Η διαπάλη μέσα στο φοιτητικό κίνημα είναι πρώτ' απ' όλα διαπάλη για το περιεχόμενο της πάλης του, ανάμεσα στις δυο γραμμές που συγκρούονται στο εσωτερικό του. Αφορά την πάλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ να δυναμώνει ο πόλος ρήξης με την αστική στρατηγική, περισσότεροι νέοι να έρχονται σε επαφή με τη στρατηγική του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό, να υπάρχει αντιπαράθεση με την αστική ιδεολογία στο σύνολό της και σε όλες τις πτυχές της μέσα στο περιεχόμενο των σπουδών.
Επιπλέον, έχει ιδιαίτερη σημασία αυτά τα ζητήματα της διαπάλης να διαπεράσουν τη δράση μας και στο φοιτητικό κίνημα, όσο κι αν δυσκολεύει η υπαρκτή άσχημη κατάσταση των φοιτητικών συλλόγων, της οργάνωσης και συμμετοχής των φοιτητών. Αρκετές φορές κάτω από την πίεση των οξυμένων προβλημάτων σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ, πλευρές της παρέμβασης της αστικής ιδεολογίας μέσα από το ίδιο το περιεχόμενο σπουδών, τη δομή και διάρθρωση των προγραμμάτων σπουδών, ζητήματα των αντιδραστικών εξελίξεων σε διάφορους κλάδους που επιδρούν στο τι διδάσκεται τελικά στα πανεπιστήμια, δεν εντάσσονται στην ημερήσια διάταξη των γενικών συνελεύσεων και συλλογικών διαδικασιών.
Μένει έτσι λειψή η ιδεολογικοπολιτική αντιπαράθεση, πολύ περισσότερο μπροστά στην πλειοψηφία των φοιτητών που, και λόγω έλλειψης πείρας, καταλήγουν τελικά σε συμπεράσματα του τύπου «στις γενικές συνελεύσεις γίνονται μόνο κοκορομαχίες παρατάξεων», «γιατί να συμμετέχω αφού δε συζητιούνται ζητήματα της Σχολής» κλπ.
Θέλουν κίνημα - υπερασπιστή των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων
Φυσικά, στις λογικές αυτές έχει συμβάλει η παρέμβαση τόσο της αστικής προπαγάνδας όσο και του οπορτουνισμού όλα τα προηγούμενα χρόνια και με οξύτητα μετά από τα γεγονότα που ακολούθησαν τη δολοφονία του Γρηγορόπουλου, όπου πρωτοεμφανίστηκε το αποκαλούμενο «κίνημα των ανοιχτών Σχολών». Εκεί, με την ανοιχτή παρότρυνση μερίδας πανεπιστημιακών καθηγητών, αναπτύχθηκε, μέσω και του διαδικτύου, μια συντονισμένη παρέμβαση στο φοιτητικό κίνημα, που στην ουσία στόχευε να υλοποιήσει το «όραμα» της Διαμαντοπούλου και γενικότερα της άρχουσας τάξης. Να διαμορφώσει ένα τμήμα του φοιτητικού κινήματος που θα είναι στην πράξη υπερασπιστής των αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων στα ΑΕΙ, αλλά θα είναι αξιοποιήσιμο και σε γενικότερες κοινωνικές εξελίξεις, φέροντας το χαρακτηριστικό της νεολαίας, παρεμβαίνοντας ιδεολογικά - πολιτικά ιδιαίτερα στις νεανικές συνειδήσεις.
Βέβαια, η κίνηση αυτή, επενδυμένη με το μανδύα του «ανεξάρτητου», πάτησε πάνω σε τυχοδιωκτικές λογικές του οπορτουνισμού μέσα στις Σχολές, οι οποίες καλούσαν σε άμαζες τελικά κινητοποιήσεις διαρκείας, σε καταλήψεις με τους φοιτητές απόντες, σε μια αποθέωση της μορφής της κατάληψης και συνειδητή υποτίμηση της οργάνωσης του αγώνα του φοιτητικού κινήματος.
