Καμιά αναμονή, καμία αυταπάτη. Ξεσηκωμός ενάντια στα μονοπώλια και την πολιτική που τα στηρίζει
Με δεδομένη τη συμφωνία τους στην αντιλαϊκή πολιτική, η συγκυβέρνηση και τα ιμπεριαλιστικά κέντρα (ΕΕ - ΔΝΤ - Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) συνέχισαν την περασμένη βδομάδα τις διαπραγματεύσεις και τα παζάρια τους γύρω από τους τρόπους κλιμάκωσης της επίθεσης του κεφαλαίου για το 2014 και για τα επόμενα χρόνια. Η αντιλαϊκή «σκυταλοδρομία» θα συνεχιστεί την Πέμπτη 14 Νοέμβρη, στην προσεχή συνεδρίαση των υπουργών Οικονομίας της Ευρωζώνης (συμβούλιο Γιούρογκρουπ). Εν μέσω των οξυμένων ανταγωνισμών των αστικών τάξεων των κρατών της ΕΕ, αλλά και ανάμεσα σε τμήματα της αστικής τάξης, μπαίνει ξανά το ζήτημα για το μεταξύ τους επιμερισμό της χασούρας και των κερδών, που συνδέεται με τους τρόπους «ελάφρυνσης» του ελληνικού κρατικού χρέους. Το ζήτημα αποτελεί πτυχή της γενικότερων αντιθέσεων, που εκδηλώνονται, μεταξύ άλλων, γύρω από τους τρόπους διάσωσης των ευρωπαϊκών τραπεζών σε περίπτωση νέων κλυδωνισμών και των «κινδύνων» για επαπειλούμενα «κανόνια».
Στις 21 Νοέμβρη είναι η καταληκτική προθεσμία για την κατάθεση του κρατικού προϋπολογισμού στη Βουλή, ενώ «παράταση» παίρνει η δημοσιοποίηση του «Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου 2014 - 2017», καθώς η αντιλαϊκή πολιτική και η διαμόρφωση των κονδυλίων για τα επόμενα χρόνια συνδέονται με τα χρηματοδοτικά και δημοσιονομικά «κενά», με τους τρόπους «ελάφρυνσης» του κρατικού χρέους και τα άλλα αντιλαϊκά μέτρα που επίσης παραμένουν υπό διαμόρφωση. Σε πρώτη φάση, για λόγους διαχείρισης των λαϊκών αντιδράσεων, το «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο» θα περιλαμβάνει τα γενικά κονδύλια (φόροι - κρατικές δαπάνες), τα οποία στη συνέχεια θα εξειδικευτούν με μπαράζ από νέα μέτρα.
Στις συζητήσεις υπουργών της συγκυβέρνησης με τους εκπροσώπους της τρόικας εξετάστηκε η εφαρμογή των «προαπαιτούμενων μέτρων» που συνδέονται με την εκταμίευση δόσης (1 δισ. ευρώ) από τα δάνεια των ιμπεριαλιστικών Οργανισμών:
-- Ο εντοπισμός και η υπαγωγή σε προγράμματα διαθεσιμότητας και απολύσεων δεκάδων χιλιάδων δημόσιων υπαλλήλων στο στενό και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Η συγκυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει άμεσα στην εφαρμογή του μέτρου, σε συνέχεια της ένταξης σε προγράμματα διαθεσιμότητας 12.500 εργαζομένων που ολοκληρώθηκε στο α' εξάμηνο. Βάσει των όσων έχουν συμφωνηθεί με την τρόικα, οι διαθεσιμότητες θα φτάσουν συνολικά στις 25.000, ενώ στις 4.000 πρέπει να φτάσει ο αριθμός των απολύσεων για το 2013 και σε ακόμη 11.000 για το 2014 (σύνολο 15.000).
-- Οι αναδιαρθρώσεις, η κατάργηση τμημάτων επιχειρηματικής δραστηριότητας ή ακόμη και λουκέτα στις βιομηχανίες ΕΑΣ, ΕΛΒΟ, ΛΑΡΚΟ.
-- Ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2014, ο οποίος θα περιλαμβάνει πρόσθετα αντιλαϊκά μέτρα, πέρα και πάνω από αυτά που εμφανίζονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, στο πλαίσιο και της συζήτησης για τη διαμόρφωση του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου 2014 - 2017.
-- Ο ενιαίος φόρος ακινήτων, το νέο μόνιμο χαράτσι στη λαϊκή στέγη και τη μικρή περιουσία, που από το 2014 επεκτείνεται και στα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, στην κυριολεξία σε κάθε σπιθαμή γης. Το σχετικό νομοσχέδιο βρίσκεται υπό κατάθεση στη Βουλή.
