Το Δεκέμβρη του 2013 ο Σέρβος Ιβιτσα Ντάσιτς (από αριστερά) και ο Κοσσοβάρος Αλβανός Χασίμ Θάτσι (από δεξιά) έδιναν τα χέρια στο πλαίσιο μιας ακόμη διαπραγμάτευσης στις Βρυξέλλες
Κομβικές μέλλει να αποδειχθούν οι επόμενες βδομάδες για την προώθηση της περαιτέρω λεγόμενης ομαλοποίησης των σχέσεων Σερβίας - Κοσσυφοπεδίου, δηλαδή, στην ουσία, της αναγνώρισης του προτεκτοράτου που προέκυψε από τη διάλυση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας μετά από την αμερικανοΝΑΤΟική επέμβαση. Ο λόγος αυτής της εξέλιξης είναι ο ίδιος και της ίδιας την επέμβασης, η διευθέτηση των συμφερόντων των μονοπωλιακών ομίλων στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων σε μια σειρά τομείς (Ενέργεια, μεταφορές, άλλους κλάδους της βιομηχανίας). Αυτό είναι και το διακύβευμα μπροστά στο νέο γύρο διαπραγμάτευσης των δύο πλευρών στις 9 Φλεβάρη στις Βρυξέλλες υπό την προεδρία της νέας Υπατης Εκπροσώπου της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια, Φεντερίκα Μογκερίνι.
Ωστόσο, αυτή τη φορά, υπάρχουν ορισμένα νέα δεδομένα και πρόσωπα, που, μολονότι, δε συνιστούν αλλαγές ουσίας, εντούτοις, είναι ενδιαφέρουσες «διαφοροποιήσεις» σε σχέση με τους προηγούμενους διαπραγματευτικούς γύρους, που οδήγησαν πέρσι στην περιβόητη συμφωνία των Βρυξελλών, με την οποία το Βελιγράδι αναγνώρισε de facto σχεδόν όλους τους θεσμούς εξουσίας του προτεκτοράτου.
Νέες, «άφθαρτες» αστικές κυβερνήσεις
Πρώτα απ' όλα, στο Κοσσυφοπέδιο έχουμε για πρώτη φορά συμμετοχή των Σέρβων στη νέα 19μελή κυβέρνηση, 15 χρόνια από την ιμπεριαλιστική επέμβαση του 1999.
Η νέα κοσσοβάρικη κυβέρνηση, που συγκροτήθηκε (μετά από μαραθώνια παζάρια και παλινωδίες αστών πολιτικών) έξι μήνες μετά τις εκλογές του περασμένου Ιούνη, απαρτίζεται από το κόμμα της «Δημοκρατικής Λίγκας Κοσσόβου» του Ισα Μουστάφα, που ανέλαβε πρωθυπουργός, το «Δημοκρατικό Κόμμα Κοσσόβου» του πρώην πρωθυπουργού, νυν υπουργού Εξωτερικών και αντιπροέδρου της κυβέρνησης Χασίμ Θάτσι(πρώην αρχηγού του περιβόητου Ουτσεκά) και τη «Σερβική Λίστα» που συμμετέχει με τον Μπράνιμιρ Στογιάνοβιτς στη θέση του δεύτερου αντιπροέδρου της κυβέρνησης και δύο υπουργούς, τον Λιούμπομιρ Μάριτς στο υπουργείο Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τον Αλεξάνταρ Τζμπλάνοβιτς στο υπουργείο Κοινοτήτων και Επαναπατρισμού.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ κοσσοβάρικων και σερβικών ΜΜΕ, η νέα τρικομματική κυβέρνηση δε συγκροτήθηκε μόνο έπειτα από ζυμώσεις μεταξύ των λεγόμενων «μετριοπαθών» αστικών κομμάτων των Κοσσοβάρων Αλβανών αλλά και υπό τις ασφυκτικές πιέσεις και «παρεμβάσεις» της Αμερικανίδας πρέσβειρας στο Κοσσυφοπέδιο, Τρέισι Αν Τζέικομπσον. Η Τζέικομπσον, λένε οι παραπάνω πληροφορίες, έκανε τα αδύνατα δυνατά για να εξασφαλίσει, αφενός, την παραμονή του Χασίμ Θάτσι στην κυβέρνηση και, δη, στο «νευραλγικό» υπουργείο Εξωτερικών. Αφετέρου, κατάφερε (όπως λέγεται...) να εμποδίσει τη δημιουργία ενός άλλου κυβερνητικού σχήματος από κόμματα της αντιπολίτευσης, μεταξύ των οποίων το πιο έντονα εθνικιστικό «Κόμμα Αυτοδιάθεσης» του 39χρονου Αλμπιν Κούρτι, ο οποίος προφανώς θα χρησιμεύσει «αργότερα» ως αστική εφεδρεία ανάλογα με τις εξελίξεις.
Νέα κυβέρνηση «άφθαρτων» πολιτικών έχουμε παράλληλα και στη Σερβία, με τον Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ηγέτη του «Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος» (SNS), να βρίσκεται από τις 27/4/14 στον πρωθυπουργικό θώκο, έχοντας πλάι του στον κεντρικό ρόλο του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και του υπουργού Εξωτερικών τον προκάτοχό του και ηγέτη του «Σοσιαλιστικού Κόμματος Σερβίας», Ιβιτσα Ντάσιτς.
Και οι δύο (διόλου τυχαία...) «άφθαρτες» αστικές κυβερνήσεις σε Βελιγράδι και Πρίστινα, με γνώριμα πρόσωπα σε ρόλο - κλειδί, θα συμμετάσχουν στο νέο γύρο διαπραγμάτευσης στις Βρυξέλλες, υποτίθεται, «απελευθερωμένες» από λάθη και επιλογές του παρελθόντος που αντιμετωπίστηκαν δυσμενώς από μία μερίδα των λαών τους. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι, τόσο στο εσωτερικό «μέτωπο» όσο και στο εξωτερικό, θα προωθήσουν τα συμφέροντα των μονοπωλίων, αφού και οι δύο πλευρές πίνουν νερό στο όνομα της «ελεύθερης αγοράς», των ιδιωτικοποιήσεων και των «ξένων επενδυτών» που θα αγοράσουν κοψοχρονιάς ό,τι άλλο έχει απομείνει από το φυσικό, ορυκτό και άλλο πλούτο της περιοχής.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα στις άμεσες προτεραιότητες της σερβικής κυβέρνησης για το 2015 είναι η πλήρης «απελευθέρωση» της σερβικής αγοράς Ενέργειας (σε ρωσικά ή δυτικά μονοπώλια), με ό,τι θα σημάνει αυτό για την τσέπη των λαϊκών νοικοκυριών στη Σερβία. Μέσα στις προτεραιότητες είναι, επίσης, η προώθηση νέων οδικών έργων, η προσέλκυση «ξένων» επενδυτών έπειτα και από τις νέες μειώσεις στους μισθούς των Σέρβων δημοσίων υπαλλήλων και συνταξιούχων με τα γνωστά προσχήματα και επιδιώξεις. Επιπλέον, η κυβέρνηση Βούτσιτς σκοπεύει μέσα στους επόμενους μήνες να κηρύξει πτώχευση 188 κρατικών επιχειρήσεων, απολύοντας 5.000 εργαζόμενους στο πλαίσιο «εξυπηρέτησης» όρων της δανειοδοτικής συμφωνίας, ύψους ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, που έκλεισε με το ΔΝΤ.
Στο Κοσσυφοπέδιο η ανεργία ζει και βασιλεύει και «κουρεύει» ακόμη χειρότερα τα όνειρα των νέων, που συνιστούν το 53% του συνολικού πληθυσμού αλλά και το 55% του επίσημου συνολικού ποσοστού ανεργίας, που κυμαίνεται στο 30%. Η νέα κυβέρνηση Μουστάφα τάζει «ανάπτυξη», «ειρήνη» και «θέσεις εργασίας» με παντιέρα το νέο, υπό κατασκευή, σταθμό Ενέργειας με λιγνίτη, «Kosova e Re». Ομως εδώ και χρόνια, μετά τη ΝΑΤΟϊκή επέμβαση του 1999, οι βασικές θέσεις «εργασίας και ανάπτυξης» είναι είτε αυτές των κακοπληρωμένων σερβιτόρων σε αμερικανικές αλυσίδες φαστ φουντ και καφετέριες, είτε αυτές των πρωτοπαλίκαρων και μπράβων του οργανωμένου εγκλήματος (σε διακίνηση όπλων, ναρκωτικών και εκπόρνευσης γυναικών).
Η ατζέντα στις συνομιλίες του Φλεβάρη
Στην περίπτωση των επικείμενων διαπραγματεύσεων Σέρβων και Κοσοβάρων Αλβανών στις Βρυξέλλες, θα επιχειρηθεί περαιτέρω «ομαλοποίηση» των μεταξύ τους σχέσεων και σύγκλιση των συμφερόντων της αστικής τάξης αλλά και των μονοπωλίων ΗΠΑ και ΕΕ, εξασφαλίζοντας περισσότερη φτώχεια, ανέχεια στους λαούς τους.
Σύμφωνα με πρόσφατο ρεπορτάζ της σερβικής εφημερίδας «Βέτσερνιε Νόβοστι», στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης των Βρυξελλών θα τεθούν κυρίως τέσσερα θέματα:
- Η συγκρότηση της Ενωσης Σερβικών Δήμων Κοσσυφοπεδίου.
- Μεταρρυθμίσεις στο δικαστικό σύστημα του προτεκτοράτου (ώστε να ενσωματωθούν σε αυτό και οι δικαστικές δομές των Σέρβων).
- «Επιστροφή» των περιουσιών των Σέρβων που εκδιώχθηκαν κακήν κακώς από τα πατρογονικά εδάφη,
- Δημιουργία υποτίθεται συνθηκών για την επιστροφή των εκτοπισθέντων μειονοτήτων.
Ο Λιούμπομιρ Μάριτς, συντονιστής της ομάδας διαχείρισης για τη συγκρότηση της Ενωσης Σερβικών Δήμων και υπουργός Διοίκησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη νέα κοσσοβάρικη κυβέρνηση, προβλέπει ότι η Ενωση Σερβικών Δήμων θα δημιουργηθεί τους επόμενους τρεις έως πέντε μήνες, περιλαμβάνοντας τέσσερις δήμους του Βορείου Κοσσυφοπεδίου και έξι του νότιου τμήματος με αρμοδιότητες στους τομείς της Υγείας, της παιδείας, του χωροταξικού σχεδιασμού, κοινωνικής πολιτικής και της οικονομικής ανάπτυξης των δήμων με σερβική πλειοψηφία.
Ο Κοσσοβάρος πρωθυπουργός, Ισα Μουστάφα, υποστηρίζει ότι στο νέο γύρο διαπραγμάτευσης θα θέσει, πρώτα από όλα, ζήτημα εφαρμογής των έως σήμερα συμφωνηθέντων (όπως απαιτεί και η Γερμανία...), δίχως, εντούτοις, να αποκλείει και κάποια νέα θέματα, όπως η συγκρότηση στρατού.
Ταυτόχρονα, το παράλληλο «παζάρι» της σερβικής αστικής τάξης και με τους Ρώσους, τους Αμερικανούς και τους Ευρωενωσιακούς ιμπεριαλιστές αναμένεται να ενταθεί αλλά και να δοκιμαστεί από τις πιέσεις που θα ασκήσουν οι τελευταίοι στο Βελιγράδι για μία de jure (και νομική δηλαδή) αναγνώριση του προτεκτοράτου. Αυτό τουλάχιστον φαίνεται και τις τελευταίες μέρες από τις δηλώσεις του Σέρβου Προέδρου, Τόμισλαβ Νίκολιτς, και τα απανωτά ραντεβού του με το Γερμανό πρέσβη στο Βελιγράδι, Χέιντζ Βίλχελμ. Αφορμή για αυτές τις νέες σερβο-γερμανικές «τριβές» έδωσε η πρόσφατη, απροκάλυπτη δήλωση του (επίσης Γερμανού) Γιοχάνες Χανς, Ευρωπαίου Επιτρόπου «Ευρωπαϊκής Γειτονίας» (όπως μετονομάστηκε η θέση του πρώην επιτρόπου Διεύρυνσης), ότι η αναγνώριση της «ανεξαρτησίας» του Κοσσόβου από τη Σερβία συνιστά «προϋπόθεση» για την ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ...
Οι ευθύνες και των ελληνικών κυβερνήσεων
Με άλλα λόγια και ο νέος γύρος διαπραγμάτευσης στις Βρυξέλλες θα συνεχίσει σε συνθήκες καπιταλιστικής «ειρήνης» τον πόλεμο που έχουν εξαπολύσει, χρόνια τώρα, τα ξένα και ντόπια μονοπώλια σε βάρος των λαών της περιοχής. Με γνωστό και μη εξαιρετέο, και σε αυτήν την περίπτωση, το ρόλο και τωνελληνικών αστικών κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ στα Βαλκάνια, που δικαιολογούσαν τη συμμετοχή τους στο αιματοκύλισμα των λαών της περιοχής με το πρόσχημα των «συμμαχικών υποχρεώσεων» αναζητώντας «ευκαιρίες» για μπίζνες και ξαναμοίρασμα της «πίτας».
Ποιος ξεχνά, για παράδειγμα, την έμπρακτη συμβολή της κυβέρνησης του τότε πρωθυπουργού Κ. Σημίτη στον πόλεμο που εξαπέλυαν την άνοιξη του 1999 ΝΑΤΟ, ΕΕ και ΗΠΑ στην τότε ΟΔ Γιουγκοσλαβίας με πρόσχημα τα «δικαιώματα» των Κοσσοβάρων Αλβανών; Το ρόλο του Γιώργου Παπανδρέου ως ΥΠΕΞ, που ήταν ο «πλασιέ» των ευρωατλαντικών συμφερόντων. Τη συμβολή της στη διευκόλυνση της διέλευσης των ΝΑΤΟικών στρατευμάτων και των φονικών πτήσεων των ΝΑΤΟικών βομβαρδιστικών; Τις μετέπειτα διευκολύνσεις της και σε ελληνικές κατασκευαστικές που ορέγονταν νέες μπίζνες μέσω της «ανοικοδόμησης» των κατεστραμμένων περιοχών; Το ρόλο «παράγοντα» στα Βαλκάνια για λογαριασμό της ΕΕ που επιχείρησε να παίξει η μετέπειτα κυβέρνηση Κ. Καραμανλή και τα εύσημα που έπαιρνε το 2005 από τον τότε πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τσαρλς Ρις, για την απόλυτη ευθυγράμμισή της με τις επιλογές της κυβέρνησης των ΗΠΑ για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, τη βαλκανική πολιτική και τη συστράτευσή της στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας;
Και ο ΣΥΡΙΖΑ, με τη σταθερή θέση του περί αδιαμφισβήτητης συμμετοχής της Ελλάδας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ και τη στήριξη της ένταξης των Βαλκανικών χωρών σε αυτές τις δομές, βρίσκεται στην ίδια ρότα που προδικάζει την πορεία των λαών. Αλλωστε, στην πρόσφατη επίσκεψή του στη Σερβία, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλ.Τσίπρας, εκτίμησε ότι «η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι καθοριστικής σημασίας για την πολιτική της Ευρώπης και καθοριστικής σημασίας για την ενταξιακή πορεία της Σερβίας και των Δυτικών Βαλκανίων». Δηλαδή το μάντρωμα των εργαζομένων στη λυκοσυμμαχία, που θα διευκολύνει την εκμετάλλευσή τους από τους ντόπιους και ξένους καπιταλιστές. Αυτό το μέλλον δεν αντιμετωπίζεται παρά με ρήξη με τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης.
Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ
