Εν μέσω της εντεινόμενης διαπάλης των ιμπεριαλιστικών κέντρων και τμημάτων του κεφαλαίου γύρω από τα ζητήματα χρηματοδότησης του ελληνικού αστικού κράτους και των τραπεζικών ομίλων, εξελίσσονται οι διεργασίες για το κλείσιμο της αντιλαϊκής συμφωνίας ανάμεσα στη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και τους «θεσμούς» της τρόικας. Στο προσκήνιο επανέρχονται οι κόντρες και οι ανταγωνισμοί του κεφαλαίου γύρω από τους τρόπους διαχείρισης και του επιμερισμού των κινδύνων και της χασούρας, στα ζητήματα που σχετίζονται με το ύψος της νέας δανειακής σύμβασης, η οποία θα συνδυαστεί με νέο μνημόνιο, ανεξάρτητα από την ονομασία που θα δοθεί σε αυτό. Και η διαπάλη αυτή φαίνεται από την τακτική του ΔΝΤ και των άλλων «θεσμών» της τρόικας, όταν π.χ. ο Π. Τόμσεν λέει ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να χρηματοδοτηθεί χωρίς την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, αν θέλει ας δώσει τα χρήματα η Ευρώπη, ή όταν ο επικεφαλής της Γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας (Bundesbank), Γ. Βάιντμαν λέει πως «δίδονται δάνεια σε τράπεζες που δεν έχουν πρόσβαση στις αγορές και χρηματοδοτούν με αυτά ομόλογα του κράτους τους», αναφερόμενος προφανώς στη χρηματοδότηση μέσω αύξησης του ELA της ΕΚΤ.
Σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από το σχήμα της χρηματοδότησης, προ των πυλών εμφανίζεται η καταιγίδα με τα αντιλαϊκά μέτρα, με τους φόρους και τα άλλα χαράτσια, με την παραπέρα συμπίεση των κρατικών δαπανών που σχετίζονται με τις λαϊκές ανάγκες.
Η επίσημη προαναγγελία, για τη λαίλαπα των αντιλαϊκών μέτρων της «επόμενης μέρας», δόθηκε την περασμένη βδομάδα στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης. Χαρακτηριστικά, στην ανακοίνωση του Γιούρογκρουπ, μεταξύ άλλων, αναφέρεται:«Εκφράσαμε την ικανοποίησή μας για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα. Σημειώνουμε πως η αναδιοργάνωση και ο εξορθολογισμός των διαδικασιών εργασίας κατέστησε δυνατή την επιτάχυνση, και έχει συμβάλει σε μια πιο ουσιαστική συζήτηση. Την ίδια ώρα, αναγνωρίσαμε ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος και προσπάθεια για να γεφυρωθούν κενά στα εναπομείναντα ανοιχτά θέματα. Χαιρετίζουμε την πρόθεση των ελληνικών αρχών να επιταχύνουν τις εργασίες τους με τους θεσμούς, με στόχο την επίτευξη μιας επιτυχούς και έγκαιρης ολοκλήρωσης της αξιολόγησης».
Η «τεχνική συμφωνία»
Σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της χρηματοδότησης προς το ελληνικό αστικό κράτος, τονίζεται ότι το Γιούρογκρουπ θα αποφασίσει σχετικά με τις πιθανές εκταμιεύσεις των κονδυλίων που εκκρεμούν στο πλαίσιο της «τρέχουσας συμφωνίας» (δηλαδή του σημερινού μνημονίου)«μόλις οι θεσμοί φτάσουν σε συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο για την ολοκλήρωση της τρέχουσας αξιολόγησης».
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, σε διαδικασία τελικής διαμόρφωσης βρίσκεται το κείμενο της «τεχνικής συμφωνίας» («τεχνικό μνημόνιο συνεννόησης», σύμφωνα με την προηγούμενη ορολογία) που συντάσσεται από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και τους «θεσμούς» της τρόικας (Κομισιόν - ΕΚΤ - ΔΝΤ), ενώ ταυτόχρονα στη βάση των αντιλαϊκών συγκλίσεων εξετάζεται και το ενδεχόμενο έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου Γιούρογκρουπ στο αμέσως προσεχές διάστημα.
Είναι σαφές ότι η επίθεση του κεφαλαίου θα εκδηλωθεί στα Εργασιακά, στο Ασφαλιστικό, αλλά και με νέα βαριά χαράτσια. Οπως «διευκρίνισε» ο Επίτροπος της ΕΕ, Π. Μοσκοβισί, ήδη έχουν εξεταστεί τα ζητήματα του ΦΠΑ, των κρατικών εσόδων και των «κόκκινων» δανείων, ενώ οι «εκκρεμότητες» αφορούν τα ζητήματα των συντάξεων και της αγοράς εργασίας.