-- Παραπέρα «απελευθερώσεις» σε λεγόμενα «κλειστά επαγγέλματα». Γίνεται λόγος για δικηγόρους και νομικά επαγγέλματα, καθώς ο ψηφισμένος νόμος κρίνεται «ανεπαρκής» για τη συγκέντρωση της πίτας σε μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
Νέα μέτρα και μέτρα που έχουν ήδη ψηφιστεί
Οι άγριες περικοπές των δαπανών για Κοινωνική Ασφάλιση και περίθαλψη αποτελούν την αιχμή του δόρατος της αντιλαϊκής πολιτικής για το 2014. Ηδη σύμφωνα με το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού το σχετικό κονδύλι συμπιέζεται παραπέρα, κατά 2,6 δισ. ευρώ σε απόλυτα μεγέθη (μείωση 16%) σε σχέση με τα ήδη διαλυμένα κονδύλια του 2013. Ηδη εξετάζονται και οι πρόσθετες «παρεμβάσεις» που θα ενσωματωθούν στο τελικό σχέδιο.
Μαζί με τα αντιλαϊκά μέτρα που δρομολογούνται, στις πλάτες των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων θα φορτωθούν το αμέσως επόμενο διάστημα και άλλα μέτρα που έχουν ήδη ψηφιστεί, όπως:
-- Η αναβάθμιση της φοροληστείας απέναντι στους φτωχομεσαίους αγρότες. Ο φόρος καθορίζεται στο 13% και θα ξεκινά από το πρώτο ευρώ «καθαρού εισοδήματος». Ταυτόχρονα, γίνεται υποχρεωτική για όλους τους αγρότες η χρήση λογιστικών βιβλίων, όπως ισχύει και για τους αυτοαπασχολούμενους και μικροεπαγγελματίες. Η φοροληστεία κλιμακώνεται με τα υπό ψήφιση νέα χαράτσια στις αγροτικές καλλιέργειες και τις άλλες εδαφικές εκτάσεις.
-- Η νέα κλίμακα φορολόγησης μισθωτών και συνταξιούχων, που αφορά στα φετινά εισοδήματα (2013), που θα δηλωθούν στην Εφορία και θα εκκαθαριστούν το 2014. Στο 22% διαμορφώνεται ο φορολογικός συντελεστής μέχρι τα 25.000 ευρώ, 32% στο κλιμάκιο 25.000 - 42.000 ευρώ και 42% για μεγαλύτερα ποσά.
-- Η κατάργηση της γκάμας των φοροελαφρύνσεων και των εκπτώσεων φόρου για τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας.
-- Η απογείωση των φόρων στους αυτοαπασχολούμενους και μικροεπαγγελματίες, οι οποίοι, εκτός των άλλων, συνθλίβονται με φορολογικό συντελεστή 26%, που εφαρμόζεται από το πρώτο ευρώ εισοδήματος.
Σε ισχύ παραμένουν και για τα επόμενα χρόνια οι λεγόμενοι «έκτακτοι φόροι, όπως τα τέλη της λεγόμενης «αλληλεγγύης» και του «επιτηδεύματος». Στους σχεδιασμούς είναι και η επιβολή τέλους επιτηδεύματος και στους φτωχομεσαίους αγρότες, στο πλαίσιο της σταδιακής εξίσωσης με τους αυτοαπασχολούμενους.
Μόνιμο μέτρο αποτελεί και η εξίσωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης ανάμεσα στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης. Το μέτρο, σε συνδυασμό με τη συνολική αντιλαϊκή επίθεση, κάνει μέχρι και αδύνατη την αγορά πετρελαίου από τα λαϊκά νοικοκυριά, γεγονός που φυσικά δεν αναιρείται από το λεγόμενο επίδομα θέρμανσης που αφορά σε ψίχουλα (35 λεπτά ανά λίτρο) και μόνο για ένα μικρό μέρος της κατανάλωσης.
Για την κάλυψη των «κενών»
Για την κάλυψη των δημοσιονομικών κενών για το 2014 αλλά και για τα επόμενα χρόνια προβλέπονται και τα παρακάτω:
-- Νέες φοροθηλιές για τα διαλυμένα λαϊκά εισοδήματα μέσα από την εφαρμογή νέου τύπου «αντικειμενικών κριτηρίων διαβίωσης». Πρόκειται για την καθιέρωση του λεγόμενου ηλεκτρονικού περιουσιολογίου, όπου θα καταγράφονται δαπάνες των νοικοκυριών που αφορούν τις καταναλώσεις ηλεκτρικού ρεύματος, νερού, τηλεφώνου, οι οποίες στη συνέχεια μπορούν να αξιοποιηθούν για την τεχνική διόγκωση του εισοδήματος με βάση το οποίο προσδιορίζονται οι φόροι και τα άλλα χαράτσια.
-- Κλιμακώνεται το μέτρο της κατάσχεσης μισθών, συντάξεων, τυχόν άλλων μικροεισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων για τις «ληξιπρόθεσμες οφειλές» που συνεχίζουν να στοιβάζονται στα κιτάπια της Εφορίας.
