ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ - ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ Εκδηλώσεις για τα 70 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών

Εκδηλώσεις τιμής και μνήμης για τα 70 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών πραγματοποίησαν η ΚΟ Αιτωλοακαρνανίας του ΚΚΕ και τα τοπικά Παραρτήματα της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ. Τιμήθηκε μια από τις μεγαλύτερες μάχες του ΕΛΑΣ, αυτή της Αμφιλοχίας, και η μάχη της Γουρίτσας που δόθηκε στις 10 Ιούλη του 1943.

Οι ήρωες μαχητές της 8ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ, της διήμερης επιθετικής και νικηφόρας μάχης της 12ης και 13ης Ιούλη του 1944 τιμήθηκαν στην κεντρική πλατεία Αμφιλοχίας την περασμένη Δευτέρα 27 Ιούλη.

Στο χρονικό της μάχης της Αμφιλοχίας αναφέρθηκε ο Νίκος Τσάμης, που είχε πάρει μέρος ως δεκαεπτάχρονος στις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ενώ την κεντρική ομιλία έκανε ο Νίκος Μωραΐτης, μέλος της ΕΠ Δυτικής Ελλάδας του ΚΚΕ και βουλευτής του Κόμματος. Η εκδήλωση συνεχίστηκε με προβολή βίντεο, αφιερωμένου στη δράση του θρυλικού ΕΛΑΣ στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας, και ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνων από τις Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ καθώς και από τα Παραρτήματα της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ Αιτωλοακαρνανίας, Λευκάδας και Αιγάλεω. Στο προσκλητήριο νεκρών διαβάστηκαν τα ονόματα των 73 πεσόντων αγωνιστών στις 12 - 13 Ιούλη 1944 και των 16 πεσόντων στη δεύτερη μάχη της Αμφιλοχίας την 1η Ιούλη του 1948. Στο βίντεο οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να μάθουν για γεγονότα - σταθμούς της εποχής εκείνης, εκτός από τις ηρωικές μάχες: Για την επίθεση στο σταθμό του Αιτωλικού, τις μαζικές εκτελέσεις της Μεγάλης Παρασκευής του 1944 στο Αγρίνιο, την ομαδική εκτέλεση 59 αγωνιστών στα Καλύβια καθώς και την εκτέλεση της Μαρίας Δημάδη.

Κανένας αντίπαλος του λαού δεν είναι ανίκητος

Στην ομιλία του Νίκος Μωραΐτης αναφέρθηκε στη συμβολή της εργατικής τάξης και του λαού μας, με μπροστάρη το ΚΚΕ, στη μάχη για τη συντριβή του φασισμού.

Εκθεση φωτογραφίας και ντοκουμέντων στην εκδήλωση για τη μάχη της Αμφιλοχίας

Για τη μάχη της Αμφιλοχίας σημείωσε: «Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας των Γερμανών στην Πίνδο (3 - 22 Ιούλη του 1944), η 8η Μεραρχία του ΕΛΑΣ, εκμεταλλευόμενη την αραίωση της εχθρικής διάταξης στην περιοχή Ηπείρου και Δυτικής Στερεάς, αποφάσισε την άμεση εφαρμογή σχεδίου επιχείρησης κατάληψης της Αμφιλοχίας. Το σχέδιο είχε εκπονηθεί έπειτα από διαταγή και οδηγίες του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ. Η επιχείρηση άρχισε με ταυτόχρονες επιθετικές ενέργειες κατά της Αμφιλοχίας και των γειτονικών γερμανικών φρουρών σε Μοναστηράκι, Ρίβιο, Κρίκελο κ.ά. Το σχέδιο της επιχείρησης εκτελέστηκε με μεγάλη επιτυχία. Υστερα από σκληρότατο αγώνα, που πήρε τη μορφή οδομαχιών, η αντίσταση του εχθρού κάμφθηκε. Ο ΕΛΑΣ κυριάρχησε στην πόλη. Οι χιτλερικοί είχαν απώλειες 450 νεκρούς και πάνω από 30 αιχμαλώτους. Πάρθηκαν άφθονα λάφυρα. Καταστράφηκαν 23 αυτοκίνητα και όλο το υλικό που δεν μπορούσε να μεταφερθεί. Πλοιάρια του ΕΛΑΝ άρπαξαν από γερμανικό πλοιάριο που κατευθυνόταν προς την Αμφιλοχία 5.000 νάρκες.

Ομως, απώλειες είχαν και τα τμήματα του ΕΛΑΣ. Πάνω από 70 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες. Σήμερα, αυτή η θυσία φαίνεται στα μάτια μας μεγάλη. Αυτοί οι άνθρωποι δεν ήταν υπεράνθρωποι. Εκαναν αυτό που απαιτούσαν οι καιροί. Στάθηκαν στο ύψος του καλέσματος της εποχής τους. Και από αυτή την τόσο σημαντική μάχη βγαίνει το συμπέρασμα ότι και σήμερα πρέπει να σταθούμε στο ύψος των καιρών μας, και να παλέψουμε για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Επίσης, η δράση του ΚΚΕ, του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ κ.λπ. διδάσκει ότι κανένας αντίπαλος δεν είναι ανίκητος, μπροστά σε έναν λαό αποφασισμένο, που ξέρει πού πρέπει να πάει και τι πρέπει να αφήσει πίσω του. Στην Ιστορία όμως πέρα από τα σωστά διδάσκουν και τα λάθη».

Ο Ν. Μωραΐτης αναφέρθηκε επίσης στα σημαντικά συμπεράσματα που προκύπτουν από τους ηρωικούς αγώνες του λαού, από την πολιτική και τη στρατηγική του ΚΚΕ και τις ανεπάρκειές της τη δεκαετία του 1940, όπως και από τις αντιφάσεις στη στρατηγική της Κομμουνιστικής Διεθνούς για το χαρακτήρα του πολέμου κ.λπ. Οπως είπε, αυτές οι αντιφάσεις έφεραν τις λαθεμένες πολιτικές επιλογές των Συμφωνιών του Λιβάνου και της Καζέρτας, από την ηγεσία του ΚΚΕ, που είχαν το επιπλέον στοιχείο του συμβιβασμού με τις αστικές δυνάμεις.

Η μάχη που κατέρριψε το μύθο του γερμανικού «αήττητου»

Η εκδήλωση για τη μάχη της Γουρίτσας, που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 26/7 στο αφιερωμένο σ' αυτήν μνημείο, άνοιξε με χαιρετισμό από τον Θανάση Αλεξάκη, εκ μέρους της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, που αναφέρθηκε στο χρονικό. Ακολούθησε ομιλία από τον Βασίλη Θεοδωρόπουλο, μέλος του Γραφείου της ΤΕ Αιτωλοακαρνανίας του ΚΚΕ, και η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνων και προσκλητήριο νεκρών όπου διαβάστηκαν τα ονόματα των 5 ηρώων, πεσόντων αγωνιστών της μάχης.

Η μάχη δόθηκε στις 10 Ιούλη του 1943, μετά την πληροφορία που είχε φτάσει στο αρχηγείο Τριχωνίδας του ΕΛΑΣ από την Οργάνωση του ΕΑΜ στο Αγρίνιο, ότι Γερμανοί και Ιταλοί σχεδιάζουν να εγκατασταθούν στο Θέρμο. Η πληροφορία έφτασε μέσω της Μαρίας Δημάδη, μεταφράστριας των Γερμανών, πληροφοριοδότη του ΕΑΜ. Επρεπε πάση θυσία να αποτραπούν τα σχέδια των κατακτητών αφού η εγκατάσταση των Γερμανών στο Θέρμο σήμαινε αποκοπή του αντάρτικου τμήματος από τις βάσεις ανεφοδιασμού, διχοτόμηση της ορεινής Τριχωνίδας, με το Θέρμο να γίνεται γερμανική σφήνα στην καρδιά της ανταρτοκρατούμενης περιοχής και, τέλος, αποκοπή από τη Μακρυνεία και τη Ναύπακτο.

Ο Ν. Μωραΐτης, κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση, στην Αμφιλοχία

Τη μάχη έδωσε το 2/39 Σύνταγμα του ΕΛΑΣ, που μετά από έρευνα επέλεξε το σημείο της ενέδρας, όπου σήμερα έχει κατασκευαστεί το σχετικό μνημείο.

Παρόλο που έγινε γρήγορα η προετοιμασία, δεν ήταν πρόχειρη: Οι αντάρτες κατάφεραν να κάνουν ακόμα και ασκήσεις ετοιμότητας για να αντιμετωπίσουν όλα τα ενδεχόμενα. Επικεφαλής ήταν ο εμπειροπόλεμος ταγματάρχης του ΕΛΑΣ καπετάν Επαμεινώντας (Βασίλης Σκιαδάς). Γερμανοί με 14 αυτοκίνητα, 3 μοτοσικλέτες και 120 άνδρες κατέφθασαν στην περιοχή. Ο ανιχνευτής μοτοσικλετιστής, τους ειδοποιεί ότι δεν υπάρχει φόβος και ότι μπορούν να περάσουν. Οι αντάρτες περίμεναν μέχρι να φτάσουν όλες οι δυνάμεις των Γερμανών στο κέντρο του πεδίου βολής τους και τότε δόθηκε η εντολή για μάχη. Οι Γερμανοί αιφνιδιάστηκαν, είχαν απ' την αρχή βαριές απώλειες ενώ οι υπόλοιποι κατάφεραν να βγουν από τα αυτοκίνητα και να οχυρωθούν. Σύντομα όμως οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ επικράτησαν εξοντώνοντας τους 117 από τους 120 άντρες, τραυματίζοντας και αιχμαλωτίζοντας 2, ενώ μόλις 1 Γερμανός ξέφυγε.

Η Μάχη της Γουρίτσας κατέρριψε το μύθο του αήττητου του γερμανικού στρατού αφού ματαιώθηκε οριστικά η εγκατάσταση των Γερμανών στο Θέρμο. Από τότε το αντάρτικο του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ πήρε φτερά, ατσαλώθηκε και ισχυροποιήθηκε στην περιοχή και ευρύτερα.

Η νικηφόρα μάχη της Γουρίτσας απέδειξε ότι ο γερμανικός στρατός δεν είναι ανίκητος (φωτ. από την εκδήλωση τιμής στο μνημείο που έχει στηθεί στο σημείο της μάχης)

"Ριζοσπάστης" Παρασκευή 31 Ιούλη 2015