Η ΕΕ με την Ανακοίνωση της Επιτροπής «Λιμένες: κινητήρας οικονομικής μεγέθυνσης»1 και τον Κανονισμό του Ευρωκοινοβουλίου και του Συμβουλίου «για τη θέσπιση πλαισίου όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά λιμενικών υπηρεσιών και τη χρηματοοικονομική διαφάνεια των λιμένων»2 προωθεί την επέκταση και εμβάθυνση της αναθεωρημένης στρατηγικής για τα λιμάνια, των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων στο λιμενικό δίκτυο, για την ενίσχυση και τη θωράκιση της ανταγωνιστικότητας - της κερδοφορίας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια αγορά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Στην ΕΕ λειτουργούν περισσότερα από 1.200 λιμάνια. Το 2011 περισσότεροι από 3,7 δισ. τόνοι φορτίου διακινήθηκαν μέσω των λιμανιών χωρών της ΕΕ, ενώ διακινήθηκαν 385 εκατομμύρια επιβάτες. Στα λιμάνια δραστηριοποιούνται 2.200 φορείς εκμετάλλευσης που απασχολούν 110.000 λιμενεργάτες, ενώ ο αριθμός των εργαζομένων που απασχολούνται σε όλους τους οικονομικούς τομείς που σχετίζονται με τα λιμάνια υπολογίζονται σε 3 εκατομμύρια. Το 96% των εμπορευμάτων και το 93% των επιβατών διακινούνται από 319 λιμάνια σε κράτη - μέλη της ΕΕ. Η στρατηγική της ΕΕ για τα λιμάνια αφορά αυτά τα 319 λιμάνια, τα οποία εντάσσονται και συνδέονται με τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ).
Η ιδιωτικοποίηση των ελληνικών λιμανιών
Η ιδιωτικοποίηση των λιμανιών, αλλά και των άλλων στρατηγικής σημασίας δημόσιων υποδομών και επιχειρήσεων της χώρας (αεροδρόμια, σιδηρόδρομοι, ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ορυκτός πλούτος, κ.ά.) στους διεθνείς και ευρωπαϊκούς μονοπωλιακούς επιχειρηματικούς ομίλους, αποτελεί προτεραιότητα της αντιλαϊκής πολιτικής της συγκυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, της ΕΕ και του κεφαλαίου, με σαρωτικές αλλαγές και οδυνηρές συνέπειες για την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα.
Η συγκυβέρνηση, μέσω του ΤΑΙΠΕΔ, επιταχύνει τις διαδικασίες για την ιδιωτικοποίηση των λιμανιών του Πειραιά (ΟΛΠ ΑΕ), της Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ ΑΕ) και της Αλεξανδρούπολης («ΟΛΑ ΑΕ» - με προίκα το αλιευτικό καταφύγιο Μάκρης, το λιμάνι Καμαριώτισσας και το καταφύγιο Θέρμων στο νησί της Σαμοθράκης), προκαλώντας την παρέμβαση της ΕΕ στη άγρια διαμάχη που διεξάγεται μεταξύ των ευρωπαϊκών - κινεζικών - αμερικανικών μονοπωλίων για τον έλεγχο του φιλέτου των λιμενικών υποδομών της χώρας, για τη μεταφορά Ενέργειας, εμπορευματοκιβωτίων, οχημάτων, επιβατών της κρουαζιέρας και χύδην φορτίου.
Η ΕΕ παρεμβαίνει άμεσα στις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται μεταξύ της COSCO και των υπουργείων Οικονομικών, Ναυτιλίας, ΤΑΙΠΕΔ, ΟΛΠ για την αναθεώρηση της Σύμβασης ΟΛΠ - ΣΕΠ ΑΕ (COSCO) του 2008. Η επίτευξη «φιλικού διακανονισμού», όπως προκλητικά χαρακτηρίζεται από τους καπιταλιστές και το πολιτικό τους προσωπικό μέχρι τις 29 Αυγούστου 2013, αφορά τη νέα επένδυση της COSCO στον Προβλήτα ΙΙΙ που δεν περιλαμβάνεται στη Σύμβαση παραχώρησης του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά, καθώς και την αναστολή καταβολής του εγγυημένου ανταλλάγματος που προβλέπει η αρχική Σύμβαση μεταξύ της COSCO και του ΟΛΠ ΑΕ το 2008 !
Βασικά σημεία της Σύμβασης Παραχώρησης της Προβλήτας ΙΙ στο λιμάνι του Πειραιά στην COSCO
Στις 25 Νοεμβρίου 2008, ο ΟΛΠ ΑΕ παραχώρησε στην COSCO (Cosco Pacific Ltd) την Προβλήτα ΙΙ και το ανατολικό τμήμα της μελλοντικής Προβλήτας ΙΙΙ του λιμανιού του Πειραιά. Προηγήθηκε διαδικασία δημόσιου πλειοδοτικού διαγωνισμού σε επίπεδο ΕΕ. Οι εργασίες στο λιμάνι του Πειραιά ξεκίνησαν από τη θυγατρική της COSCO, Σταθμό Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά ΑΕ (ΣΕΠ ΑΕ).
