Στην έναρξη του Συνεδρίου, η θεατρική ομάδα του Πολιτιστικού Κέντρου «Ναζίμ Χικμέτ» της Κωνσταντινούπολης θα παρουσιάσει το δραματοποιημένο απόσπασμα «Τάνια», που βασίζεται στην ηρωική στάση της Ζόγια κατά τη διάρκεια της σύλληψης και εκτέλεσής της
 |
Η έναρξη του Επιστημονικού Συνεδρίου θα ξεκινήσει με το δραματοποιημένο απόσπασμα «Τάνια»από το άγνωστο για το λαό μας μνημειώδες έργο του Ναζίμ Χικμέτ «Ανθρώπινα τοπία της πατρίδας μου», που το γράφει στον 7ο χρόνο της φυλάκισής του, στη διάρκεια της πιο αιματοβαμμένης περιόδου του 20ού αιώνα - τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και επομένως σμιλεύτηκε στο «καμίνι» της αγωνιστικής καρδιάς του, που παρακολουθούσε με βαθύ πόνο, αλλά και περηφάνια τους αγώνες των λαών ενάντια στο φασισμό.
Τιμώντας τα 70 χρόνια της Αντιφασιστικής Νίκης, η θεατρική ομάδα του Πολιτιστικού Κέντρου «Ναζίμ Χικμέτ» της Κωνσταντινούπολης θα παρουσιάσει το ποίημα - ελεγείο προς τιμήν της Ζόγια Κοσμοντεμιάνσκαγια, της θρυλικής ηρωίδας της Σοβιετικής Ενωσης στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο. Η επιλογή του αποσπάσματος από την ομάδα μάς δίνει τη δυνατότητα να αισθανθούμε, για ακόμη μια φορά, την οικουμενικότητα της διεισδυτικής ματιάς του Χικμέτ, που μοιράζεται μαζί μας την οδύνη και ταυτόχρονα το θαυμασμό του για την ηρωική δράση και τον μαρτυρικό θάνατο της 18χρονης μαθήτριας και μέλους της Κομσομόλ. Η γενναία στάση της απέναντι στους δήμιους, τα φλογερά της λόγια τις τελευταίες στιγμές προς τους συμπατριώτες της, ξεπέρασαν μέσα σε ελάχιστο χρόνο τα σύνορα της σοβιετικής πατρίδας, ακούμπησαν και δόνησαν κάθε χορδή της ανθρώπινης συνείδησης, πόσο μάλλον την καρδιά και τη σκέψη του φυλακισμένου κομμουνιστή.
Η Τάνια και η Ζόγια...
Ο Χικμέτ ξεχώρισε και πρόβαλε, θα λέγαμε προφητικά και συγχρόνως τραγικά επίκαιρα για την εποχή μας, ορισμένες πλευρές της ηρωικής στάσης της Ζόγιας, ως δικής του «συντρόφισσας» στον αγώνα κατά του απάνθρωπου εκμεταλλευτικού συστήματος και του φασισμού. Μέσα από τη βαθιά του πίκρα για τα φριχτά, κτηνώδη βασανιστήρια που υπέστη από τους δήμιους φασίστες η νεαρή κομμουνίστρια, αναβλύζει ο χείμαρρος της απέραντης ευγνωμοσύνης του ποιητή στη ΓΥΝΑΙΚΑ, αδελφή, κόρη, που κόσμησε το «τοπίο» της ανθρωπότητας με το μεγαλείο της ψυχικής και σωματικής της αντοχής. Παίρνει δύναμη αναλογιζόμενος ότι ο δικός του εγκλεισμός στη φυλακή δεν είναι παρά ένα μικρό κομμάτι συμβολής στον τιτάνιο αγώνα απαλλαγής της ανθρωπότητας από τα δεσμά της εκμετάλλευσης, στον αγώνα για την οριστική νίκη πάνω στο φασισμό και το σύστημα που τον εκτρέφει.
Ο Χικμέτ καμαρώνει τη Ζόγια και στο πρόσωπό της κάθε «καινούριο άνθρωπο» της πρώτης σοσιαλιστικής κοινωνίας. Το ψευδώνυμο «Τάνια» η Ζόγια το «δανείστηκε» από την ηρωική μορφή της «μπολσεβίκας» δασκάλας Τατιάνας Σολομούχινα, η οποία το 1918 βασανίστηκε από τους «λευκοφρουρούς». Δεν παρακαλούσε για έλεος, ήταν ήρεμη και ψύχραιμη, όπως έγραψε αργότερα ένας μαθητής της. Ελεγε στους βασανιστές πως όπου να ΄ναι θα έρθουν τα Σοβιέτ και λίγο πριν τη σφαγή ευχήθηκε δυνατά να μην πάει χαμένο το αίμα των αγωνιστών. Το όνομά της το τίμησε η Ζόγια δυο δεκαετίες αργότερα, δείχνοντας την ίδια ψυχραιμία και ετοιμότητα στις απαντήσεις στη διάρκεια της ανάκρισης:
-- Ποιος είναι ο σκοπός σας;
-- Να σας συντρίψουμε!!!
Απαράμιλλα γενναία η νεαρή κομσομόλα κατακομμάτιασε τα χείλη της, για να μη δείξει τον πόνο, να μην επιτρέψει στους βασανιστές της να αισθανθούν τη γνώριμη για τους φασίστες «ηδονή της κυριαρχίας» πάνω στο θύμα. Το μέγεθος της φρικαλεότητας των βασανιστηρίων μέχρι και σήμερα καταχωρείται στα ντοκουμέντα με τον όρο «ανομολόγητα». Ακόμη και την ύστατη στιγμή, την ώρα της αγχόνης, ένας αξιωματικός προσπαθούσε να στήσει καλύτερα τη φωτογραφική του μηχανή, για να απαθανατίσει τον τραγικό τους θρίαμβο! Ο Χικμέτοργίζεται και ταυτόχρονα συγκλονίζεται, γιατί η Ζόγια βρίσκει ευκαιρία να τεντώσει τη θηλιά και να φωνάξει δυνατά με τη στεντόρεια καθαρή φωνή της...
Η νίκη θα είναι δική μας
«Σύντροφοι, γιατί κατσουφιάσατε; Να 'στε θαρραλέοι, αγωνιστείτε, χτυπήστε τους φασίστες, κάψτε, δηλητηριάστε τους....δε φοβάμαι να πεθάνω σύντροφοι. Είναι ευτυχία να πεθαίνεις για το Λαό σου...Με κρεμάτε τώρα, μα είμαστε διακόσια εκατομμύρια, δεν μπορείτε να μας κρεμάσετε όλους. Θα με εκδικηθούν. Οι στρατιώτες μας. Πριν είναι αργά, παραδοθείτε, όπως και να 'χει η νίκη θα είναι ΔΙΚΗ ΜΑΣ... Αντίο σύντροφοι! Αγωνιστείτε, μη φοβάστε!!!»
Πράγματι, σε ένα μήνα ο Κόκκινος Στρατός πέρασε σε αντεπίθεση ελευθερώνοντας τις περιοχές γύρω από τη Μόσχα, ελευθερώνοντας και το χωριό Πετρίσεβο. Οπως γράφει ο Πιότρ Λίντοφ, πολεμικός ανταποκριτής της «Πράβδα», ήταν το μόνο χωριό που δεν πρόλαβαν να κάψουν φεύγοντας οι ναζί. Ετσι σώθηκαν και οι κάτοικοι - μάρτυρες του φρικιαστικού εγκλήματος... «σώθηκαν τα μέρη που συνδέθηκαν με τον "ηρωικό άθλο" της θρυλικής παρτιζάνας, σώθηκε ο τιμημένος τάφος της». Οι στρατιώτες της απέδωσαν τιμές ήρωα, ενώ ο αρχηγός τους Λεονίντ Γκόβοροβ θα απευθυνθεί σε κάθε πατριώτη με τα λόγια:
«Σημαδεύοντας το φασίστα, θυμίσου την Τάνια. Ας μην αστοχήσει το βόλι σου, εκδικήσου την. Την ώρα της επίθεσης, θυμήσου την Τάνια και μην κοιτάξεις πίσω...».
