Κλιμακώνεται η ένταση στην Ουκρανία σε μια σύγκρουση που ο λαός βρίσκεται στο μέσο της διαπάλης ανάμεσα σε τμήματα της αστικής τάξης της χώρας και του ανταγωνισμού μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων ΕΕ και ΗΠΑ με την καπιταλιστική Ρωσία με «Μήλον της Εριδος» τον πλούτο και τη γεωστρατηγική θέση της χώρας. Στο Κίεβο, βρέθηκε χτες ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Τζον Κέρι, ενώ υπήρξαν και πολλές τηλεφωνικές επικοινωνίες, απειλές και αντεγκλήσεις μεταξύ ηγετών και αξιωματούχων ιμπεριαλιστικών χωρών.
Χτες, συνεδρίασαν οι μόνιμοι αντιπρόσωποι του ΝΑΤΟ μετά από αίτημα της Πολωνίας, που έμεινε σε διακηρύξεις περί αλληλεγγύης. Οι εκπρόσωποι της λυκοσυμμαχίας θα συνεδριάσουν και σήμερα. Επίσης, συνάντηση υπουργών Εξωτερικών της Ρωσίας, των ΗΠΑ, της Γερμανίας και άλλων χωρών της ΕΕ γίνεται σήμερα στο Παρίσι, με πρωτοβουλία της γερμανικής κυβέρνησης σε μια προσπάθεια να βρεθεί συμβιβασμός, ενώ αύριο γίνεται στις Βρυξέλλες έκτακτη σύνοδος κορυφής της ΕΕ για την Ουκρανία.
Στρατιωτική κλιμάκωση
Βεβαίως, η σύγκρουση στην καρδιά της Ευρώπης έχει μετατραπεί και σε ένοπλη αντιπαράθεση, προς το παρόν αναίμακτη, μετά τη στρατιωτική επιχείρηση που ξεκίνησε την Παρασκευή τα ξημερώματα με καταλήψεις αεροδρομίων και εγκαταστάσεων στην Κριμαία συγκεκαλυμμένα από ρώσικες στρατιωτικές δυνάμεις που δεν έφεραν διακριτικά. Η συγκεκριμένη περιοχή είναι για τη σημερινή καπιταλιστική Ρωσία τεράστιας γεωστρατηγικής σημασίας δίοδος προς τη Μαύρη θάλασσα, ενώ στην πρωτεύουσα Σεβαστούπολη φιλοξενείται ο ρωσικός ναύσταθμος. Χτες, επίσης, έγινε γνωστό ότι ο νέος πρωθυπουργός της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας, Σεργκέι Αξιόνοφ, επιχειρηματίας με σχέσεις με τη Ρωσία, δήλωσε ότι τις επόμενες μέρες θα οριστεί υπουργός Αμυνας στη Δημοκρατία, κάτι που δείχνει ότι επιταχύνεται η απόσχιση της περιοχής. Εν τω μεταξύ, η ουκρανική ναυαρχίδα που απέπλευσε από τη βάση της Σούδας προς την Ουκρανία, φέρεται να έχει σηκώσει σημαία Κριμαίας και να κατευθύνεται σε λιμάνι που ελέγχουν οι αρχές της Κριμαίας.
Οι εξελίξεις αυτές, σε συνδυασμό με τις μεγάλες στρατιωτικές ασκήσεις της Ρωσίας κατά μήκος των ουκρανικών συνόρων, ανέβασαν τις προηγούμενες μέρες το θερμόμετρο στα ύψη και προκάλεσαν τις αντιδράσεις της νέας αστικής ηγεσίας στο Κίεβο και των πατρώνων της ΕΕ, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ που τη στήριξαν για να ανατρέψει την προηγούμενη αστική κυβέρνηση του Β. Γιανουκόβιτς. Οι στρατιωτικές αυτές ασκήσεις ανακοινώθηκε την Τρίτη το πρωί ότι είχαν ολοκληρωθεί και οι δυνάμεις καλούνταν με εντολή του Ρώσου Προέδρου να γυρίσουν στα στρατόπεδά τους. Ωστόσο, ο Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι η στρατιωτική λύση είναι πάντα διαθέσιμη και δήλωσε ότι θα υπερασπιστεί τους ρωσόφωνους πληθυσμούς και τα συμφέροντα της χώρας του, ενώ χαρακτήρισε τη νέα κυβέρνηση στο Κίεβο, «κυβέρνηση πραξικοπηματιών και νεοφασιστών», ενώ είπε ότι οι κάτοικοι της περιοχής πρέπει να αποφασίσουν με δημοψήφισμα την τύχη τους. Πάντως, ισχυρίστηκε ότι οι ένοπλες δυνάμεις που έχουν τον πλήρη έλεγχο της Κριμαίας δεν είναι Ρώσοι στρατιώτες, αλλά «μονάδες λαϊκής αυτοάμυνας».
