Αυτήν την περίοδο διεξάγονται οι πρώτες Γενικές Συνελεύσεις των Συλλόγων Γονέων ανά σχολείο, ενώ προετοιμάζονται και γίνονται οι εκλογές για την ανάδειξη ΔΣ Συλλόγων Γονέων και των αντιπροσώπων για τις Ενώσεις Γονέων ανά Δήμο.
Οποιος έχει μια σχετικά καθαρή εικόνα από αυτά που συζητιούνται, προβληματίζουν τους γονείς, θα μπορούσε να συμπεράνει και την πλατιά κοινωνική διαστρωμάτωση και διαφοροποίηση που χαρακτηρίζει αυτούς τους χώρους, τόσο μέσα στο σχολείο όσο και από σχολείο σε σχολείο, από γειτονιά σε γειτονιά. Είναι χώρος όπου εκφράζονται αντικειμενικά συνειδήσεις ανθρώπων με διαφορετικές ταξικές - κοινωνικές - μορφωτικές αφετηρίες, με έντονη τη συνδικαλιστική απειρία, έτσι που και αν ακόμα υπάρχει μια γενική συμφωνία εναντίωσης σε πλευρές της αντιλαϊκής πολιτικής στο σχολείο, να μην είναι λυμένος και ο δρόμος που πρέπει να περπατήσει το κίνημα.
Πώς παρεμβαίνουμε σε αυτό το χώρο
Στους γονείς, που σημειώνουμε ότι αντικειμενικά, από την ίδια τη φύση της ταξικής διάρθρωσης, δεν είναι σωματείο, άρα και μέρος της Λαϊκής Συμμαχίας, η δυσκολία έχει να κάνει με τη γείωση του λόγου και της δράσης μας με το επίπεδο συνείδησης των ανθρώπων, δίνοντας ταυτόχρονα απαντήσεις σε καθιερωμένες αντιλήψεις που φαντάζουν σχεδόν αυτονόητες. Για παράδειγμα, θεωρείται πολλές φορές δεδομένο, ο Σύλλογος Γονέων να πληρώνει για λειτουργικά έξοδα του σχολείου. Κυριαρχεί η έννοια του «εθελοντή γονιού», αυτού που βοηθάει σε δραστηριότητες του Συλλόγου Γονέων (γιορτές, πάρτι, εκθέσεις βιβλίου, κ.ά.).
Να ξεκαθαρίσουμε λοιπόν ότι ο γονιός που συμμετέχει στα όργανα των γονιών είναι ούτως ή άλλως «εθελοντής», αφού κανείς δεν του επέβαλε να συμμετέχει στα κοινά, παρά μόνο η συνείδησή του, η ευθύνη του απέναντι στα παιδιά του και στα παιδιά της λαϊκής οικογένειας συνολικά και που ξέρει ότι το δικαίωμα στη μόρφωση, στην εκπαίδευση για τα παιδιά του δεν είναι κατοχυρωμένο στον καπιταλισμό, άσχετα με το τι λέει το Σύνταγμα και οι νόμοι του αστικού κράτους. Το ζήτημα της μόρφωσης, όπως και κάθε δικαίωμα στον κόσμο της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, είναι στενά συνυφασμένο με την πάλη και τους αγώνες του λαϊκού - εργατικού κινήματος.
Οταν, λοιπόν, συζητάμε με τους γονείς, έχει σημασία να αναδεικνύουμε ότι «τίποτα το ανθρώπινο δεν είναι ξένο». Εξάλλου, μέσα στη σχολική κοινότητα εκδηλώνονται όλα τα προβλήματα της λαϊκής οικογένειας, που οφείλονται τόσο στο εκπαιδευτικό σύστημα το ίδιο όσο και στα συνολικότερα αντιλαϊκά μέτρα. Ετσι ο Σύλλογος Γονέων, η Ενωση Γονέων καλείται να έχει άποψη και δράση για όλα τα ζητήματα: Από την υλικοτεχνική υποδομή που λείπει και τις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών, μέχρι το περιεχόμενο της γνώσης που δίνει το σχολείο, το ζήτημα της διαπαιδαγώγησης. Ζητήματα διαβίωσης της οικογένειας, την κατάσταση στη γειτονιά, τα κυρίαρχα πολιτιστικά πρότυπα που επηρεάζουν τα παιδιά, τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις κλπ.
