...μπροστά στην Πρωτομαγιά και την 9η Μάη, Μέρα της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών
Βρισκόμαστε λίγες μέρες πριν από την Εργατική Πρωτομαγιά και τη συμπλήρωση των 70 χρόνων από τη μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών στις 9 Μάη 1945.
Είναι γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια καταβάλλεται σοβαρή προσπάθεια από διάφορα κέντρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, από τα επιτελεία της αστικής τάξης και όλες τις κυβερνήσεις, να ξαναγράψουν την Ιστορία, παραχαράζοντάς την.
Στόχος τους δεν είναι απλά η διαστρέβλωση της ιστορικής αλήθειας, αλλά η διαμόρφωση της συνείδησης των μαθητών και της νέας γενιάς, με το βλέμμα στο μέλλον. Θέλουν να μάθουν οι νέοι των λαϊκών οικογενειών μια Ιστορία στα μέτρα του εκμεταλλευτικού συστήματος, να μη βγάζουν χρήσιμα συμπεράσματα για το παρελθόν, το παρόν και για το μέλλον που πρέπει να παλέψουν.
Ετσι, η 1η Μάη, αντί για Απεργία και μέρα όπου η Εργατική Τάξη επιθεωρεί τις δυνάμεις της, τιμά τους νεκρούς της, όλους όσοι θυσιάστηκαν για την υπόθεση της κοινωνικής απελευθέρωσης, μετατρέπεται σε αργία και μέρα των λουλουδιών και της άνοιξης.
Αντίστοιχα, η 9η Μάη, η μέρα συντριβής του φασισμού που σήμανε το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, επιχειρείται με προκλητικό τρόπο να μετατραπεί σε φιέστα - μέρα γιορτής της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Εχουμε ήδη αρκετά πλούσια εμπειρία από την πολύμορφη παρέμβαση τα προηγούμενα χρόνια στο μάθημα.
Ολα τα προηγούμενα χρόνια, η Πανελλαδική Γραμματεία Εκπαιδευτικών του ΠΑΜΕ απευθύνθηκε με επιστολές στους μαθητές μας, με θετικά αποτελέσματα. Εχουμε και φέτος νέες επιστολές προς τους μαθητές (για την Πρωτομαγιά και την 9η Μάη), που μπορούν να διαβαστούν μέσα στην τάξη, να υιοθετηθούν και να μοιραστούν και από τις ΕΛΜΕ και τους Συλλόγους Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Ιδιαίτερα θετικές είναι οι πρωτοβουλίες που παίρνονται και πάρθηκαν από εκπαιδευτικούς και αποδεικνύουν πόσο σπουδαία πράγματα μπορούν να γίνουν, όταν ενώνεται το μεράκι με το νεανικό ενθουσιασμό. Ενδεικτικά μόνο αναφέρουμε:
Σε δημοτικά σχολεία στον Πειραιά ετοιμάζονται εκθέσεις ζωγραφικής, κολάζ που θα παρουσιαστούν από τους μαθητές στη συγκέντρωση της Εργατικής Πρωτομαγιάς, στο μνημείο των νεκρών ναυτεργατών στο Πασαλιμάνι.
Γυμνάσιο στο Πέραμα «ανέβασε» θεατρικό για τη Μάχη της Ηλεκτρικής στο Κερατσίνι, που παρουσίασε πέρσι σε εκδήλωση του παραρτήματος Κερατσινίου της ΠΕΑΕΑ. Φέτος, η παράσταση αυτή εμπλουτίζεται και παρουσιάζεται την 9η Μάη, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ σχολικών θεατρικών παραστάσεων της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά.
Συνολικά, υπάρχει μια σπουδαία δραστηριότητα εκατοντάδων εκπαιδευτικών και μαθητών, που ανεβάζουν θεατρικές παραστάσεις με αντιφασιστικό περιεχόμενο, έργα των Μπρεχτ, Ι. Καμπανέλλη κ.ά.
Σε άλλα σχολεία, με πρωτοβουλία εκπαιδευτικών, αφιερώθηκαν μία έως δύο διδακτικές ώρες, για να προβληθούν video, να γίνουν ομιλίες και συζήτηση με τα παιδιά για την Εργατική Πρωτομαγιά, με πολύ θετική ανταπόκριση.
Τα παραδείγματα είναι πολλά. Σίγουρα μπορούν και πρέπει να πολλαπλασιαστούν. Σε αυτήν την κατεύθυνση να κινηθούμε και μπροστά σε 1η Μάη και 9η Μάη. Με περισσότερες πρωτοβουλίες.