Η προσπάθεια παρέμβασης στο φοιτητικό κίνημα και στα χαρακτηριστικά του έγινε και νομοθετικά, με το νόμο - πλαίσιο, ο οποίος επιχείρησε να επιβάλει τα ενιαία ψηφοδέλτια στις φοιτητικές εκλογές για την ανάδειξη αντιπροσώπων στα διοικητικά όργανα των Σχολών. Παρόλη την κατάσταση του φοιτητικού κινήματος - προϊόν μιας πολύχρονης διαδικασίας απαξίωσης των συλλογικών διαδικασιών και εκφυλισμού από τις παρατάξεις των αστικών κομμάτων σε σύμπλευση με τον οπορτουνισμό - η εφαρμογή των ενιαίων ψηφοδελτίων θα σηματοδοτούσε πολύ αρνητική στροφή. Σωστά οι φοιτητές αντέδρασαν, με πρωτοπόρες τις δυνάμεις του ΜΑΣ, σε αυτά τα χαρακτηριστικά ενός σάπιου συνδικαλισμού, όπως είναι τα ενιαία ψηφοδέλτια και η ηλεκτρονική ψηφοφορία.
Με τη νέα συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, άλλωστε, και το περιβόητο πολυνομοσχέδιο για τις βαθμίδες της εκπαίδευσης που τελικά δεν κατατέθηκε στην αρχική του μορφή (περιελάμβανε την κατάργηση των Συμβουλίων Ιδρύματος, την άρση της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας), καμιά από τις παραπάνω πλευρές δεν παίρνονται πίσω. Φαίνεται πως οι γενικότεροι σχεδιασμοί της άρχουσας τάξης για το φοιτητικό κίνημα δεν ανατρέπονται σε καμιά περίπτωση, προχωρούν, έστω και με μικρές δόσεις «δημοκρατίας», που και σε αυτές η συγκυβέρνηση αναδιπλώθηκε...
Ακρως αντιδραστικό το «έξω τα κόμματα - παρατάξεις από τις σχολές»
Στο επόμενο διάστημα πρέπει οι δυνάμεις μας να προετοιμαστούν να απαντάμε καλύτερα στο αντιδραστικό στην ουσία του αίτημα περί «ακηδεμόνευτου κινήματος», που δήθεν παλεύει για το κοινό καλό των φοιτητών, στο «έξω οι παρατάξεις από τις Σχολές», που επιδιώκει να πετάξει έξω από τα αμφιθέατρα την ταξική θεώρηση των πραγμάτων, να εμποδίσει τη ριζοσπαστικοποίηση των φοιτητών, την προσέγγιση από μέρους τους του Κόμματος και της ΚΝΕ.
Είναι ζήτημα επίσης προς κατάκτηση να μετρηθούμε με αντιλήψεις που καλλιεργούνται μέσω των αποκαλούμενων «μέσων κοινωνικής δικτύωσης», που στο φοιτητόκοσμο, λόγω και της ενασχόλησης και της πρόσβασης σε ηλεκτρονικά μέσα, είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες. Αυτές έχουν να κάνουν στην ουσία τους με το χτύπημα του οργανωμένου και προσανατολισμένου κινήματος, λοιδορώντας την αναγκαιότητα συμπόρευσης με το εργατικό, λαϊκό κίνημα. Να αποκαλύψουμε την επίφαση της «δημοκρατίας» και της «ελεύθερης έκφρασης» που κρύβει την προσπάθεια των μηχανισμών του καπιταλιστικού συστήματος για απομόνωση των ριζοσπαστικών ιδεών, των κομμουνιστών. Πρόκειται για μια έκφραση του κοσμοπολιτισμού του κεφαλαίου, την οποία έχει αξιοποιήσει ιδιαίτερα και ο ΣΥΡΙΖΑ, ως αντιπολίτευση και ως κυβέρνηση. Μην ξεχνάμε άλλωστε την ενορχηστρωμένη προσπάθεια στήριξης της κυβέρνησης ήδη από τις πρώτες μέρες της, μέσω Facebook και παρόμοιων μέσων, που επιδίωκε να εμφανιστεί ως «αυθόρμητη κινηματική έκφραση συναίσθησης της εθνικής ευθύνης». Πρόκειται για ιδιαίτερα επεξεργασμένη και αποτελεσματική, όπως φαίνεται, μορφή ενσωμάτωσης ιδιαίτερα των νεότερων και άπειρων συνδικαλιστικά, κοινωνικά, ατόμων.