Πυρά στον αέρα από Ρώσους στρατιωτικούς
Την ίδια ώρα, χτες τα ξημερώματα, σύμφωνα με το ουκρανικό υπουργείο Αμυνας είχε απευθύνει στις ουκρανικές δυνάμεις στην Κριμαία τελεσίγραφο από τη Ρωσία, κάτι που όμως δεν εφαρμόστηκε. Η ρωσική πλευρά χαρακτήρισε την πληροφορία περί τελεσιγράφου «ανοησία», ωστόσο η στρατιωτική κινητικότητα είναι μεγάλη. Επίσης, σημειώθηκε και ένα «θερμό επεισόδιο», όταν ρωσικές δυνάμεις που έχουν περικυκλώσει την ουκρανική αεροπορική βάση του Μπελμπέκ κοντά στη Σεβαστούπολη της Κριμαίας έριξαν προειδοποιητικές βολές εναντίον Ουκρανών στρατιωτών που προσπάθησαν να πλησιάσουν, αλλά το περιστατικό δεν επεκτάθηκε.
Επίσης, το ρωσικά ΜΜΕ μεταδίδουν ότι τρεις μονάδες της ουκρανικής αεράμυνας (50ή, 55η και 147η) δήλωσαν τη στήριξή τους στις τοπικές αρχές της Κριμαίας. Ταυτόχρονα, το υπουργείο Αμυνας της Ρωσίας, μέσα σε αυτό το κλίμα, δήλωσε ότι έκανε δοκιμή διηπειρωτικού πυραύλου.
Επανεμφάνιση Γιανουκόβιτς
Ταυτόχρονα, ο αποπεμφθείς Πρόεδρος της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς από ρωσικό έδαφος και την πόλη Ροστόφ ον Ντον, κοντά στα ουκρανικά σύνορα, υποστήριξε το Σάββατο το απόγευμα, στην επανεμφάνισή του ότι «δεν ανατράπηκε» ότι «αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ουκρανία, αφού δέχτηκε απειλές για τη ζωή του». Είπε ότι την εξουσία στη χώρα έχουν καταλάβει «εθνικιστές, νεαροί φασίστες που αποτελούν την απόλυτη μειονότητα». Πρόσθεσε ότι η ανομία και το χάος ακολούθησαν τη συμφωνία την οποία υπέγραψε με τους ηγέτες της ουκρανικής αντιπολίτευσης, έπειτα από διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και ότι είχε στόχο να τερματίσει την κρίση. Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο υποψηφιότητάς του στις προεδρικές εκλογές δήλωσε ότι δε θα πάρει μέρος, χαρακτηρίζοντάς τες «παράνομες». Για ό,τι έγινε στην Κριμαία το χαρακτήρισε «φυσιολογική εξέλιξη», ενώ επεσήμανε ότι η περιοχή θα πρέπει να παραμείνει μέρος της Ουκρανίας.
Από την πλευρά της, η νέα ηγεσία κατηγόρησε τον Γιανουκόβιτς ότι αυτός αθέτησε τη συμφωνία της 21ης Φλεβάρη, ενώ ισχυρίστηκε ότι η Ρωσία δε θέλησε να είναι εγγυητής «για να μπορεί να προχωρήσει σε επέμβαση».
Σε μια παράλληλη εξέλιξη χτες, η ουκρανική Βουλή στο Κίεβο, με ψήφισμά της, ανακοίνωσε ότι θα επανεξετάσει το νόμο για την απαγόρευση των μειονοτικών γλωσσών, μετά τις αντιδράσεις που προκάλεσε. Πάντως, στο Κίεβο εξακολουθούν να έχουν τον έλεγχο οι τραμπούκοι νεοφασίστες του «Δεξιού Τομέα» και στη δυτική Ουκρανία συνεχίζουν την αντικομμουνιστική τους δράση.
