Κλιμακώνονται οι ανταγωνισμοί κι οι διεργασίες για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της τουρκικής πλουτοκρατίας
ΑΓΚΥΡΑ.- ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ.-
Δύο νεκρούς άφησαν πίσω οι προχτεσινές διαδηλώσεις που έγιναν στην Τουρκία, ανήμερα της κηδείας του 15χρονου Μπερκίν Ελβάν, ο οποίος νοσηλευόταν για 269 μέρες σε κώμα, επειδή τραυματίστηκε στο κεφάλι από δακρυγόνα αστυνομικών τον περασμένο Ιούνη. Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν αμέσως μετά την είδηση του θανάτου, την Τρίτη.
Σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ, ο 22χρονος Μπουράκ Καν Καραμάνογλου σκοτώθηκε από πυροβολισμούς στη διάρκεια ένοπλης συμπλοκής μεταξύ δύο ομάδων στην Κωνσταντινούπολη. Νεκρός είναι και ο 30χρονος αστυνομικός Αχμέντ Κουκουκτάγκ που υπέστη καρδιακή ανακοπή στη διάρκεια διαδηλώσεων στην ανατολική Τουντσελί.
Πάντως, η αστυνομία επιδόθηκε σε όργιο καταστολής. Εκτός από τη χρήση πλαστικών σφαιρών, δακρυγόνων και αντλιών νερού, η αστυνομία συνέλαβε εκατοντάδες διαδηλωτές, ανάμεσά τους και 36 παιδιά.
Από τη μεριά του, ο Τούρκος πρωθυπουργός δήλωνε προχτές από προεκλογική συγκέντρωση του κόμματός του στην πόλη Μαρντίν: «Προσπαθούν να βάλουν φωτιά στους δρόμους 18 ημέρες πριν από τις εκλογές, αυτό δεν είναι δημοκρατική στάση». Ενώ χτες, από τα εγκαίνια νέας γραμμής του μετρό στην Αγκυρα και αναφέροντας ότι διαδηλωτές «έκαψαν και κατέστρεψαν» γραφεία του κόμματός του στην Κωνσταντινούπολη, σημείωνε: «Υποτίθεται ότι είστε δημοκράτες, οπαδοί της ελευθερίας. Πρόκειται για τσαρλατάνους, δεν έχουν καμιά σχέση με τη δημοκρατία, δεν πιστεύουν στην κάλπη... Λένε ας προκαλέσουμε χάος και μπορεί να υπάρξει αποτέλεσμα. Αλλά τ' αδέλφια μου σε Αγκυρα και Τουρκία θα δώσουν την πρέπουσα απάντηση στις τοπικές εκλογές της 30ης Μάρτη».
Οι προχτεσινές διαδηλώσεις, που έγιναν συνολικά σε 32 πόλεις (εντός, αλλά και εκτός συνόρων) έδωσαν νέα «τροφή» στην ενδοαστική αντιπαράθεση που κλιμακώνεται στη χώρα μπροστά στις τοπικές εκλογές, αλλά και τις προεδρικές εκλογές του καλοκαιριού. Σ' αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η αναφορά του Ερντογάν στο «χάος» που ορισμένοι προκαλούν, αλλά και οι καταγγελίες του ηγέτη του Ρεπουμπλικάνικου Κόμματος (CHP) ότι επίκεινται προβοκάτσιες από το AKP για να εμφανιστεί μετά ως μόνος «εγγυητής» της σταθερότητας. Ανεξάρτητα από τη βάση που έχουν οι διάφορες καταγγελίες, το σίγουρο είναι ότι στην ενδοαστική διαμάχη εγκλωβίζονται εργατικά - λαϊκά στρώματα που στρέφουν τις ελπίδες για βελτίωση της ζωής τους στην αλλαγή κόμματος στην αστική εξουσία.
Παρέμβαση έκανε χτες και ο ηγέτης του «Εθνικιστικού κινήματος» Ντεβλέτ Μπαχτσελί που δήλωσε: «Οι εκλογές είναι προσωρινές. Αυτό που είναι μόνιμο είναι το κράτος, η ενότητα και η εδαφική ακεραιότητα, πάνω απ' όλα η αδελφοσύνη. Γι' αυτό πρέπει να είστε υπομονετικοί και να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά».
Ανταγωνισμοί προς όφελος του κεφαλαίου
Την ίδια στιγμή, έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει στους αντιπάλους του Ερντογάν το νομοσχέδιο (που προχτές εγκρίθηκε από τον πρόεδρο Αμπ. Γκιουλ) για κατάργηση των «προπαρασκευαστικών σχολείων». Πρόκειται για ν/σ που ουσιαστικά στοχοποιεί το ευρύ δίκτυο ιδιωτικών σχολείων του πρώην συμμάχου του Ερντογάν, ισλαμιστή ιμάμη επιχειρηματία Φετ. Γκιουλέν, βασική πηγή πλουτισμού αλλά και πολιτικής επιρροής για τον ίδιο και τη μερίδα της τουρκικής αστικής τάξης με την οποία συνδέεται. Το CHP δήλωσε ότι θα προσφύγει στο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Στο μεταξύ, η Αγκυρα υποδέχτηκε με «απογοήτευση» το προχτεσινό «επιπληκτικό» ψήφισμα του ευρωκοινοβουλίου, την ώρα που ελληνικές εφημερίδες εμφάνιζαν την ελληνική προεδρία ιδιαίτερα ενοχλημένη από την κατάσταση και γι' αυτό αποφασισμένη να μην ανοίξει κανένα «κεφάλαιο» (σ.σ. στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις) κατά τη θητεία της.
Την ίδια στιγμή, το τουρκικό κεφάλαιο αναζητά προς πάσα κατεύθυνση εκείνες τις μπίζνες που θα αναβαθμίσουν διεθνώς το ρόλο και τη δύναμή του: Είναι χαρακτηριστική η συμφωνία που υπογράφτηκε μεταξύ των αρμόδιων Ινστιτούτων Τουρκίας και Νίγηρα για κοινές εργασίες έρευνας, εκμετάλλευσης, εξαγωγής και διαχείρισης των κοιτασμάτων ουρανίου στην αφρικανική χώρα. Ο Νίγηρας σήμερα αποτελεί τον τέταρτο παραγωγό ουρανίου διεθνώς, μετά από το Καζακστάν, τον Καναδά και την Αυστραλία. Η Τουρκία αναζητά ενεργειακούς πόρους καθώς ετοιμάζεται να κατασκευάσει και πυρηνικό εργοστάσιο.
Η κίνηση περιπλέκει το «κουβάρι» των ανταγωνισμών καθώς πολλοί σημειώνουν ότι η συμφωνία θα πλήξει σημαντικά τη γαλλική «Areva» που μέχρι σήμερα εκμεταλλεύεται το μεγαλύτερο μέρος του νιγηριακού ουρανίου.