Αλλες δοκιμασμένες μέθοδοι είναι οι εξής:
Η πραγματοποίηση επισκέψεων με τους μαθητές σε τόπους θυσίας και αγώνα. Ειδικά φέτος μπορούν να αξιοποιηθούν και οι εκθέσεις των Δήμων σε Καισαριανή και Χαϊδάρι στην Αττική. Αντίστοιχοι τόποι, μουσεία, μνημεία, υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα. Τέτοια επίσκεψη προετοιμάζει π.χ. δημοτικό σχολείο στο Πέραμα.
Να επιδιώξουμε ξανά, ενόψει Πρωτομαγιάς, παρεμβάσεις - περιοδείες σε σχολεία (ιδιαίτερα ΕΠΑΛ και Νυχτερινά) από εργατικά σωματεία και συνδικαλιστές. Στην κατεύθυνση αυτή μπορούν να αξιοποιηθούν εργάτες που έδωσαν και δίνουν σπουδαίους αγώνες, όπως είναι οι ηρωικοί Χαλυβουργοί, οι απολυμένοι εργάτες της «Κόκα Κόλα».
Ας μην ξεχνάμε ότι λίγες μέρες πριν, με ευθύνη της κυβέρνησης, «άνοιγαν» με προκλητικό τρόπο οι πόρτες σχολείου στη Θεσσαλονίκη στον Αμερικανό Πρόξενο, για να προωθήσει επιχειρηματικά σχέδια εταιρείας, ενώ λίγο καιρό πριν, στο ίδιο σχολείο, εμποδίστηκε περιοδεία αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης για τη γιορτή του Πολυτεχνείου. Τέτοια παραδείγματα έχουμε αρκετά. Πρέπει να απαντήσουμε «σπάζοντας» στην πράξη και τέτοιου είδους δυσκολίες και απαγορεύσεις.
Η μάχη για την καλλιέργεια ανυπόταχτης, αγωνιστικής συνείδησης, ώστε η αυριανή βάρδια της εργατικής τάξης να μάθει να παλεύει και να εμπιστεύεται τη δύναμή της, δεν είναι ένα ακόμα «καθήκον» για τους πρωτοπόρους, αγωνιστές εκπαιδευτικούς, αλλά βασικό στοιχείο της διαπαιδαγώγησης που δίνουμε στους μαθητές μας. Η Εκτελεστική Γραμματεία του ΠΑΜΕ, η Πανελλαδική Γραμματεία Εκπαιδευτικών του ΠΑΜΕ, έχει ήδη συγκεντρώσει προτάσεις και πλούσιο υλικό για να βοηθήσει σε αυτήν την κατεύθυνση, που είναι στη διάθεση των εκπαιδευτικών και των σωματείων. Ταυτόχρονα, με την παρέμβασή μας στους μαθητές, πρέπει να συμβάλουμε ώστε και τα σωματεία να πρωτοστατήσουν στην ανάδειξη του περιεχομένου αυτών των ιστορικών σταθμών και στους ίδιους τους συναδέλφους.
Παράδειγμα, πρόσφατα το Σωματείο Εργαζομένων στην Ιδιωτική Εκπαίδευση Νομού Αττικής «Ο Βύρων», διοργάνωσε εκδήλωση για την Πρωτομαγιά, με προβολή της ταινίας - αφιέρωμα στον αγώνα - σύμβολο των Χαλυβουργών, «Non Omnis Morriar».
Ειδικά φέτος, θα επιχειρηθεί να αλλοιωθεί το μήνυμα αυτών των ιστορικών επετείων, να προσαρμοστεί και να «χωρέσει» στα κυβερνητικά τερτίπια των «συμβολισμών» και των «περήφανων» διαπραγματεύσεων για το πόσα θα χάσει πάλι ο λαός. Είναι ανάγκη να δώσουμε τη μάχη της ενημέρωσης, να αντιπαρατεθούμε με αντιλήψεις και ιδεολογήματα, αλλά και να παλέψουμε να πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις των σωματείων με πολύμορφο περιεχόμενο.
Δυνατότητες υπάρχουν πολλές και η ευθύνη μας είναι μεγάλη. Δίπλα μας υπάρχουν χιλιάδες εκπαιδευτικοί που έχουν τις ίδιες αγωνίες για «να ακουστεί και κάτι διαφορετικό στο μάθημα», που έχουν διάθεση και ιδέες. Που θέλουν να παλέψουν, που βγάζουν συμπεράσματα και δεν βολεύονται στο σχολείο της αγοράς και της ημιμάθειας. Που θέλουν να μάθουν στους μαθητές τον τρόπο για να αναζητούν την αλήθεια και να αλλάζουν τον κόσμο.
Νίκος ΒΟΥΡΔΟΥΜΠΑΣ
Αναπληρωτής εκπαιδευτικός, μέλος της Πανελλαδικής Γραμματείας Εκπαιδευτικών του ΠΑΜΕ
