Αύριο διεξάγονται οι προγραμματισμένες τριπλές εκλογές στη Σουηδία, βουλευτικές, νομαρχιακές και δημοτικές.
Τα τελευταία χρόνια κυβερνάει το μπλοκ των συντηρητικών και φιλελεύθερων κομμάτων (Μετριοπαθείς, Φιλελεύθεροι, Κόμμα του Κέντρου και Χριστιανοδημοκράτες) και στην αντιπολίτευση βρίσκεται το αυτοαποκαλούμενο σοσιαλιστικό μπλοκ, που απαρτίζεται από το κόμμα των σοσιαλδημοκρατών, το οπορτουνιστικό Αριστερό Κόμμα και το κόμμα των Πρασίνων. Υπάρχει και ο μπαλαντέρ του συστήματος, οι ακροδεξιοί Σουηδοί Δημοκράτες, παίζοντας το χαρτί της ξενοφοβίας και του ρατσισμού, που άλλοτε στηρίζει το λεγόμενο συντηρητικό μπλοκ και άλλοτε το λεγόμενο σοσιαλιστικό, δεν έχει βέβαια πρόβλημα να στηρίξει αντιλαϊκές πολιτικές.
Ολα αυτά τα κόμματα ή μπλοκ κομμάτων, πέρα από διαφορές, είναι υποστηρικτές του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης.
Την τελευταία περίοδο δημιουργούνται και νέα κόμματα - αναχώματα, όπως η λεγόμενη Φεμινιστική Πρωτοβουλία από την πρώην πρόεδρο του Αριστερού Κόμματος, Gudrun Schyman, που βέβαια προωθούνται γενναιόδωρα από το σύστημα. Οι ναζιστές, επίσης, του κόμματος των Σουηδών, αδελφάκι της ναζιστικής εγκληματικής Χρυσής Αυγής, επωφελούνται από την έμμεση ή άμεση στήριξη του συστήματος και χαίρουν ιδιαίτερης προβολής από τα σουηδικά ΜΜΕ.
Ταυτόχρονα, την τελευταία περίοδο, με αφορμή τις πολεμικές συγκρούσεις στην Ουκρανία, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού ΕΕ και ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, η αστική τάξη στη Σουηδία προωθεί το δέσιμό της στο άρμα του ΝΑΤΟ και την ένταξή της στη λυκοσυμμαχία αυτήν. Ολα τα κόμματα συμφωνούν σ΄αυτό, με επιφυλάξεις του Αριστερού Κόμματος, που προσποιείται, αφού ήδη έχει συμφωνήσει στη μέχρι τώρα ασκούμενη πολιτική για την προσχώρηση της Σουηδίας στο λεγόμενο «Συνεταιρισμό για την Ειρήνη», ενώ συμφωνεί με την προπαγάνδα του ΝΑΤΟ και στην περίπτωση της Ουκρανίας.
Ακόμα, το Αριστερό Κόμμα πρωτοστατεί στον αντικομμουνισμό στη Σουηδία, αφού με δηλώσεις στελεχών του καταδικάζει, όπως λέει, τα εκατομμύρια θύματα του «σταλινισμού», αναμασώντας την αστική προπαγάνδα και εξισώνοντας το φασισμό με τον κομμουνισμό. Για την Κούβα δηλώνει ότι είναι μια δικτατορία, ενώ στις ΗΠΑ έχει δημοκρατία!
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, προηγείται το λεγόμενο σοσιαλιστικό μπλοκ και, ενδεχομένως, να αναλάβει την κυβερνητική ευθύνη.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι, ανεξάρτητα με το ποιος θα ανακηρυχτεί νικητής των εκλογών, το αποτέλεσμα θα είναι η συνέχιση της αντιλαϊκής πολιτικής και η επίθεση στα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα που έχουν απομείνει.
Κρίση και διαχείριση του συστήματος
Αυτό που προσπαθούν να κρύψουν οι αστοί που έχουν στην κατοχή τους τα ΜΜΕ και τα κόμματα που τους υπηρετούν, είναι το ποιος έχει στην ιδιοκτησία του τα μέσα παραγωγής, ποιας κοινωνικής τάξης τα συμφέροντα υπηρετεί η καπιταλιστική ανάπτυξη, ποιος καρπώνεται τα κέρδη στην ανάκαμψη και ποιος πληρώνει το μάρμαρο στην ύφεση και, ιδιαίτερα σε προεκλογικές περιόδους, προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν, αποδίδοντας όλα τα προβλήματα σε διαχειριστικά ή προσωπικά λάθη και προτείνουν ακίνδυνους για το σύστημα τρόπους προσαρμογής του αστικού κοινοβουλευτικού συστήματος και σενάρια αναδιάταξης του πολιτικού σκηνικού, με μοναδικό σκοπό τον εγκλωβισμό της λαϊκής αγανάκτησης στα επικίνδυνα σχέδιά τους.
Και αυτή η προσπάθεια δε θα ήταν τόσο εύκολη αν δεν είχε την αμέριστη συμπαράσταση του εργοδοτικού συνδικαλισμού, που στηρίζει αμέριστα την αντιλαϊκή πολιτική.
Αντιλαϊκά μέτρα και συγκάλυψη της σύγχρονης βαρβαρότητας
Ενώ η Σουηδία δεν είναι στην ΟΝΕ και δε χρησιμοποιεί το ευρώ ως νόμισμα, ακολουθείται ακριβώς η ίδια πολιτική με τα ίδια αποτελέσματα, όπως σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, μείωση των συντάξεων και αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης, μερική εργασία, μερική ζωή, με αποτέλεσμα την εξάπλωση της φτώχειας.
Πάνω από το 12% του πληθυσμού ζει κάτω από τα όρια φτώχειας (δηλαδή κάτω από το 60% του μέσου μισθού). Τον Ιούνη φέτος η ανεργία είχε φτάσει στο 9,2%, σύμφωνα με τη σουηδική στατιστική υπηρεσία, ενώ η ανεργία στους νέους (15-24 χρονών) είχε φτάσει, την αντίστοιχη περίοδο, το 29,4%. Βέβαια, η ανεργία είναι πολύ μεγαλύτερη, μιας και δεν καταμετρώνται αυτοί που παρακολουθούν διάφορα προγράμματα, όντας άνεργοι, παρουσιάζοντας τους δείκτες χαμηλότερους. Εν τω μεταξύ, «σπάει κόκαλα» και η μερική εργασία, που στις γυναίκες είναι πάνω από το 35% και στους νέους πάνω από το 50%, ενώ σε κλάδους όπως το εμπόριο φτάνει μέχρι και το 80%. Βεβαίως ανάλογη είναι και η κατάσταση για τις θέσεις σταθερής εργασίας, με το 20% των εργαζομένων να μην ξέρουν αν θα έχουν δουλειά την επόμενη μέρα, ενώ αυτό το ποσοστό στους νέους φτάνει το 60%! Σήμερα στη Σουηδία ζουν περίπου 120.000 μικρά παιδιά σε οικογένειες κάτω από το όριο φτώχειας.
Το σουηδικό κράτος αυτήν την περίοδο, παρά τον τεράστιο πλούτο που παράγει η εργατική τάξη, παρουσιάζει έλλειμμα 87 δισεκατομμύρια κορωνών στον προϋπολογισμό, λόγω μείωσης της φορολογίας, κύρια στο μεγάλο κεφάλαιο. Ο συντελεστής φορολογίας του μεγάλου κεφαλαίου έχει πέσει από το 40% τη δεκαετία του '90 στο 20% και θα πέσει την επόμενη χρονιά στο 15%.
Η συγκεντροποίηση του κεφαλαίου στη Σουηδία συνεχίζεται και το 1% κατέχει το 40% του πλούτου, δεκαπέντε Σουηδοί καπιταλιστές ελέγχουν το 70% του χρηματιστηριακού τζίρου, ενώ αυξάνουν οι εργαζόμενοι που δουλεύουν για 2-5 ευρώ την ώρα και βεβαίως δεν μπορούν να καλύψουν ούτε καν τις στοιχειώδεις ανάγκες τους, με βάση το κόστος διαβίωσης στη χώρα. Ανάμεσα σ' αυτούς είναι και πολλοί νέοι μετανάστες από διάφορες χώρες, και απ' την Ελλάδα, που νόμιζαν ότι ήρθαν στον παράδεισο του καπιταλισμού και νοιώθουν στο πετσί τους την βαρβαρότητα του συστήματος αυτού.
Διεύρυνση της φτώχειας και των ιδιωτικοποιήσεων
Η Σουηδία είναι η πρώτη χώρα στις ιδιωτικοποιήσεις του δημόσιου πλούτου, τουλάχιστον στην Ευρώπη, σύμφωνα με την εφημερίδα «Metro». Ολοι σχεδόν οι βασικοί τομείς είναι στα χέρια του μεγάλου κεφαλαίου, όπως οι μεταφορές, η Ενέργεια, η παραγωγή φαρμάκου, οι τηλεπικοινωνίες, τα λιμάνια, αεροδρόμια κλπ. Η περίθαλψη, η Υγεία και η Παιδεία αλώνεται από το πολυεθνικό κεφάλαιο, με το λαό να βάζει το χέρι βαθιά στην τσέπη, ενώ οι κοινωνικές υπηρεσίες μειώνονται στο μίνιμουμ.
Το αποτέλεσμα είναι περισσότερα βάρη για τη σουηδική εργατική τάξη. Μειώσεις των συντάξεων, λόγω μείωσης των αποθεματικών, αφού παίζονται τα χρήματα των ταμείων στο χρηματιστήριο και είναι συνδεμένες οι συντάξεις με το προσδόκιμο ζωής και βέβαια προγραμματισμένη αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στα 67 υποχρεωτικά και στα 69 προαιρετικά, με στόχο παραπέρα αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης.
Στην Παιδεία μειώνονται τα κονδύλια κάθε χρόνο με αύξηση των μαθητών στις σχολικές τάξεις, που έχουν τώρα 25-30 μαθητές, αντί για 20 που ήταν το όριο πριν, με μειωμένα κονδύλια και με πάνω από το 13% των μαθητών από το γυμνάσιο να μην μπορούν να συνεχίσουν στο λύκειο, σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, λόγω της έντασης των ταξικών φραγμών. Προγραμματίζεται η ιδιωτικοποίηση των πανεπιστημίων, με σκοπό να υπάρχουν περισσότεροι φραγμοί στα παιδιά της εργατικής οικογένειας και να υπάρχει καλύτερος έλεγχος του επιστημονικού δυναμικού από τις επιχειρήσεις, που έχουν μπει εδώ και πολλά χρόνια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στη Σουηδία.
Πάνω από το 50% των Κέντρων Υγείας έχουν περάσει στο πολυεθνικό κεφάλαιο και αυγαταίνουν τα κέρδη τους, ενώ το 70% του δασικού πλούτου της χώρας είναι σε ιδιωτικά χέρια.
Το κόστος ζωής, επίσης, έχει ανέβει δραματικά, με αποτέλεσμα να έχουν πολλές οικογένειες δυσκολίες να επιβιώσουν. Χαρακτηριστικό είναι ότι υπάρχει τεράστιο πρόβλημα στέγης, επειδή το στεγαστικό είναι ζήτημα των κατασκευαστικών εταιρειών και τα νοίκια έχουν φτάσει σε τέτοια επίπεδα που μια μέση οικογένεια δεν μπορεί να τα πληρώσει. Οι κατασκευαστικές εταιρείες, μ' αυτόν τον τρόπο, προσπαθούν να εξασφαλίσουν ζεστό χρήμα με επιδοτήσεις από το κράτος, ενώ τα κέρδη τους αυγαταίνουν. Ενα τριάρι στην κεντρική Στοκχόλμη έχει φτάσει να κοστίζει γύρω στα 1.500 ευρώ το μήνα, δηλαδή σχεδόν ένα μισθό.
Η πείρα απομυθοποιεί το λεγόμενο «σκανδιναβικό μοντέλο» και αποδεικνύει ότι στον καπιταλισμό καμιά κατάκτηση ή παραχώρηση προς τους εργαζόμενους δεν μπορεί να έχει μόνιμο χαρακτήρα και με την πρώτη ευκαιρία παίρνεται πίσω ανεπιστρεπτί.
Η συντηρητική - φιλελεύθερη κυβέρνηση προετοιμάζει το έδαφος ότι θα πρέπει σύντομα να παρθούν και άλλα μέτρα λόγω της κρίσης, που επίσημα δεν έχει χτυπήσει ακόμα τη Σουηδία, κάτι που στηρίζει και η σοσιαλδημοκρατία.
Το ΚΚ Σουηδίας (SKP)
Ο προεκλογικός αγώνας, όμως, δίνει και τη δυνατότητα, με συγκεκριμένα στοιχεία, να αποκαλύπτονται αυτές οι προσπάθειες και να προβάλλεται το ότι μοναδική διέξοδο από το αδιέξοδο, στο οποίο οδηγεί η καπιταλιστική κρίση και η ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα, αποτελεί το ανέβασμα της συνείδησης και της οργάνωσης της εργατικής τάξης σε κάθε καπιταλιστική χώρα, για να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις της ταξικής πάλης, που θα κατευθύνεται στην αναγκαιότητα αλλά και τη δυνατότητα του σοσιαλισμού - κομμουνισμού ως τη μόνη ρεαλιστική απάντηση, γεγονός βέβαια που προϋποθέτει την ισχυροποίηση του Κομμουνιστικού Κόμματος στη Σουηδία.
Το ΚΚ Σουηδίας, που μετέχει και στην Πρωτοβουλία Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, κατεβαίνει με δικά του ψηφοδέλτια στις εκλογές. Στην κατεύθυνση εκλογικής ενίσχυσης του ΚΚ Σουηδίας γίνονται εξορμήσεις σε χώρους δουλειάς, ομιλίες σε γειτονιές και προσπάθεια να ενισχυθούν οι δεσμοί του με την εργατική τάξη. Και έχει και την αμέριστη συμπαράσταση των Ελλήνων κομμουνιστών και των φίλων του ΚΚΕ που ζουν και δουλεύουν στη Σουηδία. Μαζί με τους Σουηδούς κομμουνιστές, παλεύουν για να σπάσει ο αντικομμουνισμος, να παρουσιαστεί η εναλλακτική πρόταση που είναι υπέρ της εργατικής ταξης, να ανοίξει η συζήτηση για το ότι η λύση είναι ο άλλος δρόμος ανάπτυξης με στόχο την εργατική εξουσία και όχι η διαχείριση του καπιταλιστικού συστήματος.
Γιάννης Κωνστάντης
Γραμματέας ΚΟΒ Στοκχόλμης του ΚΚΕ