 |
Στις 14 Μάρτη 1977 ξεκίνησε μια ακόμα μεγάλη απεργία στα μεταλλεία στην περιοχή Μαδέμ - Λάκο στη Χαλκιδική. Είχε προηγηθεί στις αρχές του 1975 ο απεργιακός αγώνας των μεταλλωρύχων, που έληξε νικηφόρα μετά από 82 μέρες. Για την απεργία αυτή, ο «Ριζοσπάστης» έγραψε στο τετρασέλιδο της Πέμπτης, 12 Φλεβάρη 2015.
Τα μεταλλεία ήταν ιδιοκτησίας Μποδοσάκη. Η απεργία του 1977 κράτησε σχεδόν 250 μέρες και άφησε μεγάλη αγωνιστική παρακαταθήκη, παρά το γεγονός ότι η εργοδοσία δεν ικανοποίησε τα αιτήματα των μεταλλωρύχων.
Στις αρχές Μάρτη, οι περίπου 700 μεταλλωρύχοι στα μεταλλεία κάνουν 48ωρη απεργία. Στις 14 Μάρτη ξεκίνησαν απεργία διαρκείας και η εργοδοσία απάντησε απολύοντας τον πρόεδρο και το γενικό γραμματέα του σωματείου! Τα αιτήματα των απεργών ήταν αυξήσεις στους μισθούς και επαναπρόσληψη των απολυθέντων. Λίγες μέρες μετά, η εργοδοσία κάνει ακόμα πέντε απολύσεις συνδικαλιστών.
Στις 18 Μάρτη, οι απεργοί μαζί με τις οικογένειές τους πραγματοποίησαν συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το εργοστάσιο διεργασίας του μεταλλεύματος στο Στρατώνι σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις συνεχείς απολύσεις. Οπως αναφέρει ο «Ριζοσπάστης», «στην είσοδο του εργοστασίου είχε παραταχθεί ισχυρή αστυνομική δύναμη χωροφυλάκων με κράνη και γκλομπς. Εκπρόσωπος του Μποδοσάκη "υποσχέθηκε" ότι θα ανακληθούν οι απολύσεις αν οι μεταλλωρύχοι λύσουν την απεργία τους».
Οι απεργοί παρέμειναν συγκεντρωμένοι και την επομένη έξω από τα μεταλλεία. Ο «Ριζοσπάστης» σημειώνει: «Μετά τη συγκέντρωσή τους έξω από από το εργοστάσιο της εταιρείας στο Στρατώνι, κατευθύνθηκαν στις γαλαρίες του Μαδέμ-Λάκο και της Μαύρης Πέτρας όπου και παραμένουν 48 ώρες τώρα, δηλώνοντας ότι δεν πρόκειται να φύγουν αν η εταιρεία δεν κάνει δεκτά τα αιτήματά τους. Οι απεργοί σκεπασμένοι με κουβέρτες διανυκτέρευσαν στην ύπαιθρο ενώ απέναντί τους έχουν παραταχθεί κρανοφόρα τμήματα χωροφυλακής».
Κάτω από τη γη για να μη συλληφθούν
 |
Ενώ οι απεργοί παρέμειναν έξω από τις γαλαρίες, «μετά την απειλή του Μποδοσάκη ότι θα φέρει απεργοσπάστες» είναι αντιμέτωποι με «παραταγμένη ισχυρή αστυνομική δύναμη». Στο πλάι τους βρίσκεται η ΕΣΑΚ, που καθ' όλη τη διάρκεια του αγώνα τους εξέφρασε έμπρακτα την αμέριστη υποστήριξή της.
Το βράδυ της 21ης Μάρτη οι μεταλλωρύχοι, ενώ βρίσκονταν συγκεντρωμένοι έξω από τις γαλαρίες του Μαδέμ-Λάκο δέχτηκαν επίθεση από την αστυνομία με αύρες, γκλομπς και δακρυγόνα, οι οποίες μετέτρεψαν «τον έξω από τις γαλαρίες χώρο σε πεδίο μάχης». Ακολούθησαν συλλήψεις του προέδρου και του γενικού γραμματέα του σωματείου καθώς και πέντε μελών της απεργιακής επιτροπής. Πολλοί από τους απεργούς που τραυματίστηκαν, αποσύρθηκαν προς τα χωριά τους. Την ίδια στιγμή, οι κάτοικοι χτυπούσαν τις καμπάνες των εκκλησιών στα χωριά καλώντας σε συμπαράσταση.
Επίθεση έγινε ταυτόχρονα και στα μεταλλεία της Ολυμπιάδας, που επίσης ανήκαν στον Μποδοσάκη. Οι απεργοί, για να προφυλαχθούν κλείστηκαν στις γαλαρίες, όμως επτά από αυτούς συνελήφθησαν και κρατήθηκαν στη χωροφυλακή Πολυγύρου.
Ο «Ριζοσπάστης» έγραφε για το γεγονός: «...διακόσιοι περίπου μεταλλωρύχοι εξακολουθούσαν να βρίσκονται κλεισμένοι στις γαλαρίες των μεταλλείων στην Ολυμπιάδα. Οι μεταλλωρύχοι που έχουν καταφύγει εκεί ύστερα από την άγρια επίθεση της χωροφυλακής δήλωναν ότι δεν πρόκειται να αποχωρήσουν αν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά τους και δεν απολυθούν οι συλληφθέντες.
Η απρόκλητη και άγρια αυτή επίθεση έχει ξεσηκώσει την αγανάκτηση των κατοίκων.
 |
Η αστυνομία χτυπάει γυναικόπαιδα
Στις 24 Μάρτη στο πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» ο τίτλος «Βάρβαρη επίθεση από αύρες και ροπαλοφόρους - ΠΟΛΙΟΡΚΟΥΝΤΑΙ ΜΕΤΑΛΛΩΡΥΧΟΙ στο Μαδέμ Λάκο -ΧΤΥΠΗΘΗΚΕ ΦΑΛΑΓΓΑ ΑΠΟ 2.000 ΓΥΝΑΙΚΟΠΑΙΔΙΑ».
Στο ρεπορτάζ περιγράφονται τα γεγονότα:
«Ολόκληρος ο τομέας ανάμεσα στα χωριά Ολυμπιάδα, Ιερισσός και Αρναία έχει κυκλωθεί από δεκάδες αστυνομικά οχήματα, αύρες και κλούβες. Εκατοντάδες ροπαλοφόροι χωροφύλακες μετακινούνται συνεχώς προς τα χωριά της περιοχής, καταλαμβάνοντας επίκαιρες θέσεις στις πλατείες και τα σταυροδρόμια. Με αστυνομική διαταγή του διοικητή χωροφυλακής Χαλκιδικής έχουν απαγορευθεί σ' ολόκληρη τη Χαλκιδική από χθες (προχθές) το πρωί οι συγκεντρώσεις κατ' οίκον, μέχρι και τη μέρα της Εθνικής Γιορτής στις 25 Μάρτη.
Μετά από μια εφιαλτική νύχτα που πέρασαν κλεισμένοι σε βάθος πολλών μέτρων στην κοιλάδα του θανάτου, βγήκαν οι απεργοί που είχαν καταφύγει εκεί, ύστερα από την εκδήλωση της αστυνομικής επίθεσης. Τους μεταλλωρύχους αυτούς είχαν κυκλώσει τη νύχτα μεγάλες αστυνομικές δυνάμεις που απειλούσαν να εισβάλουν μέσα στις γαλαρίες γιατί δήθεν κινδύνευε η περιουσία του Μποδοσάκη.