Ορισμένα από τα βασικά σημεία της Σύμβασης Παραχώρησης που προτείνεται να τροποποιηθούν είναι τα εξής:
- Για την παραχώρηση συμφωνήθηκε ένα εγγυημένο αντάλλαγμα παραχώρησης, ύψους 2,7 δισ. ευρώ, με καθαρή σημερινή αξία (σύμφωνα με το κείμενο της Επιτροπής) 498 εκατομμύρια ευρώ.
Επιπλέον, συμφωνήθηκε ότι η ΣΕΠ ΑΕ θα καταβάλει στον ΟΛΠ μια μεταβλητή αμοιβή και δύο ετήσιες σταθερές αμοιβές Ι και ΙΙ. Η ετήσια σταθερή αμοιβή Ι καθορίζεται σύμφωνα με το μήκος των προβλητών που είναι διαθέσιμα στα πλοία εμπορευματοκιβωτίων (containerships) και ανέρχεται σε 1.800 ευρώ ανά μέτρο ετησίως, σε τιμές 2008. Οι ετήσιες σταθερές αμοιβές Ι και ΙΙ αναπροσαρμόζονται κάθε χρόνο ανάλογα με την αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (επίσημο πληθωρισμό) και σε περίπτωση που ο πληθωρισμός είναι μηδενικός ή αρνητικός, κατά ένα πάγιο ποσοστό 2% ετησίως.
- Ο Εσωτερικός Βαθμός Απόδοσης που ισχύει για τις Δεσμευτικές Επενδύσεις προβλέπεται σε αξία 15%. Σε περίπτωση που ο ΣΕΠ ΑΕ φτάσει έναν Εσωτερικό Βαθμό Απόδοσης περισσότερο από 15%, τα κέρδη προς διάθεση θα μοιράζονται σε μία εταιρεία ειδικού σκοπού (που προφανώς ιδρύθηκε από την COSCO) και στον ΟΛΠ ΑΕ σε ίσα μερίδια (50% - 50%).
- Ο ΟΛΠ αναλαμβάνει την υποχρέωση να μετακινήσει σε άλλη θέση τον τερματικό σταθμό πετρελαίου, για να γίνει δυνατή η κατασκευή του ανατολικού τμήματος της Προβλήτας ΙΙΙ.
Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις της Σύμβασης Παραχώρησης
Η COSCO ζήτησε την τροποποίηση των όρων της Σύμβασης, με την αιτιολογία ότι οι οικονομικές συνθήκες έχουν μεταβληθεί απρόβλεπτα σε τέτοιο βαθμό, που η συνέχιση της Σύμβασης με τους προηγούμενους όρους θα ήταν ιδιαίτερα επαχθής γι' αυτήν. Η κυβέρνηση και ο ΟΛΠ έκαναν δεκτούς τους ισχυρισμούς της COSCO του κινεζικού μονοπωλιακού ομίλου και συμφώνησαν σε τροποποιήσεις της Σύμβασης. Φαίνεται ότι η συμφωνία αυτή προκάλεσε την παρέμβαση της Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ως αντίθετη με τους κοινοτικούς κανόνες περί ανταγωνισμού. Γι' αυτό κλήθηκαν οι ελληνικές αρχές να υποβάλλουν εξηγήσεις και κατέθεσαν δύο υπομνήματα στην αρμόδια Δ/νση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 18 και 20 Ιούνη 2013, ενώ πραγματοποιήθηκε και συνάντηση υψηλού επιπέδου στις Βρυξέλλες στις 21 Ιούνη 2013. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάντησε ότι δε διαθέτει τις απαραίτητες πληροφορίες για να εκτιμήσει εάν οι προτεινόμενες τροποποιήσεις είναι σύμφωνες με την ευρωενωσιακή νομοθεσία και με την από 1-7-2013 επιστολή της στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία (ΜΕΑ) στην ΕΕ διατυπώνει στις ελληνικές αρχές 23 ερωτήματα σχετικά με την τροποποίηση της Σύμβασης με τη COSCO3.
Από το κείμενο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μπορούμε να σκιαγραφήσουμε τις εξής προτεινόμενες τροποποιήσεις της αρχικής Σύμβασης ΟΛΠ ΑΕ - ΣΕΠ ΑΕ (COSCO) του 2008:
- Αναστέλλεται η υποχρέωση της COSCO για την καταβολή του εγγυημένου ανταλλάγματος παραχώρησης (δεν προκύπτει από το κείμενο για πόσο χρονικό διάστημα).