Στις 16 Μάρτη 1942, με την πράξη 606/56, η Ζόγια Κοσμοντεμιάνσκαγια ανακηρύχθηκε Ηρωίδα της Σοβιετικής Ενωσης.1Με το όνομα της Ζόγιας συνδέθηκαν χιλιάδες μαθητικές και νεανικές οργανώσεις των «Πιονιέρων» και Κομσομόλων, σχολεία, ιδρύματα, πανεπιστημιακά τμήματα και εργοστάσια.
Το παράδειγμα της Ζόγιας μπόλιασε τη συλλογική συνείδηση του σοβιετικού λαού τόσο βαθιά και στέρεα, που παρ' όλες τις προσπάθειες της εξουσίας των καπιταλιστών, μετά τις ανατροπές, να αποδομήσουν, να κόψουν στα μέτρα τους την ηρωική πρωτοπορία της οικοδόμησης της σοσιαλιστικής κοινωνίας, αποτυγχάνουν και αναδιπλώνονται οικειοποιούμενοι τις δοξασμένες στιγμές των επιτευγμάτων της. Την αρχική προπαγάνδα αμφισβήτησης των γεγονότων και της ηρωικής στάσης της Ζόγιας, στις αρχές της δεκαετίας του '90, τη διαδέχτηκε η προσπάθεια «αγιοποίησης» της «ιερομάρτυρος». Δε βρέθηκαν, όμως, «τεκμήρια της θρησκευτικής της πίστης» (!!!) Ετσι, οι σύγχρονες αναρίθμητες έρευνες και ντοκιμαντέρ χάνονται σε λεπτομέρειες, μήπως και καταφέρουν να συσκοτίσουν την ουσία του ηρωισμού της επενδύοντας με όρους ψευτοεπιστημονικούς και αόριστους το... «πατριωτικό καθήκον». Την παρουσιάζουν ως τη Ρωσίδα Ζαν ντ' Αρκ, μήπως αποκρύψουν την συνειδητή στράτευσή της στην υπόθεση της εδραίωσης και υπεράσπισης της πρώτης σοσιαλιστικής πατρίδας των πρώην «κολασμένων της Γης»!
Στην πραγματικότητα, τρέμουν την ωστική εκρηκτική δύναμη της κομμουνιστικής ιδεολογίας, αυτής που ενέπνευσε και διαπαιδαγώγησε τις Ζόγιες, τις δικές μας Ελληνίδες Ηλέκτρες, τις εκατόμβες κομμουνιστών ηρώων μας, τους Μπελογιάννηδές μας, τόσους και τόσους παρτιζάνους όπου Γης..., που με αφοβιά και παλικαριά στάθηκαν στο απόσπασμα φωνάζοντας «Η ΝΙΚΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΗ ΜΑΣ - NO PASSARAN!!!».
Αυτούς τους ήρωες και αυτές τις Ζόγιες ύμνησε ο Χικμέτ και με τρυφερότητα παρέδωσε στην ΑΘΑΝΑΣΙΑ, κάθε φορά «που η καρδιά του στην Ελλάδα τουφεκιζόταν».
Εννοια σου Ναζίμ, στο Συνέδριο προς τιμήν σου, στην έδρα του ΚΚΕ, στον Περισσό, θα ακουστεί καθάριο το τραγούδι σου!!!
Κυριακή ΚΑΜΑΡΙΝΟΥ
Εκπαιδευτικός, Διδάκτορας Κοινωνιολογίας
Εκπαιδευτικός, Διδάκτορας Κοινωνιολογίας
