Χαρακτηριστική η ομιλία του πρωθυπουργού στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας την τελευταία μέρα της επίσκεψής του στη Ρωσία
Ολοκληρώθηκε χτες η επίσημη επίσκεψη που πραγματοποίησε ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας στη Μόσχα, συνοδευόμενος από τους υπουργούς Εξωτερικών και Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Ν. Κοτζιά και Π. Λαφαζάνη, αντίστοιχα, και την αναπληρώτρια υπουργό Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη. Ο Αλ. Τσίπρας θα μεταβεί εκ νέου στη Ρωσία και στις αρχές Ιούνη, οπότε και θα συμμετάσχει με αντιπροσωπεία Ελλήνων επιχειρηματιών στο Οικονομικό Φόρουμ που θα πραγματοποιηθεί στην Αγία Πετρούπολη.
Χτες, σε ομιλία του στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας, συμπύκνωσε το στόχο της επίσκεψής του, ομολογώντας ότι η περιλάλητη πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική δεν αποσκοπεί παρά στη διάνοιξη νέων πεδίων κερδοφόρας δράσης και στην αναβάθμιση της θέσης της αστικής τάξης της Ελλάδας. «Για την Ελλάδα, η Ρωσία αποτελεί συστατικό μέρος της ενεργητικής, πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής της, που στόχο έχει να αξιοποιήσει την ελληνική γεωπολιτική θέση προκειμένου η χώρα να αποκτήσει ξανά μια αναπτυξιακή προοπτική και να ενισχύσει το διεθνή της ρόλο. Ως πυλώνας και γέφυρα ειρήνης και σταθερότητας για την Ευρώπη και την ευρύτερη περιοχή. Και ως χώρα κόμβος επενδύσεων, εμπορίου, μεταφορών, διασυνδεσιμότητας, πολιτισμού, τουρισμού», ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Στο πλαίσιο αυτό, πρόσθεσε ότι καθορίστηκαν και οι προσφορότεροι, για «μπίζνες» ανάμεσα σε επιχειρηματικούς ομίλους των δύο κρατών, τομείς:
Ενέργεια: Οπως είπε, «πάντα με σεβασμό στην σχετική ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία», συμφωνήθηκε η «προοπτική κατασκευής ενός αγωγού μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου στην Ελλάδα που θα εκκινεί από τα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Εβρο, ενώ θα ικανοποιεί καταρχήν ελληνικές ενεργειακές ανάγκες με προοπτική επέκτασής του προς τα Βαλκάνια και την υπόλοιπη Ευρώπη». Ο Αλ. Τσίπρας διαβεβαίωσε ότι ο σχεδιασμός αυτός θα «τρέχει» ταυτόχρονα με άλλους που αφορούν σε αξιοποίηση υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, συμμετοχή στην ευρωπαϊκή συζήτηση για ολοκλήρωση της εσωτερικής ενεργειακής αγοράς, στήριξη των αγωγών TAP και IGB, αναβάθμιση των υποδομών LNG και διερεύνηση της δυνατότητας ενεργειακής συνεργασίας με χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής (δηλαδή όλα τα ενεργειακά «project» που «έτρεχε» και η προηγούμενη συγκυβέρνηση για λογαριασμό του εγχώριου κεφαλαίου).
Εμπόριο: Κατά τον πρωθυπουργό, εντοπίστηκαν δυνατότητες ενίσχυσης των εξαγωγών στη Ρωσία. Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ως σκέψη τη συγκρότηση ελληνορωσικών εταιρειών μεταποίησης αγροτικών προϊόντων ώστε να παρακάμψουν το εμπάργκο της Ρωσίας σε αγροτικά προϊόντα από χώρες - μέλη της ΕΕ (αντίμετρο στις κυρώσεις της ΕΕ με αφορμή το Ουκρανικό). Ακόμα, ο Αλ. Τσίπρας πρόσθεσε ότι πεδίο δράσης στις ρωσικές εταιρίες προσφέρεται και «στο πλαίσιο αποκρατικοποιήσεων, μέσω κοινοπραξιών όπου το δημόσιο διατηρεί το στρατηγικό του ρόλο... παρουσιάσαμε την νέα ελληνική στρατηγική για την προσέλκυση επενδύσεων, που βασίζεται στην αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και των ελληνικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων».
Τουρισμός: Τέθηκε ως στόχος η αποκατάσταση της μείωσης του τελευταίου χρόνου στο ρωσικό τουριστικό ρεύμα προς την Ελλάδα.
Επικίνδυνο «παιχνίδι» σε πολλά «ταμπλό»
Κατά τα λοιπά, ο Αλ. Τσίπρας μίλησε για το ρόλο της Ελλάδας ως «πυλώνα σταθερότητας» σε ένα «τρίγωνο αποσταθεροποίησης». Σταθερότητα που συνέδεσε με την ενίσχυση της «οικονομίας μας» και με την «αξιοποίηση της θέση μας σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς στους οποίους συμμετέχουμε. Στον ΟΗΕ, στην ΕΕ, στο ΝΑΤΟ, στον ΟΑΣΕ».
Στο όνομα της διατήρησης της «σταθερότητας», υπερασπίστηκε την ένταξη στη λυκοσυμμαχία της ΕΕ των βαλκανικών χωρών, τη συνεργασία με την Αίγυπτο, το Ισραήλ και όλες τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και το διάλογο με τη Ρωσία.
Σε ό,τι αφορά στην Ουκρανία, υπερασπίστηκε τη Συμφωνία του Μινσκ, αναφέροντας ότι «ο φαύλος κύκλος κυρώσεων κατά της Ρωσίας, στρατιωτικοποίησης της περιοχής και κλιμάκωσης της ψυχροπολεμικής ρητορικής (...) απομακρύνει» τη λύση και πως «πρέπει να δουλέψουμε βήμα-βήμα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ Ρωσίας και ΕΕ, καθώς είναι αδύνατον να χτίσουμε την ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς τη Ρωσία, πολλώ δε μάλλον εναντίον της».
Στο πλαίσιο αυτό, υποστήριξε την «επανεκκίνηση του διαλόγου ΕΕ - Ρωσίας για την αντιμετώπιση διεθνών προκλήσεων, την ενεργειακή συνεργασία και την προώθηση της κινητικότητας των πολιτών» και την ενίσχυση του «ρόλου του ΟΑΣΕ με σκοπό την οικοδόμηση μιας νέας Ευρωπαϊκής Αρχιτεκτονικής Ασφάλειας».
Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι «η συνεργασία της Δύσης με τη Ρωσία είναι κρίσιμη για την ειρήνη στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή, για την αντιμετώπιση του τζιχαντισμού, για την επίλυση του ζητήματος του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν και για μια σειρά άλλων διεθνών και περιφερειακών προκλήσεων».
Χτες, εξάλλου, ο Αλ. Τσίπρας συναντήθηκε, επίσης στη ρωσική πρωτεύουσα, με το Ρώσο ομόλογό του, Ντ. Μεντβέντεφ, τον πρόεδρο της κρατικής Δούμας, Σ. Ναρίσκιν, και τον Πατριάρχη Μόσχας, Κύριλλο.
Αντιδράσεις και σχόλια... με διαβάθμιση
Ενα μάλλον τυπικό σχόλιο αξιωματούχου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ξαναχρησιμοποιημένο μάλιστα σε επαφές άλλων ηγετών κρατών με τον Βλ. Πούτιν («έχουμε καταστήσει σαφές ότι αυτή δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για επαφές, ως συνήθως, με τη Ρωσία. Εχουμε τονίσει τη σημασία της ενότητας με τους Ευρωπαίους συμμάχους και εταίρους μας για να συνεχιστεί η πίεση στη Ρωσία, ώστε να σταματήσει να τροφοδοτεί τις συγκρούσεις στην Ανατολική Ουκρανία, μέσω της συνέχισης της στήριξης των φιλορώσων αυτονομιστών και να εφαρμόσει όλες τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο πλαίσιο των συμφωνιών του Μινσκ»), ήταν η αντίδραση των ΗΠΑ για το ταξίδι Τσίπρα στη Μόσχα. Πάντως, οι επαφές ανάμεσα στην ελληνική και τη ρωσική κυβέρνηση φαίνεται να έχουν την έγκριση της Ουάσινγκτον, καθώς πρόσφατα η βοηθός υπουργός Εξωτερικών, Βικτόρια Νούλαντ, είχε δηλώσει: «Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα και θέλουμε την Ελλάδα να έχει μια κανονική σχέση με τη Ρωσία (...) Μια σχέση ανάμεσα στην Ελλάδα και στη Ρωσία ήταν πολύ χρήσιμη στο παρελθόν σε ό,τι αφορά τη μετάδοση σαφών μηνυμάτων. Και θα ήθελα να συνεχιστεί»...
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ε. Μπροκ, ανέφερε ότι «οι μέχρι στιγμής γνωστές ελληνορωσικές αποφάσεις είναι τυπικά έτσι ώστε να μην παραβιάζουν ευρωπαϊκές αποφάσεις, αλλά θα πρέπει να παρακολουθηθεί προσεκτικά, μήπως ο Τσίπρας με αυτές τις συμφωνίες θέσει τον εαυτό του σε εξάρτηση από τη Ρωσία».
«Μεγάλο λάθος» χαρακτήρισε η ευρωβουλευτής των Πρασίνων Ρεμπέκα Χαρμς το γεγονός ότι «η Αθήνα τώρα δίνει το μήνυμα ότι θα μπορούσε να φανταστεί και μια πορεία με προσανατολισμό περισσότερο προς τη Μόσχα από ό,τι προς τις Βρυξέλλες».
Ο υπουργός Οικονομικών της Βαυαρίας, Μ. Σέντερ, ανέφερε πως «ούτε οι απαιτήσεις για αποζημιώσεις, ούτε οι ειδικές συμφωνίες με τη Ρωσία θα βοηθήσουν» την κυβέρνηση της Ελλάδας.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Μ. Βέμπερ, δήλωσε ότι η Ρωσία «δεν μπορεί να είναι σοβαρός εταίρος για την Ελλάδα» και πως ο Αλ. Τσίπρας πρέπει τώρα να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα και να παρουσιάσει αποτελέσματα με ένα «φιλόδοξο» πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.
Ο Χριστιανοκοινωνιστής πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομίας του γερμανικού κοινοβουλίου, Π. Ραμζάουερ, δήλωσε ότι, «μετά τις οικονομικές περιπλανήσεις, έρχεται τώρα και ο εκβιασμός της εξωτερικής πολιτικής» και προσθέτει ότι, σύμφωνα με την αρχή της CSU «αλληλεγγύη μόνο έναντι σταθερότητας», ξεπεράστηκε με την επίσκεψη στη Μόσχα η τελευταία «κόκκινη» γραμμή.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μ. Σουλτς, δήλωσε ότι, «παρόλη την εγκαρδιότητα μεταξύ του κ. Πούτιν και του κ. Τσίπρα, δεν εγκατέλειψε τη γραμμή την οποία αναμέναμε από εκείνον» και πως αυτό τον καθησυχάζει...