Ταυτόχρονα, οι υπουργοί της συγκυβέρνησης εμφανίζονται «αισιόδοξοι» σχετικά με το ενδεχόμενο έκτακτης συνόδου του συμβουλίου Γιούρογκρουπ, ομολογούν, δηλαδή, το γεγονός ότι οι αντιλαϊκές λίστες συμπληρώνονται με ολοένα και περισσότερα στοχευμένα μέτρα, προκειμένου να καλυφθούν τα «δημοσιονομικά κενά» και οι «αστοχίες» που καταγράφονται στην είσπραξη των φορολογικών εσόδων.
Αντιλαϊκά μέτρα 10 δισ. σε ετήσια βάση!
Τα αντιλαϊκά δημοσιονομικού χαρακτήρα μέτρα που θα ξετυλιχτούν στη διετία 2015 - 2016 υπολογίζονται σε 16 δισ. ευρώ, με αρχή από το Β' εξάμηνο του 2015. Στην πραγματικότητα, καθώς αφορούν στο επόμενο 18μηνο, μεταφράζονται σε μόνιμα μέτρα ύψους πάνω από 10 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Η αντιλαϊκή «κοπτοραπτική» συνεχίστηκε, στο πλαίσιο των τηλεδιασκέψεων του λεγόμενου Βrussels Group, ενώ, σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, η συγκυβέρνηση έχει βάλει στο τραπέζι και πρόταση εφαρμογής ολόκληρης δέσμης «ισοδύναμων» αντιλαϊκών μέτρων, σε αντιστάθμισμα της «άλλης» πρότασης για παραπέρα περικοπές στις συντάξεις.
Πέρα από τις συγκλίσεις για τα Εργασιακά και το Ασφαλιστικό, η συμφωνία προβλέπει μετατάξεις εμπορευμάτων μαζικής κατανάλωσης σε υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ, καθώς επίσης και την άμεση κλιμάκωση του προγράμματος των ιδιωτικοποιήσεων. Από την άλλη, πολύ κοντά διαφαίνεται και η συμφωνία για τον τρόπο ενίσχυσης των ελληνικών τραπεζικών ομίλων, μέσω της απαλλαγής τους από τα «βαρίδια» των «κόκκινων» δανείων.
Σε αυτήν τη φάση και μπροστά στις διευρυνόμενες «αστοχίες» σε ό,τι αφορά τα φορολογικά έσοδα, η «σπουδαιότητα» του μέτρου υψηλότερων συντελεστών ΦΠΑ έγκειται και στο γεγονός ότι πρόκειται για μέτρο άμεσης απόδοσης για το κρατικό ταμείο.
Ο πήχης του ενιαίου συντελεστή ξεκινάει τουλάχιστον από το 16% και φτάνει στο 18% ή ακόμη και στο 19%, ανάλογα με το κάθε αντιλαϊκό σενάριο. Με μπούσουλα τη δεδομένη, έτσι κι αλλιώς, απογείωση των φορολογικών εσόδων, την οποία ετοιμάζονται να φορτώσουν στις λαϊκές πλάτες, η συγκυβέρνηση εξετάζει τα «εναλλακτικά» σενάρια σχετικά με τη διαμόρφωση του ενιαίου συντελεστή ΦΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο, η όποια υπό εξέταση «εξαίρεση» από το νέο καθεστώς (όπως για το ψωμί και το γάλα) συνεπάγεται την ακόμη μεγαλύτερη επιβάρυνση άλλων εμπορευμάτων μαζικής λαϊκής κατανάλωσης.
Η όποια εξέλιξη σημαίνει τη διόγκωση της αντιλαϊκής φοροληστείας μέσω της αύξησης του συντελεστή σε εμπορεύματα και υπηρεσίες που σήμερα επιβαρύνονται με συντελεστή 13% (τρόφιμα, τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος, ύδρευσης και φυσικού αερίου, εστιατόρια, καφενεία, εισιτήρια μέσων μαζικής μεταφοράς), τα οποία και καταλαμβάνουν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της λαϊκής κατανάλωσης,
Στην τελική φάση επεξεργασίας είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, το πρώτο φορολογικό πακέτο. Σε αυτό, περιλαμβάνεται και η διάταξη για τη χορήγηση φορολογικής αμνηστίας για τα κεφάλαια που φυγαδεύτηκαν σε τράπεζες του εξωτερικού. Και βέβαια, η ρύθμιση αφορά σε μερίδες της πλουτοκρατίας με υποθέσεις φοροδιαφυγής και άλλες παραβάσεις που έχουν κάθε λόγο να δηλώσουν τα κεφάλαια, προκειμένου να τα νομιμοποιήσουν. Γι' αυτό θα προβλέπεται συμβολικός φόρος της τάξης του 15% - 20%, την ώρα που ο συντελεστής για μισθωτούς και συνταξιούχους φτάνει στο 22% για εισοδήματα μέχρι 25.000 ευρώ το χρόνο! Μάλιστα, η νομιμοποίηση των καταθέσεων θα αφορά ποσά που βρίσκονται στο εξωτερικό χωρίς να υπάρχει και η υποχρέωση επαναπατρισμού τους.