Η ανάδειξη της αναγκαιότητας της οργάνωσης της πάλης, την ίδια στιγμή που οι περισσότεροι φοιτητικοί και σπουδαστικοί σύλλογοι υπολειτουργούν, τα Διοικητικά Συμβούλια είναι στην πραγματικότητα φαντάσματα ή σφραγίδες, συναντά αντικειμενικά πολλά εμπόδια. Μέσα σε αυτό το κλίμα, ένας νέος κόσμος που θέλει να δράσει συλλογικά, στρέφεται προς τέτοιες μορφές τύπου Facebook, που είναι χειραγωγήσιμες από το αστικό σύστημα, ενώ ταυτόχρονα διαπαιδαγωγούν το νέο άνθρωπο να υποτιμά την αξία και την ανάγκη της συλλογικής συζήτησης και δράσης, της συλλογικής οργάνωσης, να απέχει, έως και να εχθρεύεται την ταξική διαπάλη, να εξιδανικεύει το αυθόρμητο και να «σνομπάρει», να αντιμετωπίζει ελιτίστικα τελικά, τους ταξικά οργανωμένους αγώνες.
Σημαντικό να υπάρχουν Σύλλογοι που αντιστέκονται και μπαίνουν οργανωμένα στους αγώνες
Την κατάσταση αυτή την συναντάμε καθημερινά στις Σχολές, αν και μετριάζεται σε φάσεις όξυνσης ενός προβλήματος, όπου το ζήτημα της οργάνωσης της πάλης μπαίνει αντικειμενικά στο προσκήνιο. Για το ξεπέρασμα αυτών των αντιλήψεων στους φοιτητές, είναι αναγκαία και από εμάς η πιο προσανατολισμένη δουλειά στους φοιτητικούς Συλλόγους, στη λειτουργία και στο χαρακτήρα τους ως οργάνων του φοιτητικού κινήματος. Η ανάδειξη της Πανσπουδαστικής σε δεύτερη δύναμη στις φοιτητικές εκλογές, η αυτοδυναμία και η πρωτιά σε αρκετούς Συλλόγους ανά την Ελλάδα, έδωσε τη δυνατότητα να αναδείξουμε την υπεροχή συλλογικών οργάνων όπου ο εκλογικός συσχετισμός είναι υπέρ του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών, υπέρ των δυνάμεων δηλαδή με αντιμονοπωλιακή αντικαπιταλιστική κατεύθυνση. Ειδικά στους φοιτητές, με την πολύ λειψή κοινωνική πείρα, το να υπάρχουν παραδείγματα συλλόγων που αντιστέκονται στη λαίλαπα της επίθεσης, που παράλληλα αναπτύσσουν πολιτιστική και αθλητική δραστηριότητα, που μπαίνουν οργανωμένα στους αγώνες με μπροστάρηδες τους αντιπροσώπους που έχουν εκλέξει, παίζει μεγάλο ρόλο.
Μέχρι σήμερα έχει συγκεντρωθεί μια πολύτιμη πείρα, κυρίως στην Αττική, από την ίδρυση νέων Συλλόγων εκεί που ο εκφυλισμός του φοιτητικού κινήματος είχε διαλύσει τελείως τις συλλογικές διαδικασίες, καθώς και από Συλλόγους που οι δυνάμεις του ΜΑΣ είναι πρώτη δύναμη τα τελευταία χρόνια. Πρέπει να καταλήξουμε ότι δεν είναι ούτε απλό, ούτε εύκολο πράγμα η ανασύνταξη του φοιτητικού κινήματος, ακόμα κι εκεί που ο εκλογικός συσχετισμός είναι με το μέρος μας. Η από χρόνια διάλυση των συνελεύσεων, η κοινωνική απειρία των φοιτητών, ακόμα η απουσία συγκεκριμένης οργανωτικής δομής του μαθητικού κινήματος, η συνείδηση της επιχειρηματικότητας που καλλιεργείται συστηματικά στα αμφιθέατρα, αλλά και οι δυσκολίες που έχουν οι φοιτητές να σπουδάσουν, το γεγονός ότι ταυτόχρονα ένα μεγάλο ποσοστό εργάζεται, δυσκολεύουν αντικειμενικά την παρέμβασή μας ακόμα και σε αυτούς τους Συλλόγους. Παρόλ' αυτά, μετράμε σήμερα μια σειρά Συλλόγων που συσπειρώνονται σταθερά στο Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών, κινητοποιούνται για τα ζητήματα της Σχολής, αλλά και στο πλευρό του εργατικού, λαϊκού κινήματος στα μεγάλα αγωνιστικά ραντεβού, στις κινητοποιήσεις των κλάδων.