Στο μεταξύ 30 περίπου γυναίκες και παιδιά μεταλλωρύχων τραυματίστηκαν τη νύχτα της Τρίτης προς Τετάρτη, μετά την εκδήλωση επίθεσης χωροφυλάκων και ενώ πήγαιναν από τα χωριά τους προς το ΜΑΔΕΜ-ΛΑΚΟ, για να συμπαρασταθούν στους συγγενείς τους.
 |
Μετά την αποχώρηση από τις στοές της Ολυμπιάδας και του Μαδέμ-Λάκο οι μεταλλωρύχοι άυπνοι, νηστικοί και χτυπημένοι από τη χθεσινοβραδυνή επίθεση, έσμιξαν με τις οικογένειές τους στο χωριό Παλαιοχώρι. Και ενώ συζητούσαν για την εναντίον τους επίθεση .... εμφανίστηκε μια τεράστια φάλαγγα, από λεωφορεία, γεμάτα από χωροφύλακες, αύρες και κλούβες, ενώ επίσης τμήμα ροπαλοφόρων παρατασσόταν σε θέση μάχης μέσα στο χωριό.
Ο δικαστής χωροφυλακής Χαλκιδικής Κ. Δ. Καρυδάκης έδωσε εντολή την ώρα εκείνη να ετοιμαστούν οι σωλήνες των δακρυγόνων. Ετοιμάζονταν η επίθεση. Την ίδια όμως στιγμή οι κάτοικοι του χωριού, άνδρες και γυναίκες, νέοι και γέροι, τέθηκαν σε συναγερμό και ξεχύθηκαν στους δρόμους, αποδοκιμάζοντας τους αστυνομικούς. Διαδραματίστηκαν τότε σκηνές συγκλονιστικές, γεμάτες θάρρος και ηρωισμό. Οι μεταλλωρύχοι μπροστά στους ροπαλοφόρους πρότειναν τα στήθια τους φωνάζοντας: "Χτυπάτε εμάς και όχι τα παιδιά μας", "Αυτή είναι η Δημοκρατία του Καραμανλή". Μπροστά στην αποφασιστικότητα των απεργών και των κατοίκων οι διευθυντής της χωροφυλακής αναγκάστηκε να αποχωρήσει.
...Μέχρι αργά τη νύχτα τα χωριά των μεταλλωρύχων εξακολουθούσαν να είναι κυκλωμένα από ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις που έλεγχαν όλες τις προσβάσεις προς τα Μαντεμοχώρια και τα μεταλλεία του Μποδοσάκη».
Παρά την εργοδοτική και κρατική τρομοκρατία, «σε ολόκληρο το συγκρότημα των μεταλλείων της περιοχής της Μαδέμ-Λάκο υπάρχουν μόνον 13 απεργοσπάστες».
Το ταξικό συμφέρον ...βλάπτει τον τόπο
«Οι προσπάθειες τρομοκράτησης - επισήμανε ο «Ριζοσπάστης» στις 25 Μάρτη - των απεργών παίρνουν όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις, με την ολόπλευρη κινητοποίηση και δράση ακόμα και του παρακρατικού - παραστρατιωτικού μηχανισμού για το σπάσιμο της απεργίας. ΤΕΑτζήδες και τραμπούκοι έκαναν θρασύτατα την εμφάνισή τους στα μαντεμοχώρια, προκαλώντας και βρίζοντας τους απεργούς, που απτόητοι συνεχίζουν αποφασιστικά το δίκαιο αγώνα τους».
Στο μεταξύ, «αφέθηκαν ελεύθεροι οι 11 μεταλλωρύχοι που είχαν συλληφθεί (...) καθώς και 8 κάτοικοι της περιοχής που πιάστηκαν στις δημοσιές και τα χωράφια, επειδή βρέθηκαν στο δρόμο των χωροφυλάκων. Εναντίον των 19 απαγγέλθηκαν κατηγορίες "διατάραξης της κοινής ειρήνης", "απειλής, εξύβρισης και θρασύτατας κατά της αρχής"».
Ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής στις δηλώσεις του για τον εορτασμό της 25ης Μάρτη λέει:«Κανένας πατριώτης δεν μπορεί να βλάπτει τον τόπο για να ικανοποιήσει το προσωπικό και το ταξικό του συμφέρον»...
- Την επόμενη βδομάδα, στο τετρασέλιδο «Εργαζόμενοι και Λαϊκή Συμμαχία» το δεύτερο και τελευταίο μέρος του ιστορικού για τη μεγάλη απεργία στο Μαδέμ - Λάκο.
