ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Επιβεβαιώνεται ότι όποια λύση κι αν επιλεγεί για την αναδιάρθρωση του χρέους, το μάρμαρο θα το πληρώσει ο λαός
Ευρωζώνη και ΔΝΤ συγκρούονται για το ζήτημα της διαχείρισης του ελληνικού χρέους και ταυτόχρονα παζαρεύουν για συνέχιση των δανείων στην Ελλάδα, με νέα μέτρα σε βάρος του λαού
Οι προχτεσινές παρεμβάσεις του επικεφαλής του Γιούρογκρουπ, Γερούν Ντάισελμπλουμ, από τη μια, και του διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, από την άλλη, δείχνουν να ξεκαθαρίζουν το τοπίο αναφορικά με το επόμενο δάνειο προς την Ελλάδα, το οποίο θα συνοδεύεται από νέα μνημόνια και μέτρα.
Μιλώντας την Πέμπτη στο Ευρωκοινοβούλιο, ο Γ. Ντάισελμπλουμ είπε ότι «παρά την πρόσφατη πρόοδο τα προβλήματα της Ελλάδας δε θα έχουν λυθεί εντελώς μέχρι το 2014. Είναι ρεαλιστικό να υποθέσουμε ότι θα χρειαστεί πρόσθετη στήριξη πέραν του προγράμματος». Ο ίδιος διαβεβαίωσε ότι η Ευρωζώνη θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί την ελεγχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας, λέγοντας ότι «το Γιούρογκρουπ θα προσφέρει επαρκή βοήθεια» κατά τη διάρκεια του τρέχοντος προγράμματος και πέραν αυτού, μέχρι να αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές.
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του αποκάλυψε ότι όταν οριστικοποιηθούν τα δημοσιονομικά στοιχεία της Ελλάδας για το 2013, τον Απρίλη του 2014, η Ευρωζώνη ίσως εξετάσει κάποια νέου είδους ελάφρυνση για το χρέος της χώρας. «Το Γιούρογκρουπ συμφώνησε πέρυσι να εξετάσει πρόσθετα μέτρα, αν χρειαστεί, όπως νέα μείωση των επιτοκίων για τα ελληνικά δάνεια διάσωσης αν η Ελλάδα εκπληρώσει τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Δε θα μπορούμε να αξιολογήσουμε αν τηρούνται όλοι αυτοί οι όροι μέχρι του χρόνου τον Απρίλη», είπε χαρακτηριστικά.
Αλλη ευρωπαϊκή πηγή έλεγε την ίδια μέρα στο «Reuters» ότι οι προπαρασκευαστικές συζητήσεις για την παραπέρα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, θα ξεκινήσουν ήδη από τον ερχόμενο Νοέμβρη. Στα παραπάνω, προστέθηκε την Πέμπτη η δήλωση Ντράγκι, μετά τη συνεδρίαση της ΕΚΤ, ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δε θα συμμετάσχει σε περαιτέρω απομείωση του ελληνικού χρέους. «Είναι αρκετά σαφές ότι δεν μπορούμε να κάνουμε νομισματική χρηματοδότηση (του ελληνικού προϋπολογισμού)», είπε, την ώρα που συζητούνταν η μετακύλιση από την ΕΚΤ των ελληνικών ομολόγων που λήγουν το επόμενο διάστημα.
Στην ίδια συνέντευξη Τύπου είπε χωρίς περιστροφές ότι αν η Ελλάδα χρειαστεί νέα οικονομική συνδρομή πέρα από το 2014, οπότε λήγει η χρηματοδότηση από την ΕΕ, αυτή θα συνδυαστεί με τρίτο Μνημόνιο και νέα πακέτα μέτρων. Συγκεκριμένα, ο Μ. Ντράγκι έκανε λόγο για «πρόσθετους όρους» στην Ελλάδα, σε περίπτωση που αποφασιστεί από τους διεθνείς δανειστές επιμήκυνση του ελληνικού προγράμματος. Είναι περισσότερο από βέβαιο ότι οποιαδήποτε λύση κι αν επιλεγεί για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, η κλιμάκωση της επίθεσης με νέα αντιλαϊκά μέτρα είναι δεδομένη από την πλευρά των αστών.
Από την πλευρά του, σύμφωνα με το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων, το ΔΝΤ υπολογίζει στα 47 δισ. ευρώ το μεικτό χρηματοοικονομικό κενό της Ελλάδας για την περίοδο 2015 - 2020. Οπως αναφέρει το δημοσίευμα, η μεικτή ανάγκη συνολικού ύψους 46,8 δισ. ευρώ, η οποία περιλαμβάνει το έλλειμμα και την ανάγκη κάλυψης των ελληνικών ομολόγων και δανείων, δεν πρέπει συγχέεται με την ανάγκη για πιθανή επιπλέον χρηματοδοτική βοήθεια προς την Ελλάδα. Για το 2015, το ΔΝΤ υπολογίζει τις μεικτές χρηματοδοτικές ανάγκες σε ύψος 14,4 δισ. ευρώ, με καθαρό κενό 6,5 δισ. ευρώ, το οποίο ως τώρα δεν έχει καλυφθεί. Οι ανάγκες 8,3 δισ. ευρώ για το 2016, έχουν καλυφθεί πλήρως με αμοιβαία χρηματοδότηση.
Ανησυχούν για την πολιτική σταθερότητα
Σε μια παράλληλη εξέλιξη, η Citigroup συνεχίζει να διατηρεί στο τραπέζι την προοπτική να βγει η Ελλάδα από το ευρώ, εκτιμώντας ότι η χώρα χρειάζεται ένα επιπλέον «κούρεμα» της τάξης του 60-65%, χωρίς όμως να προσδιορίζει αν αυτό πρέπει να γίνει στα διμερή δάνεια από τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης. Στην τελευταία ανάλυσή της, η Citigroup αναγνωρίζει ότι το «κούρεμα» στο ελληνικό χρέος δεν είναι στην ατζέντα της Ευρωζώνης και ότι οι Γερμανοί προωθούν τη χορήγηση νέου δανείου, έως 12 δισ. ευρώ, στην Ελλάδα, ώστε να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό της επόμενη διετίας και να κερδίσει χρόνο.
Η Citigroup εκτιμά ότι για να μειωθεί το χρέος στο στόχο του 120% έως το 2020, θα πρέπει αναγκαστικά να γίνει κούρεμα. Διαφορετικά, μπορεί να προωθηθεί η λύση της μείωσης των επιτοκίων και της επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής, λύση όμως η οποία «δεν θα έχει άμεσα αποτελέσματα στο προφίλ του χρέους». Σύμφωνα με τη Citigroup, «οι Ευρωπαίοι θα επιδιώξουν να κερδίσουν χρόνο με προσωρινές λύσεις, ώστε να αποφύγουν ένα νέο γύρο πολιτικής αστάθειας στην Ελλάδα, η οποία μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες».
Ταυτόχρονα, θα ασκήσουν σοβαρές πιέσεις για την προώθηση των αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων και των αποκρατικοποιήσεων, ώστε να παγιοποιηθεί το πρωτογενές πλεόνασμα που δημιουργήθηκε στον προϋπολογισμό το πρώτο 6μηνο του έτους. Ανησυχία για την «πολιτική σταθερότητα» στην Ελλάδα εκφράζουν και οι επίδοξοι «επενδυτές», μπροστά στα χειρότερα που έρχονται για το λαό και τη δυσαρέσκεια που αναμένεται να φουντώσει. Στην πραγματικότητα, ανησυχούν αν η σημερινή κυβέρνηση θα αντέξει και αν το σύστημα διαθέτει εφεδρείες ικανές να χειραγωγήσουν το λαό και να προχωρήσουν τα μέτρα που απαιτούνται για την ανάκαμψη του κεφαλαίου από την κρίση.
Χαρακτηριστική είναι η ανταπόκριση από το «8ο Roadshow» της «Ελληνικά Χρηματιστήρια» (ΕΧΑΕ), που διεξάγεται στο κτίριο του «Bloomberg» στο Λονδίνο και στο οποίο συμμετείχαν τις προηγούμενες μέρες 27 ελληνικές επιχειρήσεις, 125 funds και 200 fund managers. Οι ξένοι αναλυτές έδειξαν ειδικό ενδιαφέρον για τις ιδιωτικοποιήσεις, την πορεία των εξαγωγών και την ανεργία. Εξέφρασαν ταυτόχρονα το ενδιαφέρον τους για συμμετοχή σε ομολογιακές εκδόσεις ελληνικών επιχειρήσεων με εξαγωγικές δραστηριότητες.
Ωστόσο, εκεί που επικεντρώθηκε η συζήτηση, ήταν το πολιτικό κλίμα και το κατά πόσο η σημερινή κυβέρνηση εγγυάται την πολιτική σταθερότητα, γεγονός που σε μεγάλο βαθμό δικαιολογεί και τις προσπάθειες που γίνονται στην Ελλάδα για αναμόρφωση του αστικού συστήματος, με τη συμμετοχή όλων των δυνάμεων της διαχείρισης.
Ασταθής ανάπτυξη στη Γερμανία
Στο πεδίο της οικονομίας, μείωση 1,1% κατέγραψαν οι γερμανικές εξαγωγές τον Ιούλη σε μηνιαία βάση, παρά τις θριαμβολογίες των γερμανικών και ξένων επιτελείων για ανάκαμψη. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας (Destatis), οι εισαγωγές ενισχύθηκαν κατά 0,5%. Το εμπορικό πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα 14,5 δισ. ευρώ τον Ιούλη, έναντι 15,8 δισ. ευρώ. τον Ιούνη. Η μείωση των εξαγωγών της Γερμανίας ερμηνεύεται σαν ένδειξη ότι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης δεν έχει ακόμη επιστρέψει σε στερεή ανάκαμψη.
Στο ίδιο πνεύμα ήταν και η δήλωση που έκανε από τη Σύνοδο του «G20» η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ. Οπως είπε, η παγκόσμια ανάπτυξη παραμένει υποτονική και οι κίνδυνοι εξακολουθούν να υφίστανται. Σύμφωνα με την ίδια, «οι ηγέτες του G20 αναγνωρίζουν ότι πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά για να λειτουργήσει καλύτερα η παγκόσμια οικονομία, καθώς η παγκόσμια ανάπτυξη παραμένει υποτονική, ενώ η αστάθεια στις αγορές και οι κίνδυνοι εξακολουθούν να υφίστανται». Είπε ακόμα ότι «η ανάπτυξη σε ορισμένες προηγμένες οικονομίες έχει αρχίσει να επιταχύνεται, ωστόσο σε πολλές αναδυόμενες αγορές καταγράφεται επιβράδυνση».
Την ίδια ώρα, ο οίκος αξιόλογης «Moody's» προχώρησε στην αναβάθμιση των προοπτικών των γερμανικών τραπεζών σε «σταθερές» από «αρνητικές», αποτιμώντας θετικά την κεφαλαιακή τους επάρκεια και την ικανότητά τους να αντεπεξέλθουν σε πιθανές κρίσεις. Ο «Moody's» αναμένει ότι οι οικονομικές συνθήκες στη Γερμανία θα είναι θετικές και υποστηρικτικές για τις γερμανικές τράπεζες. Θεωρεί ότι τα κεφαλαιακά τους επίπεδα θα ενισχυθούν περαιτέρω. Ωστόσο, αναμένει την περίοδο 2013-2014 επιδείνωση στα κέρδη και την αποδοτικότητα του γερμανικού τραπεζικού συστήματος, σημειώνοντας πως τα χαμηλά επιτόκια θα συνεχίζουν να πιέζουν τα περιθώρια κερδοφορίας.
Στην Κύπρο, τέλος, με 41 θετικές ψήφους έναντι τριών αρνητικών, η Βουλή ψήφισε την Πέμπτη τις «προαπαιτούμενες δράσεις» για την εκταμίευση της επόμενης δόσης, ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Είχε προηγηθεί γερό παζάρι, καθώς κατά την ψήφιση των 14 μνημονιακών νομοσχεδίων, δύο από αυτά δεν συγκέντρωσαν αρχικά την πλειοψηφία του Σώματος. Με 22 ψήφους κατά και 21 υπέρ, οι νόμοι «περί συνεργατικών εταιρειών» και «περί αναδιάρθρωσης χρηματοοικονομικών οργανισμών (Ελληνικής Τράπεζας)» καταψηφίστηκαν από την Ολομέλεια της Βουλής. Αργά το βράδυ και ύστερα από παρασκηνιακές διεργασίες, τα δυο επίμαχα νομοσχέδια εγκρίθηκαν.