Απειλές και κινήσεις τακτικής από ΕΕ και ΗΠΑ
Το βράδυ της Δευτέρας, οι ΥΠΕΞ της ΕΕ στις συζητήσεις τους καταδίκασαν τις ρωσικές ενέργειες και απείλησαν με «στοχευμένα μέτρα» σε βάρος της Ρωσίας, αν δεν αποσυρθεί από την Ουκρανία, αλλά δεν έθεσαν ούτε χρονική διορία ούτε αναφέρθηκαν λεπτομερώς σε κυρώσεις. Η αδυναμία της ΕΕ να συμφωνήσει σε μέτρα εναντίον της Ρωσίας προκαλεί έντονη δυσφορία στις ΗΠΑ. Φυσικά, το γεγονός ότι η ΕΕ έχει ανάγκη από το φυσικό αέριο της ρωσικής «Γκασπρόμ» που περνάει μέσω των αγωγών της Ουκρανίας, ότι υπάρχουν ισχυρές αλληλεξαρτήσεις στο χρηματοπιστωτικό τομέα (βλέπε Σίτι Λονδίνου) ή ότι η Γερμανία παίρνει το 35% της Ενέργειας που χρειάζεται από τη Ρωσία εξηγεί και την ως τώρα αποφυγή κυρώσεων.
Διαφοροποιήσεις όμως εκφράστηκαν και στο έκτακτο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ το βράδυ της Δευτέρας. Ο Ρώσος πρεσβευτής Βιτάλι Τσούρκιν υποστήριξε ότι οι ρωσικές κινήσεις έχουν στόχο να «προστατεύσουν τα δικαιώματα του ρωσόφωνου πληθυσμού» και μοίρασε στα μέλη του ΣΑ του ΟΗΕ επιστολή του αποπεμφθέντος Προέδρου της Ουκρανίας, με την οποία ο τελευταίος καλεί τον Βλ. Πούτιν να χρησιμοποιήσει στρατιωτική ισχύ για να αποκαταστήσει το νόμο και την τάξη.
Αντίθετα, η Αμερικανίδα πρεσβευτής στον ΟΗΕ Σαμάνθα Πάουερ είπε ότι οι ενέργειες της Ρωσίας αποτελούν «παραβίαση του διεθνούς δικαίου» κάτι που ισχυρίστηκε σε πολλές περιπτώσεις και ο Πρόεδρος Ομπάμα και σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του.
Ο Κινέζος πρεσβευτής Λιου Τζιεγί είπε ότι η Κίνα καταδικάζει την «πρόσφατη εξτρεμιστική βία» στην Ουκρανία και κάλεσε όλες τις πλευρές να επιλύσουν τις διαφορές «μέσω του νομικού πλαισίου και να προστατεύσουν τα δικαιώματα όλων των πολιτών».
«Καρότο» από τις ΗΠΑ
Ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Τζον Κέρι κατά τη χτεσινή επίσκεψή του στο Κίεβο και μετά το σόου και τα λουλούδια στην πλατεία και το μνημείο των θυμάτων από τις συγκρούσεις των εθνικιστικών φασιστικών ομάδων κρούσης με τις δυνάμεις καταστολής, προχώρησε σε νέες παραινέσεις και ...συμβουλές. Είπε χαρακτηριστικά: «Η Ρωσία ψάχνει μια πρόφαση για να προχωρήσει παραπέρα την επέμβαση» και εντελώς προκλητικά πρόσθεσε «στον 21ο αιώνα δεν είναι συμπεριφορά μιας μεγάλης χώρας μέλους της G8, να επεμβαίνει με την απειλή των όπλων». Μετά από αυτόν τον κυνισμό, ο Κέρι υποσχέθηκε «οικονομική βοήθεια» με μορφή δανείου 1 δισ. δολαρίων.
Και ο ΥΠΕΞ της Τουρκίας στο Κίεβο
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου πήγε στην Ουκρανία, συναντήθηκε με τη νέα ηγεσία, κάλεσε όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές να «δράσουν με αίσθημα ευθύνης» και να μην αποπειραθούν να δημιουργήσουν «τετελεσμένα». «Ανησυχώ για τον κίνδυνο διεύρυνσης της πολιτικής κρίσης, η οποία αποκτά ήδη περιφερειακή διάσταση», είπε ο Τούρκος υπουργός και ζήτησε το «σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας, της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εθνικής ενότητας της Ουκρανίας». Η Τουρκία χαρακτηρίζει την Ουκρανία «στρατηγικό εταίρο της» και ενδιαφέρεται, όπως λέει, για τους «ομοεθνείς Τατάρους της Κριμαίας».