αυτά τα τιμολόγια επιβαρύνουν και τον ΕΟΠΥΥ, δηλαδή έμμεσα τους ασφαλισμένους. Ο ΕΟΠΥΥ αγοράζει από τα δημόσια νοσοκομεία υπηρεσίες Υγείας, δηλαδή το κράτος ολοένα και υποχωρεί από την ευθύνη πλήρους χρηματοδότησης της Υγείας και αυτή μετατίθεται στο κάθε άτομο. Η ατομική ευθύνη ενισχύεται και με τη δραστική μείωση της κρατικής χρηματοδότησης στον ΕΟΠΥΥ.
«Αυτές τις μέρες το νοσοκομείο είναι γεμάτο. Νοσηλεύονται παιδιά για πολλές μέρες και βδομάδες αφού ο πυρετός δεν πέφτει με τίποτα. Δυσκολεύονται τα παιδιά να συνέλθουν», δηλώνει νοσηλεύτρια του Παίδων «Η Αγία Σοφία». «Αυτό εμάς τους υγειονομικούς μας βάζει σε σκέψεις. Η φυσική άμυνα των παιδιών έχει πέσει. Σιτίζονται σωστά τα παιδιά αυτά; Σε τι συνθήκες ζουν; Είναι τόσο ισχυρά τα μικρόβια; Μήπως φταίει ότι ο γιατρός πλέον δεν έχει πολλές επιλογές θεραπείας, παρά μόνο συγκεκριμένα - τα πιο φθηνά - φάρμακα; Πάντως δεν έχει ερευνηθεί το θέμα, δεν γίνονται επιστημονικές μελέτες και μόνο εμπειρικά μπορούμε να μιλήσουμε».
Στέρηση βασικών αγαθών
Το νοσοκομείο που λειτουργεί σαν επιχείρηση και κοιτάζει «στην τσέπη» τους ασθενείς δεν ενδιαφέρεται για τις συνθήκες διαβίωσης των «πελατών» του, ούτε συνδυάζει αυτά τα δεδομένα με τα περιστατικά που δέχεται. Πάντως, στατιστικές για το βιοτικό επίπεδο των νοικοκυριών, όπως τα στοιχεία της Εκθεσης του Πανεπιστημίου Αθηνών φανερώνουν:
Το 2011 τα φτωχά παιδιά στην Ελλάδα υπολογίζονταν σε 465.000 (το 23,7% του παιδικού πληθυσμού). Τα παιδιά σε σοβαρή υλική αποστέρηση ήταν 322.000. Δηλαδή:
- Το 50,8% των νοικοκυριών με παιδιά το 2011 δήλωσε αδυναμία πληρωμής μιας βδομάδας διακοπών.
- Το 37,2% δυσκολίες ανταπόκρισης στην πληρωμή πάγιων λογαριασμών, δόσεις δανείων κ.λπ.
- Το 34,5% οικονομική αδυναμία αντιμετώπισης έκτακτων δαπανών της τάξεων των 500 ευρώ και άνω. Τέτοιες έκτακτες δαπάνες συχνά αφορούν κάποιο πρόβλημα Υγείας.
- Το 19,3% οικονομική αδυναμία για ικανοποιητική θέρμανση.
- Το 10,6% οικονομική αδυναμία για διατροφή που να περιλαμβάνει κάθε δεύτερη μέρα κοτόπουλο, κρέας, ψάρι ή λαχανικά ίσης θρεπτικής αξίας (σ.σ. το 56,9% των μονογονεϊκών νοικοκυριών και το 68,8% των πολύτεκνων).
- Οπως σημειώνεται στην Εκθεση, «οι συνθήκες αυτές αν συνδυαστούν με προβλήματα στην κατοικία που σχετίζονται με υγρασία στην οροφή, στους τοίχους και σάπια κουφώματα», που το φτάνουν στο 14,8% των νοικοκυριών το 2011, «μπορούν να επιφέρουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία των παιδιών, ιδιαίτερα των μικρότερων ηλικιών».
Γιατροί στο Παίδων «Η Αγία Σοφία» επισημαίνουν ακόμα πως αρκετά παιδιά δεν έχουν κάνει ορισμένα εμβόλια κι επομένως είναι πιο ευάλωτα. Παρότι το υπουργείο Υγείας έχει εξαγγείλει από τον Νοέμβρη του 2012 Πρόγραμμα δωρεάν εμβολιασμού άπορων και ανασφάλιστων παιδιών, στην πράξη δεν έχει «περπατήσει», αφού ούτε σχεδιασμός υπάρχει, ούτε ενημέρωση του πληθυσμού, ούτε επαρκείς δημόσιες δομές. Ακόμη και γιατροί δεν γνωρίζουν πού να κατευθύνουν τους ανασφάλιστους γονείς για δωρεάν εμβόλια, ενώ στο Παίδων «Η Αγία Σοφία» δεν γίνονται εμβολιασμοί!
Φεύγουν κρυφά με το μωρό στα χέρια!
Για να γεννήσει μια ανασφάλιστη Ελληνίδα υπήκοος στο Μαιευτήριο «Ελενα» πρέπει να πληρώσει στην οικονομική θέση για φυσιολογικό τοκετό 800 ευρώ και για καισαρική 1.000 ευρώ. Αν χρειαστεί να νοσηλευτεί για παραπάνω από τέσσερις μέρες θα επιβαρυνθεί με 75 ευρώ την ημέρα. Ακόμη πιο τραγικό κι απάνθρωπο είναι πως το τιμολόγιο αλλάζει όταν πρόκειται για μια μετανάστρια χωρίς άδεια παραμονής, που βρίσκεται ακόμη σε δυσμενέστερη θέση. Αυτή χρεώνεται με 1.700 ευρώ τον φυσιολογικό τοκετό και 2.100 ευρώ την καισαρική για τέσσερις μέρες νοσηλείας.
«Συχνά οι ανασφάλιστες γυναίκες φεύγουν κρυφά τα βράδια με το μωρό στην αγκαλιά για να μην πληρώσουν. Είναι οι φτωχές και απελπισμένες γυναίκες που δεν κατάφεραν να βγάλουν βιβλιάριο Πρόνοιας λόγω χρεών, που δεν έχουν άδεια παραμονής κ.λπ. Πολλές δεν λένε καν το αληθινό τους όνομα για να γλιτώσουν», λένε εργαζόμενοι του νοσοκομείου. «Φεύγοντας όμως νωρίτερα από τις προβλεπόμενες μέρες - όπου γίνονται εξετάσεις, παρακολουθούμε την υγεία τους - διατρέχει κινδύνους τόσο η μάνα όσο και το παιδί. Το ρισκάρουν. Δεν έχουν άλλη επιλογή», συμπληρώνουν.
Το κυνηγητό όμως του ανασφάλιστου δεν σταματάει εκεί. Εχοντας το νοσοκομείο στα χέρια του τα στοιχεία της ταυτότητάς του και το ΑΦΜ μεταφέρει το χρέος στην εφορία.
Οι εργαζόμενοι επισημαίνουν και μια ακόμη δραματική πραγματικότητα, ανήκουστη για τον 21ο αιώνα, με τέτοια εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας: Ολο και περισσότερες γυναίκες φτάνουν στην εφημερία των δημόσιων μαιευτηρίων να γεννήσουν χωρίς να έχουν κάνει ούτε μια εξέταση, ούτε μια επίσκεψη σε γιατρό όλη τη διάρκεια της κύησης! Σύμφωνα δε με τα στοιχεία της πανεπιστημιακής έκθεσης, «παρατηρείται σταδιακή αύξηση στις γεννήσεις ελλιποβαρών παιδιών (κάτω από 2.500 γραμμάρια) που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής της μητέρας, αλλά μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και την ανάπτυξη του παιδιού: Από 8,8% των γεννήσεων το 2007, σε 9,6% το 2009 και 10% το 2010».
Ελένη ΜΑΪΛΗ