Κόντρες για χρέος - χρηματοδότηση
Σε εξέλιξη βρίσκονται και οι «παρασκηνιακές» διαβουλεύσεις γύρω από τις συνθήκες χρηματοδότησης του ελληνικού αστικού κράτους, σε συνδυασμό με τους όρους χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Φαίνεται πως μ' αυτό σχετίζονται και οι αναφορές του υπουργού Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκη, στο συνέδριο του «Economist», στο οποίο με την ομιλία του έθεσε θέμα εξαγοράς ελληνικών κρατικών ομολόγων που διακατέχει η ΕΚΤ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM). Αντίστοιχα σενάρια εξαγοράς από τον ESM έχουν δει το φως της δημοσιότητας, προερχόμενα μάλιστα από κύκλους του ΔΝΤ, και για το υπόλοιπο του δανείου που θα χορηγήσει το ΔΝΤ στην Ελλάδα.
Την ίδια ώρα, η αναπληρώτρια εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών δήλωνε ότι: «Η Ελλάδα, με τη συμφωνία στο Γιούρογκρουπ της 20ής Φλεβάρη, η οποία επαναβεβαιώθηκε και αυτήν τη βδομάδα, δεσμεύθηκε και για την πληρωμή των υποχρεώσεών της έναντι των πιστωτών της, όπως έχει συμφωνηθεί», συμπληρώνοντας η ίδια ότι η «γερμανική κυβέρνηση δεν επιθυμεί να αναμειχθεί σε ζητήματα που αφορούν τη σχέση της Ελλάδας με την ΕKT», δείγμα απόρριψης της «πρότασης Βαρουφάκη».
Επίσης, ο επικεφαλής της γερμανικής κεντρικής τράπεζας (Bundesbank), Γ. Βάιντμαν, τόνισε: «Το ότι δίνονται δάνεια σε τράπεζες που δεν έχουν πρόσβαση στις αγορές και χρηματοδοτούν με αυτά ομόλογα του κράτους τους, το οποίο επίσης δεν έχει πρόσβαση στις αγορές, δεν το θεωρώ σωστό, λαμβάνοντας υπόψη την απαγόρευση της κρατικής χρηματοδότησης».
Στα παραπάνω εκδηλώνεται ενεργή συμμετοχή του ΔΝΤ, η επικεφαλής του οποίου, Κ. Λαγκάρντ, πριν από τη συνεδρίαση του ΔΝΤ για την Ελλάδα, συναντήθηκε, στην Ουάσιγκτον, με τον επικεφαλής της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι.
Τα μέλη του ΔΣ του ΔΝΤ ενημέρωσε ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του Οργανισμού, Π. Τόμσεν. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Π. Τόμσεν εκτίμησε πως η διαβούλευση με την ελληνική κυβέρνηση«είναι πολύ μακριά από το να είναι ιδεώδης». Χαρακτήρισε, όμως, ως θετική εξέλιξη τον έλεγχο της διαπραγμάτευσης από τον πρωθυπουργό, Αλ. Τσίπρα. Είπε ακόμη ότι ο ίδιος δεν έχει ιδέα για την πραγματική κατάσταση της ρευστότητας και αυτό δεν του επιτρέπει να τοποθετηθεί στο θέμα της βιωσιμότητας του χρέους, συμπληρώνοντας ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να χρηματοδοτηθεί χωρίς την ολοκλήρωση της «αξιολόγησης» και ακόμη, αν θέλει, ας δώσει τα χρήματα η Ευρώπη...
Την ίδια ώρα, η συγκυβέρνηση αποπλήρωσε στην πλευρά του ΔΝΤ μια ακόμη δόση, ύψους 750 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, η συγκυβέρνηση έδωσε εντολή στις Πρεσβείες και τα Προξενεία της Ελλάδας στο εξωτερικό να επιστρέψουν άμεσα τυχόν αδιάθετες δαπάνες.
Νέα παρέμβαση από ΗΠΑ
«Είναι ευθύνη της Ελλάδας, της ΕΕ και των άλλων διεθνών οργανισμών που εμπλέκονται, να επιλύσουν τις διαφορές», δήλωσε την Τρίτη 12/5 ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζ. Ερνεστ, προσθέτοντας πως «οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να υποστηρίξουν την Ευρώπη, καθώς αντιμετωπίζει αυτές τις προκλήσεις».
Μάλιστα, συνεχίζοντας τους διεμβολισμούς, με αφορμή την περίπτωση της Ελλάδας, σημείωσε: «Εχουμε προφανώς επίγνωση των σημαντικών οικονομικών συνεπειών για την Ελλάδα, σε περίπτωση που δε θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της, ενώ κατά συνέπεια δε θα μπορέσει να συνεχίσει να είναι μέρος της νομισματικής ένωσης στην Ευρώπη». Παράλληλα, αναφέρθηκε στην ενεργό εμπλοκή του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζ. Λιου, στην προσπάθεια αναζήτησης ενός «κοινού τόπου» μεταξύ των πλευρών.