Η αναγέννηση των δομών του φοιτητικού κινήματος πρέπει να γίνει κριτήριο ψήφου στις εκλογές στις 13 Μάη
Με τον ίδιο τρόπο, πρέπει οι δυνάμεις μας να επιμείνουν στη δουλειά με τις επιτροπές ετών και τις Επιτροπές Αγώνα. Αντιλαμβανόμενοι ταυτόχρονα τις διαφοροποιήσεις που υπάρχουν ανάμεσά τους, που έχουν να κάνουν με το τι εκφράζει κάθε επιτροπή, τι κόσμο και σε ποια βάση συσπειρώνει, στοιχείο που καθορίζει το πώς πρέπει να δουλεύεται μέσα σε αυτές η γραμμή μας. Οι επιτροπές ετών, για παράδειγμα, είναι κομμάτι της δομής του φοιτητικού κινήματος, εκφράζονται μέσα σε αυτές και άλλες δυνάμεις, που μπορεί να έχουν υπέρ τους συσχετισμούς, ακόμα και αν η πρωτοβουλία στησίματος μιας τέτοιας επιτροπής έχει ξεκινήσει από το ΜΑΣ, τους συντρόφους μας στο έτος. Οι επιτροπές αγώνα από την άλλη μπορούν και πρέπει να πατάνε σε οξυμένα προβλήματα των Σχολών και στις αγωνιστικές πρωτοβουλίες στη βάση αυτών των προβλημάτων, είναι ωστόσο στόχος να βαθαίνει η ολόπλευρη ιδεολογική και πολιτική παρέμβασή μας σε αυτές, να αποκτούν πιο μόνιμα χαρακτηριστικά οργάνωσης και πάλης του φοιτητικού κινήματος.
Γενικά, η ενασχόληση με τις δομές του φοιτητικού κινήματος, η αναγέννηση και αναδημιουργία τους, εκεί όπου ο εκφυλισμός έχει καταλύσει κάθε δυνατότητα συλλογικής δράσης, πρέπει να γίνει κριτήριο ψήφου και στις επερχόμενες φοιτητικές εκλογές στις 13 Μάη. Είναι άλλωστε από εκείνα τα πεδία πολιτικής - ιδεολογικής και συνδικαλιστικής πάλης όπου οι δυνάμεις του ΜΑΣ, της ΚΝΕ μέσα στα ΑΕΙ, βρίσκουν συσπειρωμένες απέναντί τους όλες τις άλλες δυνάμεις, που χρόνια τώρα, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, βολεύονται με τα ανύπαρκτα διοικητικά συμβούλια, τα διαπαραταξιακά κομπρεμί, τις άμαζες γενικές συνελεύσεις, τους φοιτητικούς συλλόγους τύπου «αδελφότητας».
Στις 13 Μάη λοιπόν έχει ιδιαίτερη σημασία να αλλάξουν οι συσχετισμοί σε όσο το δυνατό περισσότερους φοιτητικούς Συλλόγους, να ενισχυθεί η Πανσπουδαστική Κ.Σ., καθώς έχει αποδείξει ότι είτε ως πλειοψηφούσα δύναμη, αλλά ακόμα και με αρνητικούς συσχετισμούς, δίνει καθημερινά τη μάχη για την ανασύνταξη του φοιτητικού και σπουδαστικού κινήματος, για υγιείς, ρωμαλέους Συλλόγους που θα παλεύουν με επίκεντρο τα πραγματικά προβλήματα των φοιτητών και των οικογενειών τους.
Της
Κέλλυς ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ*
* Η Κέλλυ Παπαϊωάννου είναι μέλος του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ
