Τη δημιουργία «μηχανισμού έκτακτης ανάγκης» για την ομαλή τροφοδοσία των κρατών της ΕΕ με φυσικό αέριο, ζητά ο υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Γ. Μανιάτης, με επιστολή που απευθύνει προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τους αρμόδιους επιτρόπους. Σε αυτό το πλαίσιο και διεκδικώντας ρόλο και ειδικό βάρος σε όφελος της ντόπιας αστικής τάξης, των μονοπωλίων του κλάδου και των επιχειρηματιών, σημειώνει πως «εξαιτίας της κατάστασης στην Ουκρανία, οι πιθανότητες να υπάρξει κατά τη χειμερινή περίοδο σημαντική διακοπή σε διάρκεια και ποσότητες του φυσικού αερίου προς την ΕΕ είναι περισσότερο αυξημένες όσο ποτέ». Επισημαίνει μάλιστα ότι «η Ελλάδα αναλαμβάνει την πρωτοβουλία ώστε η Ευρώπη να δημιουργήσει για πρώτη φορά ένα μηχανισμό αλληλεγγύης στην προμήθεια ποσοτήτων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) κατά την πιθανή περίπτωση διακοπής της τροφοδοσίας».
Υποδηλώνοντας την επιθυμία της ελληνικής κυβέρνησης να αναβαθμίσει το ρόλο της ώστε από καλύτερη θέση να υπερασπίζεται τα συμφέροντα των ισχυρών επιχειρηματικών ομίλων που εκπροσωπεί, σημειώνει ότι «η περιοχή των Βαλκανίων αναμένεται να πληγεί περισσότερο από κάθε άλλη περιοχή της Ευρώπης», ενώ ταυτόχρονα τονίζει ότι «σημαντική διέξοδος για τις χώρες της περιοχής μας είναι η τροφοδοσία με LNG, μέσω Ελλάδας». Αλλωστε, σε σχετική δήλωση που έκανε χτες επισημαίνει ότι έτσι «αναβαθμίζεται η γεωπολιτική σημασία της χώρας μας».
Ειδικότερα, το σχέδιο που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση στην ΕΕ προβλέπει:
- Δημιουργία μηχανισμού, υπό την εποπτεία της Κομισιόν, ρυθμιστικών αρχών, διαχειριστών υποδομών, εμπόρων και προμηθευτών με ρόλο και εξουσίες ως προς τη διαχείριση της κρίσης.
- Χρηματοδότηση από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία προς τα κράτη - μέλη, των οποίων οι εταιρείες τους έχουν «υποστεί οικονομικές απώλειες από την πώληση φορτίων σε εταιρείες άλλων κρατών - μελών». Το συγκεκριμένο σκέλος αφορά στην παροχή κινήτρων προς τα μονοπώλια κρατών της ΕΕ, για τα οποία θα προκύπτουν οι μεγαλύτερες ανάγκες, και χωρίς τον κίνδυνο προσφοράς των διαθεσίμων σε τρίτους και άλλα ανταγωνιστικά κέντρα, που ενδέχεται να προσφέρουν υψηλότερο τίμημα στους προμηθευτές.
- Δημιουργία καταλόγου προμηθευτών που έχουν προς διάθεση LNG και αντίστοιχου καταλόγου εθνικών αναγκών σε LNG στα κράτη - μέλη της ΕΕ.
Ενεργειακός πόλεμος για τις ανάγκες των μονοπωλίων
Στην Ελλάδα, το 60% του φυσικού αερίου που διακινεί η ΔΕΠΑ διέρχεται μέσω της Ουκρανίας, ενώ, σύμφωνα με στοιχεία από το υπουργείο Περιβάλλοντος, μέσω Ουκρανίας τροφοδοτείται σχεδόν η μισή Ευρώπη. Στη σχετική λίστα φιγουράρουν οι Αυστρία, Ουγγαρία, Τσεχία, Βουλγαρία, Σλοβενία, καθώς επίσης Μαυροβούνιο, Βοσνία, Σερβία, Μολδαβία. Σήμερα, η Ευρώπη εισάγει το 35%-40% των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία, μέσω διαφόρων αγωγών, ενώ ορισμένες χώρες, όπως η Βουλγαρία, εξαρτώνται κατά 100% από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Επισημαίνεται ότι οι χώρες της Ασίας και της Απω Ανατολής, πρώτα και κύρια η Ιαπωνία, καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες. Αυτό ενδέχεται να έχει ως αποτέλεσμα τη διάθεση ποσοτήτων σε αυτές τις αγορές σε καλύτερες τιμές αντί να πωληθούν στην ΕΕ. Αυτός είναι και ο λόγος της προτεινόμενης χρηματοδότησης από την ΕΕ προς τα κράτη της που έχουν «υποστεί οικονομικές απώλειες από την πώληση φορτιών σε εταιρείες άλλων κρατών - μελών».
Επισημαίνεται ο κίνδυνος, τα κράτη - μέλη της ΕΕ να στραφούν μαζικά στη «σποτ αγορά», δηλαδή στην άμεση πληρωμή των ποσοτήτων που θα παραλάβουν και όχι σε κάποιες μελλοντικές προθεσμιακές τιμές. Αυτό ενέχει τον κίνδυνο για περαιτέρω απογείωση των τιμών και για το ενδεχόμενο εμφάνισης περιπτώσεων σε κράτη της ΕΕ που θα βρεθούν σε «πλήρες ενεργειακό αδιέξοδο από την έλλειψη φυσικού αερίου».
