 |
Τον τελευταίο μήνα, έγιναν στην Τουρκία μια σειρά ενεργειακά φόρουμ, που επιβεβαίωσαν ότι ισχυρά μονοπώλια «βλέπουν με πολύ καλό μάτι» τη μετατροπή της χώρας σε διεθνές και περιφερειακό επιχειρηματικό κέντρο. Η επιδίωξη αυτή βρέθηκε, άλλωστε, στο επίκεντρο των προεκλογικών υποσχέσεων όλων των μεγάλων αστικών κομμάτων, ενώ φάνηκε καθαρά και στη συμφωνία κατασκευής του «τουρκικού αγωγού», που η κυβέρνηση του AKP υπέγραψε με τη ρωσική κυβέρνηση, ως εναλλακτική για την προμήθεια της ευρωπαϊκής αγοράς με ρωσικό αέριο (τις τελευταίες μέρες εμφανίστηκαν δημοσιεύματα που φέρουν και άλλες αγορές, όπως το Ιράν, να ενδιαφέρονται να χρησιμοποιήσουν τον αγωγό για να πουλήσουν την «πραμάτεια» τους στην Ευρώπη).
Επιπλέον, στο πλαίσιο της προεκλογικής του καμπάνιας, το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, το (σοσιαλδημοκρατικό) Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), εστίασε στα σχέδιά του για τη μετατροπή της χώρας σε «διαμετακομιστικό και παραγωγικό κόμβο», προτείνοντας τη δημιουργία νέου αστικού και βιομηχανικού κέντρου στις ανατολικές επαρχίες, με επενδύσεις συνολικού ύψους 200 δισ. δολαρίων. Η σκέψη είναι η μεγαλούπολη να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων μεγάλες βιομηχανικές υποδομές, υποδομές αποθήκευσης και ανεφοδιασμού μεγάλων επιχειρήσεων (στο πλαίσιο ανάπτυξης των «logistics»), κέντρα έρευνας και ανάπτυξης της τεχνολογίας, ζώνη ελεύθερου εμπορίου, τεχνολογικά πάρκα όπου θα εφαρμόζονται καινοτόμες τεχνικές.
«Συμβολή στην ενεργειακή ασφάλεια»
Στις 25-28 Μάη, έγινε στην Κωνσταντινούπολη το 6ο Παγκόσμιο Φόρουμ για τη Ρύθμιση της Ενεργειακής Αγοράς (6th World Forum in Energy Regulation), που οργανώνει κάθε χρόνο η Διεθνής Συνομοσπονδία Ρυθμιστών Ενέργειας (International Confederation of Energy Regulators - ICER) και φέτος φιλοξένησε η τουρκική Ρυθμιστική Αρχή της Αγοράς Ενέργειας (EMRA). Πρόκειται, ουσιαστικά, για την τουρκική εκδοχή της αντίστοιχης ελληνικής Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ). Τέτοιες «ανεξάρτητες» Αρχές δημιουργούνται σε όλες τις «πολιτισμένες» καπιταλιστικές χώρες, με στόχο την προσαρμογή της αγοράς ενέργειας στις σύγχρονες ανάγκες των μονοπωλίων, την ευθυγράμμισή της με τις κατευθύνσεις διακρατικών ενώσεων, στις οποίες ανήκουν οι αντίστοιχες χώρες (π.χ. η ΡΑΕ έχει ως στόχο την εναρμόνιση της ελληνικής αγοράς με τις οδηγίες της ΕΕ). Ουσιαστικά, τέτοιες Αρχές δημιουργούνται για να υπάρχει συντονισμός μεταξύ μονοπωλίων και αστικών κυβερνήσεων, στη «δράση» τους βέβαια εκφράζονται και πλευρές του ενδοαστικού και ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού. Η ICER αποτελεί διεθνής συνένωση τέτοιων Αρχών, που έχουν δημιουργηθεί περιφερειακά (π.χ. του Συμβουλίου Ρυθμιστών Ευρωπαϊκής Ενέργειας, που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της ΕΕ).
Στο 6ο WFER συζητήθηκαν τρόποι «ενίσχυσης του επενδυτικού περιβάλλοντος» (σ.σ. εννοούν τρόπους στήριξης της επιχειρηματικής κερδοφορίας), η «ενθάρρυνση καινοτομιών στην ενεργειακή αγορά» (σ.σ. εκσυγχρονισμός των μέσων παραγωγής και αύξηση της παραγωγικότητας), ζητήματα όπως η «ρύθμιση και η βιωσιμότητα» (σ.σ. αλλαγές που γεννά η στροφή προς «νέες μορφές» ενέργειας, όπως οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τρόποι «εξασφάλισης ροής κεφαλαίων σε λιγότερο αναπτυγμένες περιοχές» (σ.σ. διευκόλυνση των επενδύσεων σε περιοχές με μεγάλα περιθώρια συγκέντρωσης κεφαλαίου) κτλ.
Αναλυτικά πρακτικά από τη συνάντηση δεν έχουν δοθεί. Ωστόσο, παράγοντες όπως η γεωγραφική θέση της Τουρκίας και οι υποδομές που ήδη διαθέτει η χώρα, ενδιαφέρουν ιδιαίτερα σημαντικούς πολυεθνικούς ομίλους, όπως αποτυπώθηκε σε σκόρπια δημοσιεύματα και επισημαίνεται πλέον με κάθε ευκαιρία.
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας στο φόρουμ, σημείωσε: «Εμείς, ως Τουρκία, θα συνεχίσουμε να συνεισφέρουμε στην ασφάλεια της παροχής ενέργειας για το καλό της παγκόσμιας και της περιφερειακής ευημερίας, σταθερότητας, ειρήνης», προσπαθώντας να λανσάρει την Τουρκία ως επενδυτικό προορισμό για τα μονοπώλια. Και για να δελεάσει τους επενδυτές, υπογράμμισε ότι «η Τουρκία θα χρειαστεί μέχρι το 2030 επενδύσεις ύψους 120 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η ενεργειακή μας κατανάλωση διπλασιάστηκε μέσα σε 12 χρόνια. Θα τη διπλασιάσω μέχρι το 2023», σημειώνοντας ότι σήμερα, το μερίδιο συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έχει φτάσει στο 70%, από 30% το 2002. Υπογράμμισε, ακόμα, ότι το σημερινό δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της Τουρκίας φτάνει τα 1,2 εκατομμύρια χιλιόμετρα και είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ευρώπη και το πέμπτο μεγαλύτερο στον κόσμο.
Μεταξύ άλλων, ενδεικτικό (για τα σχέδια αναβάθμισης του ρόλου του κεφαλαίου της περιοχής) είναι πως στη συνάντηση ανακοινώθηκε ότι καθήκοντα νέου προέδρου της ICER αναλαμβάνει ο ΤούρκοςΑλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, στέλεχος της EMRA αλλά και επικεφαλής της Περιφερειακής Ενωσης Ρυθμιστών Ενέργειας (ERRA), που συναποτελούν αντίστοιχες «ανεξάρτητες» Ρυθμιστικές Αρχές χωρών από Κεντρική Ευρώπη, Ευρασία, Μέση Ανατολή κτλ
.
Μεγάλο ενδιαφέρον και για ΑΠΕ
Επιπλέον, στις 6-8 Μάη, πραγματοποιήθηκε και πάλι στην Κωνσταντινούπολη η 21η Διεθνής Ενεργειακή και Περιβαλλοντική Εκθεση και Συνδιάσκεψη (21st International Energy and Environment Fair and Conference - «ICCI 2015»).
Τη συνάντηση συνδιοργάνωσαν μια σειρά υπουργεία όπως αυτό της Ενέργειας και Περιβάλλοντος, σε συντονισμό με τη γερμανική εταιρεία «Messe», μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες διοργάνωσης επιχειρηματικών εκθέσεων στον κόσμο.
Η συζήτηση στην «ΙCCI 2015» επικεντρώθηκε περισσότερο και στο μέλλον των ΑΠΕ, στο πλαίσιο ευρύτερης «στροφής» πολλών μονοπωλίων σε «εναλλακτικές» μορφές ενέργειας.
Ο επικεφαλής της EMRA, Μουσταφά Γιλμάζ, υπογράμμισε ότι η Αγκυρα φιλοδοξεί μέσα στην επόμενη 8ετία να καλύπτει τις ενεργειακές της ανάγκες κατά 30% από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Ο ίδιος υπογράμμισε ότι «η ετήσια ισχύς της Τουρκίας στον τομέα της ηλιακής ενέργειας είναι 380 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες, κάτι που την κάνει μία από τις πρωτοπόρες χώρες στην Ευρώπη, όσον αφορά την ισχύ».
Ο επικεφαλής του τμήματος Στρατηγικής του υπουργείου Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Οζτουρκ Σελβιτόπ, σημείωσε ότι «η Τουρκία προσπαθεί να διαφοροποιήσει τις ενεργειακές της πηγές» και συμπλήρωσε πως «σύντομα θα ξεκινήσουμε την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από το πυρηνικό μας εργοστάσιο» (σ.σ. που κατασκευάζεται στα νότια της χώρας σε συνεργασία με τη ρωσική «Rosatom»).
Μεταξύ άλλων συμμετοχών, ξεχώρισε η παρουσία της γερμανικής «Siemens», της οποίας ο κεντρικός εκπρόσωπος στην Τουρκία,Χουσεΐν Γκελίς, δεν παρέλειψε να τονίσει: «Η Τουρκία είναι μια χώρα που αξίζει κανείς να επενδύσει... Ξένες εταιρείες επενδύουν στην Τουρκία, εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης, των ισχυρών νόμιμων υποδομών και της πολιτικής σταθερότητας».
Αναστασία ΜΟΣΧΟΒΟΥ
Πολυεθνικό «ενδιαφέρον»
Ενδεικτικές του «ενδιαφέροντος» που προκαλούν τα σχέδια μετατροπής της Τουρκίας σε επιχειρηματικό κόμβο είναι οι συμμετοχές στην 21η Διεθνή Ενεργειακή και Περιβαλλοντική Εκθεση και Συνδιάσκεψη - «ICCI 2015». Μεταξύ άλλων, στη συνάντηση πήραν μέρος:
- Ο βρετανικός όμιλος «Amec Foster Wheeler plc». Η εταιρεία ειδικεύεται σε παροχή συμβουλών και διαχείριση έργων σε τομείς όπως αυτοί του φυσικού αερίου, των ορυκτών και μεταλλευμάτων, την «καθαρή ενέργεια», τις υποδομές Ενέργειας. Εχει γραφεία σε πάνω από 50 χώρες. Σχεδόν το 1/3 του συνολικού της τζίρου προέρχεται από τη δράση της στην Ευρώπη.
- Η γαλλική «Alstom» που δραστηριοποιείται στην παραγωγή και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ παράγει και τουρμπίνες, μεταξύ άλλων, για υδροηλεκτρικά εργοστάσια, μονάδες παραγωγής πυρηνικής ενέργειας. Επίσης, είναι ένας από τους σημαντικότερους Ευρωπαίους κατασκευαστές σύγχρονων και γρήγορων τρένων.
- Η πολυεθνική «ABB», με έδρα στη Ζυρίχη της Ελβετίας που ασχολείται κύρια με την εφαρμογή της ρομποτικής και την αυτοματοποίηση σε διάφορους κλάδους. Σήμερα, δραστηριοποιείται περίπου σε 100 χώρες όλου του κόσμου.
- Η αμερικανική «GE Energy», με θυγατρικές τις GE Energy Management («διαχείριση ενέργειας» που αφορά π.χ. τη χρησιμοποίηση ψηφιακών συστημάτων στον κλάδο), «GE Oil & Gas» (διύλιση, γεωτρήσεις κ.τ.λ.) και GE Power & Water (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας κ.τ.λ.).