Εχει σημασία από τη μεριά μας να διαμορφώνουμε έναν αγωνιστικό πυρήνα με κοινωνικοταξικό προσανατολισμό, κόντρα στη λογική που λέει ότι θέση στα ΔΣ έχουν οι αργόσχολοι ή οι ειδικοί, οι ομογάλακτοι δημοτικών παραγόντων. Αυτός ο πυρήνας είναι φύσει και θέσει ο καλύτερος υπερασπιστής της μεγάλης αλήθειας που λέει ότι το μορφωτικό ζήτημα ήταν, είναι και θα είναι ένα βαθιά ταξικό πρόβλημα. Είναι ανάγκη ο πυρήνας των δυνάμεων που διατάσσουμε στους γονείς, τακτικά να εξοπλίζεται με τις θέσεις του Κόμματος και τις βασικές εξελίξεις, να μπαίνει συντεταγμένα στο καθήκον της οργανωτικής ισχυροποίησης της ΚΝΕ.
Επομένως, μια ολοκληρωμένη παρέμβαση των δυνάμεων του Κόμματος και ενός ριζοσπαστικού κόσμου που συσπειρώνεται γύρω μας, σημαίνει ότι ασχολούμαστε με όλα τα ζητήματα, αναλαμβάνουμε κομμάτι της πρακτικής δουλειάς που θα βοηθήσει τους γονείς να βγάζουν συμπεράσματα από την ίδια τη δράση τους, που θα σμιλεύει την ενότητά τους στη βάση της Λαϊκής Συμμαχίας. Σημαίνει, επίσης, να διαφοροποιούμαστε ανοιχτά με λογικές και πρακτικές που υποκαθιστούν, έστω και ασυνείδητα, το ρόλο και την ευθύνη του κράτους από αυτό των γονιών ή της λεγόμενης τοπικής κοινωνίας, όχι μόνο γιατί πολλοί γονείς δεν έχουν για να δώσουν αλλά γιατί η εκπαίδευση μπορεί να παρέχεται σχετικά ενιαία μόνο ως ευθύνη του κράτους.
Ο διεκδικητικός, δημιουργικός χαρακτήρας των Συλλόγων Γονέων θα κατοχυρώνεται στη ζωή
Οι ίδιοι οι σύλλογοι των γονιών αυτοτελώς μπορούν και πρέπει να ασχοληθούν με όλα τα ζητήματα που επηρεάζουν τη ζωή των λαϊκών οικογενειών με την αντίστοιχη -όμως- εκλαΐκευση και σύνδεση, προετοιμασία και συνέχεια. Για παράδειγμα: Το κόψιμο του ρεύματος σε μια οικογένεια του σχολείου, που αδυνατεί να πληρώσει, συνδέεται με το γεγονός ότι η ΔΕΗ είναι Α.Ε. και δρα ως τέτοια, αντιμετωπίζει το σχολείο ως καταναλωτή, ενώ αντιμετωπίζει τους μεγάλους πελάτες ως ευεργέτες δίνοντάς τους φτηνή κιλοβατώρα. 'Η ο ρόλος του Δήμου μετά τον «Καλλικράτη» αλλά και οι επιλογές της ΕΕ για την σχολική κτιριακή υποδομή που απαιτεί ΣΔΙΤ και εμπορευματοποίησή τους. Οι πραγματικές αιτίες που έβαλαν λουκέτο στον ΟΣΚ, οι συνέπειες που αυτό έφερε, μετατρέποντας τις ανάγκες της σχολικής στέγης σε επιχειρηματικό πεδίο μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων.
Οι Σύλλογοι Γονέων και οι Ενώσεις, εκεί που είναι ενεργοί και σωστά προσανατολισμένοι, μπορεί να είναι φορείς με αξιόλογη δυναμική μέσα στους Δήμους. Μπορούν να οργανώνουν την πάλη και τη διεκδίκηση για να έχουν τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας μορφωτική πολιτιστική δράση, για ανεμπόδιστη και δωρεάν πρόσβαση στα πολιτιστικά προγράμματα και τις υποδομές των Δήμων, να διεκδικούν τη στήριξη νεανικών στεκιών, σκηνών για ερασιτεχνική δημιουργία, υποδομές για δωρεάν μαζικό αθλητισμό σε ασφαλείς και σύγχρονους χώρους. Μπορούν και πρέπει να παρεμβαίνουν οι γονείς σε κρίσιμα ζητήματα, όπως αυτό των ναρκωτικών και της διοχέτευσης της ναρκωκουλτούρας, σε ζητήματα ποιότητας ζωής, όπως τα περιβαλλοντικά ζητήματα, την εμπορευματοποίηση ελεύθερων χώρων κλπ.
Πέρα από την ανάδειξη προβλημάτων της εκπαίδευσης και τη διεκδίκησή τους, οι φορείς των γονέων οργανώνουν τη δική τους αθλητική - μορφωτική - πολιτιστική παρέμβαση. Θέλουμε και πρέπει να επιδιώκουμε οι σύλλογοι να έχουν τη δική τους πολιτιστική - μορφωτική δράση σε τακτά διαστήματα, είτε μέσα από εκδηλώσεις είτε μέσα από επετείους, μέσα από γλέντια που δεν πρέπει να υποτιμούνται. Δε θέλουμε, όμως, να αναπαράγουν τα αλλοτριωτικά πρότυπα του σύγχρονου καπιταλιστικού τρόπου ζωής και πολιτισμού, να εξοβελίζουν το λαϊκό πολιτισμό και τις λαϊκές αγωνίες από τις εκδηλώσεις τους, να δρουν με βάση τα καταναλωτικά πρότυπα της μαζικής πολιτιστικής χειραγώγησης, την ανταπόδοση. Επίσης, να ανοίγουν ζητήματα που βάζει ο αντίπαλος αξιοποιώντας και την κοινωνική πραγματικότητα, όπως «ενδοσχολική βία», αναδεικνύοντας τις αιτίες, τη διέξοδο, την ανάγκη παρέμβασης του οργανωμένου κινήματος των μαθητών, την καλλιέργεια της συλλογικής δράσης απέναντι στο ατομισμό που προωθείται από την κυρίαρχη αντίληψη.
Οι φορείς των γονιών αντικειμενικά σχετίζονται με τις αγωνίες που αντιμετωπίζουν οι νέοι γονείς κατά την είσοδο των παιδιών τους στη σχολική ζωή (π.χ., συνθήκες σίτισης στο ολοήμερο ή η εξοντωτική αποσπασματική ύλη), με τα γενικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα νέα ζευγάρια για την ανατροφή και τη διαπαιδαγώγηση, τη διέξοδο ζωής που θα έχουν τα παιδιά τους. Δίνεται, δηλαδή, η δυνατότητα μιας ιδεολογικοπολιτικής δουλειάς σε ζητήματα ανατροφής, πώς διαπαιδαγωγεί το σύστημα τη νέα γενιά και ποια πρέπει να είναι η απάντηση ώστε να γαλουχηθεί με τις αξίες και τις αρχές της εργατικής τάξης.
Οι Σύλλογοι Γονέων πρέπει και μπορούν να στηρίξουν πρακτικά πρωτοπόρους εκπαιδευτικούς που εναντιώνονται στις αντιδραστικές εξελίξεις στο σχολείο, αλλά και να αφυπνίσουν εκπαιδευτικούς που έχουν χάσει την ταξική τους πυξίδα, να σταθούν ενεργά με τον αγώνα των παιδιών της εργατικής τάξης, των άλλων φτωχών λαϊκών στρωμάτων για μόρφωση, ζωή με δικαιώματα, να σταθούν στο πλάι των άλλων εργαζόμενων στο σχολείο που απασχολούνται σε χειρότερες συνθήκες δουλειάς, π.χ., καθαρίστριες κλπ.
Οι Σύλλογοι Γονέων να σταθούν ενεργοί συμπαραστάτες της προσπάθειας που γίνεται να συγκροτηθεί μαθητικό κίνημα, ενάντια σε φαινόμενα εκφυλισμού του. Φαινόμενα που ενσωματώνουν, μαζί με την απειρία και πρακτικές, αξίες και επιδιώξεις του αστικού συστήματος και γι' αυτό ανεκτές από αυτό. Ενα μαζικό διεκδικητικό μαθητικό κίνημα που θα αγκαλιάζει όλες τις ανησυχίες των μαθητών, θα έχει συνέχεια και πολύπλευρη - πολύμορφη δράση, είναι το πρώτο και το καλύτερο βήμα για την ένταξη του νέου ανθρώπου στην πραγματική ζωή και στην πάλη για τα δικαιώματά του.
Οι Σύλλογοι Γονέων μπορούν να έχουν μεγάλη και ουσιαστική δράση στον τομέα της ταξικής αλληλεγγύης, συμβάλλοντας στις δράσεις των φορέων της Λαϊκής Συμμαχίας, συνδικάτων, Λαϊκών Επιτροπών (π.χ., μαθήματα αλληλεγγύης για παιδιά ανέργων, εργατών και φτωχών λαϊκών στρωμάτων) αλλά και αυτοτελώς όπου αυτό είναι δυνατό, π.χ., συλλογή σχολικής ύλης για παιδιά ανέργων, παρέμβασης για κομμένο ρεύμα, νερό, κατασχέσεις εφορίας, αλληλεγγύη σε αγωνιστικές κινητοποιήσεις που γίνονται και που δένονται με την περιοχή, με τους γονείς που τα παιδιά τους πάνε στο σχολείο.
Κρατάμε τα θετικά, δε συμβιβαζόμαστε
Δε θέλουμε στο χώρο ένα κίνημα σφραγίδα, που απλά θα καταγράφει καλύτερους συσχετισμούς είτε στους Συλλόγους είτε στις Ενώσεις. Να μην εφησυχάζουμε! Και εκεί που έχουμε σήμερα πλειοψηφία, πρέπει να δουλεύουμε παραδειγματικά για τους άλλους Συλλόγους - Ενώσεις, δηλαδή να λειτουργούμε ολοκληρωμένα και σταθερά τα ΔΣ, να φτιάχνουμε Συλλόγους - Ενώσεις που θα γίνονται κέντρο συντονισμού, να δημιουργούν όρους για ανάπτυξη κινήματος.
Οι θετικοί συσχετισμοί που καταγράφονται μέχρι σήμερα είναι πολύ ασταθείς, αφού ένα μεγάλο τμήμα γονιών έχει μια τυπική συμμετοχή στις εκλογές και ολόκληρες περιοχές βρίσκονται εκτός του συγκροτημένου κινήματος των γονιών. Αλλά και γιατί αναμένεται επίθεση στο χώρο του σχολείου και αφορά και το χαρακτήρα και το ρόλο των φορέων των γονιών (αξιολόγηση, ΑΦΜ, εκδίωξη πολιτικής δράσης μέσα στο σχολείο κλπ). Να μην αφαιρούμαστε από το γεγονός ότι η λογική της συν-διαχείρισης, είτε με απευθείας διαύλους επικοινωνίας με Δημοτικές Αρχές, με τη διοίκηση του σχολειού, βουλευτές, είτε με εταιρείες χορηγούς, ΜΚΟ και σπλαχνικούς μεγαλοευεργέτες (Νιαρχος, «Coca-Cola» κ.ά.) είναι πλατιά διαδεδομένη και στην κρίση βρίσκει καλύτερο πάτημα και έδαφος για να εξαπλώνεται.
Αλλωστε, υπάρχει και θα ενταθεί η διαπάλη με απόψεις περί «νομιμότητας» και εποπτείας από Δήμο και υπουργείο των Συλλόγων Γονέων και ενόψει της λεγόμενης αξιολόγησης της σχολικής μονάδας.
Η απάντηση σε αυτήν την επίθεση δεν είναι μόνο ζήτημα ιδεολογικό και πολιτικό, απαιτεί οργανωτικά μετρά, απαιτεί, από τη μεριά μας, να αλλάξουμε, όπου μπορούμε, συσχετισμούς. Οι γονείς μέσα από την ίδια την πείρα τους να βοηθούνται να κατανοούν τις δυο γραμμές στο κίνημα και την υπεροχή της δικής μας αντίληψης. Γι' αυτό πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στο πώς δουλεύουμε μέσα στα σχολεία, στους Συλλόγους Γονέων. Πώς επιδεικνύουμε αντανακλαστικά. Να απαντάμε μέσα από τη δράση στην, κατά βάση, αντιδραστική άποψη για να φύγει η πολιτική από τα σχολεία ή τα κόμματα από τα σχολεία. Πώς διαμορφώνουμε, με επιμονή και υπομονή, πυρήνες αντίστασης μέσα στα σχολεία.
Θέλουμε να κάνουμε τους Συλλόγους Γονέων ζωντανή δύναμη μέσα στο κίνημα που θα παρεμποδίζουν - μέσα στα όρια των δυνατοτήτων τους - τα σχέδια κυβέρνησης και ΕΕ, θα αναπτύσσουν πολύμορφη δράση και πολιτιστική μορφωτική παρέμβαση με άξονα τα παιδιά. Να κάνουμε βήμα στο να συναντηθούν οι φορείς των γονιών με το λαϊκό κίνημα, που είναι το μόνο που μπορεί να απαιτήσει και να επιβάλλει την ανατροπή αυτής της πολιτικής.
Μέσα από τις εκλογικές διαδικασίες θέλουμε να δυναμώσουμε τα ψηφοδέλτιά μας με νέους γονείς από τα λαϊκά στρώματα, να αυξήσουμε την ενεργή συμμετοχή τους, να στήσουμε περισσότερες Ενώσεις - Ομοσπονδίες. Να γίνει η Παιδεία υπόθεση του εργατικού - λαϊκού κινήματος στον κλάδο και στη γειτονιά.
Της
Κανέλλας ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ*
*Η Κανέλλα Γεωργοπούλου είναι μέλος του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ και μέλος του ΔΣ της ΑΣΓΜΕ
