Απόλυτα δεμένη στα συμφέροντα των τραπεζικού κεφαλαίου είναι η νομοθετική ρύθμιση για τους πλειστηριασμούς και την «προστασία των δανειοληπτών» που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε αργά χτες το βράδυ στη Βουλή, προκειμένου να συζητηθεί σήμερα και να ψηφιστεί το Σάββατο με τη διαδικασία του κατεπείγοντος. Στο ίδιο νομοσχέδιο μάλιστα συμπεριλήφθηκε πλήθος άλλων διατάξεων, με τις οποίες προβλέπονται νέα ασήκωτα χαράτσια με τη μορφή προστίμου για τα ληξιπρόθεσμα χρέη και τις καθυστερήσεις αποπληρωμής στην εφορία, καθώς και σωρεία ρυθμίσεων για την ενίσχυση των επιχειρηματικών ομίλων.
Με αποκλειστικό γνώμονα τα συμφέροντα των τραπεζών
Η ρύθμιση για τους πλειστηριασμούς έρχεται να διασφαλίσει το συλλογικό συμφέρον των τραπεζών, να σύρει λαϊκά νοικοκυριά στα γκισέ των τραπεζών, ενόψει μάλιστα και της ολοκληρωτικής άρσης κάθε προστασίας που θα ισχύσει από το 2015 ακόμη και για την πρώτη κατοικία.
Επιλεκτικά και ψευδεπίγραφα είναι τα στοιχεία που επικαλείται η κυβέρνηση, σύμφωνα με την οποία η ...«προστασία» αφορά τάχα τη μεγάλη πλειονότητα των δανειοληπτών. Προβάλλουν επιχειρήματα όπως ότι το 90% των στεγαστικών δανείων αφορά σε κατοικίες με αντικειμενική αξία κάτω από το όριο των 200.000 ευρώ, παραβλέποντας σκόπιμα το γεγονός ότι για την παρεχόμενη «προστασία» απαιτούνται σωρευτικά κριτήρια και προϋποθέσεις.
Ανάμεσα σε αυτά και η επιβολή καταβολής «ελάχιστης δόσης» με συντελεστές από το 10% ως το 20% του οικογενειακού εισοδήματος. Σε αυτά τα πλαίσια, η «ελάχιστη δόση» σε πολλές περιπτώσεις διαμορφώνεται σε επίπεδα ψηλότερα ακόμη και από αυτά που προβλέπονται στους όρους των δανειακών συμβάσεων ή στους «διακανονισμούς» που ήδη κάνουν οι τράπεζες. Κοινός στόχος τόσο του νέου κυβερνητικού μέτρου όσο και των ρυθμίσεων από την πλευρά των τραπεζών είναι η διαχείριση των δανείων που οι ίδιοι βγάζουν στο «κόκκινο». Οι μαζικοί πλειστηριασμοί και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα θα οδηγούσαν τις εμπορικές τιμές των ακινήτων σε απότομη παραπέρα πτώση, πολύ κάτω και από το ύψος των υποθηκών που έχουν εγγράψει και εμφανίζουν οι τράπεζες στους ισολογισμούς τους. Μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγούσε και σε νέα διόγκωση των επισφαλειών τους, θα διεύρυνε και τις ανάγκες τους για την άντληση φρέσκων κεφαλαίων για τη θωράκισή τους.
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη νομοθετική ρύθμιση:
- Κατά τη διάρκεια αναστολής του πλειστηριασμού οι δανειολήπτες υποχρεώνονται να καταβάλλουν ελάχιστη μηνιαία δόση στο 10% του καθαρού μηνιαίου οικογενειακού εισοδήματος, εφόσον το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα είναι μέχρι 15.000 ευρώ. Για το επιπλέον εισόδημα η ελάχιστη δόση φτάνει στο 20%. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους εμπόρους η ελάχιστη καταβολή θα υπολογίζεται τουλάχιστον στο 30% της τελευταίας ενήμερης δόσης.
Για παράδειγμα, σε ετήσιο οικογενειακό εισόδημα στα 35.000 ευρώ (το ανώτατο για την παρεχόμενη προστασία) προβλέπεται ελάχιστη δόση ύψους 458 ευρώ το μήνα. Για οικογενειακό εισόδημα στα 30.000 η «ελάχιστη δόση» φτάνει στα 375 ευρώ το μήνα. Αντίστοιχα για 25.000 ευρώ, η ελάχιστη δόση για την προστασία από πλειστηριασμούς, διαμορφώνεται στα 292 ευρώ το μήνα.
- Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας πρέπει να είναι μέχρι 200.000 ευρώ. Μέχρι και φέτος ακατάσχετη ήταν η κύρια κατοικία με αντικειμενική αξία στα 300.000 ευρώ για τους άγαμους, στα 375.000 ευρώ για τους έγγαμους και στα 450.000 ευρώ για 4μελή νοικοκυριά.
- Η προστασία (αποκλειστικά και μόνο για την πρώτη κατοικία) παρέχεται σε δανειολήπτες με καθαρό οικογενειακό εισόδημα μέχρι 35.000 ευρώ το χρόνο. Μέχρι φέτος δεν υπήρχε εισοδηματικό κριτήριο.
- Η συνολική ακίνητη και κινητή περιουσία να είναι μέχρι 270.000 ευρώ. Από το ποσό αυτό οι καταθέσεις δεν μπορούν να ξεπερνούν τις 15.000 ευρώ.
Δεν υπάρχει απολύτως καμία πρόβλεψη για την προστασία δεύτερης εξοχικής κατοικίας, επαγγελματικής στέγης κ.ά, γεγονός που σημαίνει ότι καταργείται πλήρως η όποια προστασία από το 2014. Η ισχύουσα ρύθμιση (η οποία λήγει στις 31/12) προέβλεπε την προστασία από πλειστηριασμούς για συνολικά χρέη στις τράπεζες μέχρι 200.000 ευρώ.
Με βάση και το προηγούμενο, από το 2014 καταργείται η προστασία για χρέη στις τράπεζες από καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Πρόκειται για την κατηγορία δανείων που δόθηκαν με τους πλέον επαχθείς όρους και επιτόκια.
Χαράτσια για το λαό, ενισχύσεις για το κεφάλαιο
Πέρα από τα παραπάνω, στο νομοσχέδιο συμπεριλήφθηκαν συνοδευτικές αντιλαϊκές διατάξεις για τα χρέη προς το Δημόσιο, καθώς και νέα μέτρα ενίσχυσης του κεφαλαίου. Συγκεκριμένα:
-- Ασήκωτα χαράτσια: Από την 1η Γενάρη του 2014 μπαίνουν σε εφαρμογή νέα ασήκωτα πρόστιμα για τις καθυστερήσεις εξόφλησης οφειλών στο Δημόσιο. Για καθυστέρηση δυο μηνών επιβάλλεται πρόστιμο στο 10% επί του οφειλόμενου ποσού (από 1% το μήνα σήμερα). Πρόσθετη επιβάρυνση 0,7% ανά μήνα καθυστέρησης επιβάλλεται με τη μορφή τόκου, δηλαδή για το δίμηνο της καθυστέρησης τα χαράτσια φτάνουν στο 11,2% του αρχικού φόρου. Για 12μηνη καθυστέρηση το πρόστιμο διπλασιάζεται στο 20% και ο τόκος φτάνει στο 8,5%, με αποτέλεσμα την προσαύξηση του συνολικού φόρου σε ποσοστό 28,5%.
-- Ρητές εξαιρέσεις για την «προστασία» από πλειστηριασμούς ακινήτων προβλέπονται για δάνεια που χορηγήθηκαν σε δικαιούχους από τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης. Επίσης στους οφειλέτες του Δημοσίου, συγκεκριμένα από «διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόρους και τέλη προς το Δημόσιο και τους ΟΤΑ, τέλη προς ΝΠΔΔ και εισφορές προς Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης».
-- Ιδρυση «Επενδυτικού και Αναπτυξιακού Ταμείου» με έδρα το Λουξεμβούργο ή ή σε άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ, το οποίο θα διέπεται από τους νόμους του αντίστοιχου κράτους. Στόχος του Ταμείου είναι η «εξασφάλιση κέρδους στους επενδυτές του» και προορισμός του η «παροχή ρευστότητας και σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας», όπως σε έργα υποδομής και «μικρομεσαίες επιχειρήσεις». Μέτοχος το Ταμείου θα είναι το Ελληνικό Δημόσιο με 50% ή 350 εκατ. ευρώ και με κεφάλαια που θα προέλθουν από το ΕΣΠΑ, ενώ τα υπόλοιπο ποσό θα καταβληθεί από «διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και ιδιώτες επενδυτές». Είναι απόλυτα φανερή η επιχείρηση στήριξης τμημάτων του ντόπιου κεφαλαίου (βιομηχάνων, κατασκευαστικών ομίλων κ.ά). Οπως προκύπτει, μέσω του νέου μηχανισμού θα διοχετεύονται στους επιχειρηματίες φτηνά κεφάλαια, προκειμένου να ικανοποιήσουν τις ανάγκες χρηματοδότησης.
-- Συμπληρωματικές ρυθμίσεις για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών στο Δημόσιο. Ανάμεσα σε άλλα με ένα και μοναδικό παραστατικό μπορεί να προχωρούν οι κατασχέσεις για κάθε είδους οφειλές και για οποιαδήποτε αιτία.
-- Ρυθμίσεις για τη λειτουργία του ΤΑΙΠΕΔ και σειρά από διατάξεις για την προσέλκυση «επενδυτών». Ανάμεσα σε άλλα προβλέπεται η μείωση κατά 95% στις συμβολαιογραφικές αμοιβές που αφορούν στη μεταβίβαση δημόσιας περιουσίας.
-- Παρατείνεται για το 2014 η εφαρμογή του «μειωμένου» συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση (13%).