-- Στα σκαριά είναι οι νέες περικοπές συντάξεων που χορηγεί σε κατηγορίες ασφαλισμένων του ο ΟΑΕΕ. Κλιμακώνονται και οι κατασχέσεις για τις ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές αυτοαπασχολούμενων και μικροεπαγγελματιών.
-- Σχεδιάζεται η κατάργηση ή ενσωμάτωση στον κρατικό προϋπολογισμό των «φόρων υπέρ τρίτων», οι οποίοι αποτελούν πηγή εσόδων για ασφαλιστικά ταμεία και ΟΤΑ. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί όχημα για νέες περικοπές σε συντάξεις και παροχές πρόνοιας επικουρικών ταμείων. Επίσης, στρώνεται το χαλί για ανατιμήσεις στα χαράτσια που φορτώνουν στους δημότες τους.
-- Ηδη αρχίζει η «επικαιροποίηση» της αντιλαϊκής πολιτικής, η εξέταση «εναλλακτικών σεναρίων» και «σκέψεων» που αφορούν σε νέες ανατιμήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος των νοικοκυριών, στα εισιτήρια των αστικών συγκοινωνιών, σε κατηγορίες ειδικών φόρων κατανάλωσης, όπως στα εμφιαλωμένα νερά και τα αναψυκτικά, κατεύθυνση που ήδη έχει συμφωνηθεί με το αρχικό μνημόνιο αλλά που στο μεταξύ αντισταθμίστηκε από άλλα «ισοδύναμα μέτρα».
«Διαρθρωτικές» μεταρρυθμίσεις
Παράλληλα με τα παραπάνω μέτρα («μη οριζόντια» σύμφωνα με την αποπροσανατολιστική επιχειρηματολογία της κυβέρνησης), προωθείται μια βεντάλια αντιλαϊκών αλλαγών που ανταποκρίνονται σε πάγια αιτήματα και σύγχρονες ανάγκες του κεφαλαίου:
Πλειστηριασμοί: Στα σκαριά είναι σταδιακή «απελευθέρωση» πλειστηριασμών για χρέη στις τράπεζες ακόμη και για την πρώτη και κύρια κατοικία των λαϊκών νοικοκυριών. Το νέο μέτρο συζητήθηκε στη συνάντηση του υπουργού Ανάπτυξης με την τρόικα και προωθείται η εφαρμογή του από το Γενάρη 2014.
Ομαδικές απολύσεις: Στο προσκήνιο έρχεται η παραπέρα άρση των όποιων περιορισμών στις απολύσεις, για λογαριασμό της μεγάλης εργοδοσίας.
Ασφαλιστικές εισφορές: Ετοιμάζονται νέες ελαφρύνσεις στις ασφαλιστικές εισφορές για την πλευρά της εργοδοσίας. Στόχος η εξεύρεση «τρόπων» για την παραπέρα σταδιακή καρατόμηση των σχετικών εισφορών (3,9%), ώστε η σούμα να φτάσει στο 5%.
Φόροι κατανάλωσης: Σύμφωνα με την Κομισιόν, η «ευρεία χρήση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ δημιουργεί ένα μεγάλο κενό στις εισπράξεις του φόρου». Επανέρχεται έτσι το ζήτημα της αύξησης του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ (13%) που ισχύει σήμερα σε εμπορεύματα μαζικής λαϊκής κατανάλωσης (τρόφιμα, τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος, ύδρευσης κ.ά.), καθώς και των μειωμένων συντελεστών στα νησιά του Αιγαίου.
Τράπεζες: Λόγος γίνεται για νέες κεφαλαιακές απαιτήσεις, που πρέπει να καλυφθούν, έτσι ώστε οι τράπεζες να ανταποκριθούν στις νόρμες λειτουργίας και να αποφύγουν κραδασμούς. Αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου ετοιμάζονται στη Γιούρομπανκ (σημερινός μεγαλομέτοχος της οποίας είναι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) και στις συνεταιριστικές τράπεζες. Για το 2014 σχεδιάζεται η μεταβίβαση της Γιούρομπανκ σε τυχόν ενδιαφερόμενους «επενδυτές».
Στο ερχόμενο Γιούρογκρουπ (14 Νοέμβρη) θα συζητηθεί και η «ανακεφαλαιοποίηση» των τραπεζών της ΕΕ από το νέο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM). Αντιδράσεις εκδηλώνονται από την κυβέρνηση της Γερμανίας, η οποία βάζει ως προϋπόθεση την εξάντληση όλων των άλλων «διαθέσιμων μέσων», συμπεριλαμβανομένου το «κουρέματος» των μετόχων, των ομολογιούχων και των «ανασφάλιστων καταθέσεων» πάνω από 100.000 ευρώ, αρχής γενομένης από το 2015.