- Παραχωρείται στην ΣΕΠ ΑΕ και το δυτικό τμήμα της Προβλήτας ΙΙΙ.
- Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού της σταθερής ετήσιας αμοιβής Ι (αδιευκρίνιστος είναι ο τρόπος υπολογισμού από το κείμενο), ο οποίος με βάση την αρχική συμφωνία υπολογίζεται με βάση το διαθέσιμο μήκος των προβλητών στα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων (containerships). Επίσης, αδιευκρίνιστο παραμένει αν θα καταβάλλεται και η σταθερή ετήσια αμοιβή ΙΙ.
- Αναστέλλεται η ετήσια αναπροσαρμογή των σταθερών ετήσιων αμοιβών Ι και ΙΙ κατά 2%, μέχρι το ΑΕΠ της χώρας να φτάσει σε κάποιο ύψος (που δεν προκύπτει από το κείμενο της Επιτροπής).
- Σε αντάλλαγμα για τα παραπάνω, η COSCO θα αναλάβει την κατασκευή κάποιων έργων (που δεν προκύπτει ποια θα είναι), τον εξοπλισμό του δυτικού τμήματος της Προβλήτας ΙΙΙ, την κατασκευή λιμανιού για ψαρόβαρκες, την κατασκευή δύο τερματικών σταθμών πετρελαίου και την απαλλαγή του ΟΛΠ από την υποχρέωση να μετακινήσει με δαπάνες του τον υπάρχοντα τερματικό σταθμό πετρελαίου, όπως προβλέπεται από την αρχική Σύμβαση.
Η παρέμβαση της ΕΕ για τη τροποποίηση της Σύμβασης παραχώρησης στη COSCO - Τα ερωτήματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με το από 1-7-2013 κείμενό της προς τη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία (ΜΕΑ), απευθύνει 23 ερωτήματα στις αρμόδιες ελληνικές αρχές, σχετικά με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις της Σύμβασης Παραχώρησης στη ΣΕΠ ΑΕ (COSCO). Από το περιεχόμενο και το ύφος διατύπωσης των ερωτημάτων προκύπτει η σφοδρή ενόχληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τις τροποποιήσεις που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ της κυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ και του κινεζικού μονοπωλίου, της COSCO. Γίνεται φανερό από τα ερωτήματα ότι η Επιτροπή θεωρεί ότι οι τροποποιήσεις παρέχουν εξόφθαλμα προνόμια στην COSCO και είναι αποκλειστικά προς όφελός της, παραβιάζοντας την κοινοτική νομοθεσία περί ανταγωνισμού και δημοσίων συμβάσεων, που έχει ως στόχο να εξασφαλίσει την ελεύθερη και ανεμπόδιστη πρόσβαση των ευρωενωσιακών μονοπωλίων στην εσωτερική αγορά της ΕΕ και των κρατών - μελών, την επέλασή τους σε δημόσιους οργανισμούς και υπηρεσίες των κρατών - μελών που ιδιωτικοποιούνται και παραδίδονται στους επιχειρηματικούς ομίλους:
Τα ερωτήματα της Επιτροπής μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εξής:
Α. Γενικά ερωτήματα: Τα δύο πρώτα ερωτήματα είναι τεχνικής και γενικής φύσης. Η Επιτροπή ζητάει από τις ελληνικές αρχές να της υποβάλουν το αρχικό κείμενο της συμφωνίας, επισημαίνοντας τα σημεία που θα τροποποιηθούν και το κείμενο των τροποποιήσεων (ερώτημα 1). Με το ερώτημα 2 ζητάει λεπτομερή εξήγηση των τροποποιήσεων, με υποβολή πραγματικών και αριθμητικών στοιχείων και την νομική αιτιολόγησή τους.
Β. Σχετικά με την αναστολή καταβολής του εγγυημένου τέλους παραχώρησης από την COSCO (ερώτημα 3):
Η Επιτροπή ζητάει συγκεκριμένα αριθμητικά στοιχεία για το αναμενόμενο εγγυημένο τέλος παραχώρησης που αναστέλλεται, ώστε να εκτιμηθεί η ζημία του ΟΛΠ από την αναστολή καταβολής του. Επίσης, ζητάει να υπολογιστεί ο οικονομικός κίνδυνος του ΟΛΠ από την αναστολή καταβολής του εγγυημένου τέλους παραχώρησης. Φαίνεται ότι η Επιτροπή θεωρεί επιζήμια την αναστολή αυτή για τον ΟΛΠ, κάτι που άλλωστε είναι προφανές.
Γ. Σχετικά με τα έργα που αναλαμβάνει να εκτελέσει η COSCO (ερωτήματα 4-9):
α. Το πρώτο ερώτημα της Επιτροπής είναι να προσδιοριστούν ποια είναι αυτά τα έργα και ποια είναι η αξία τους για το ελληνικό δημόσιο και τον ΟΛΠ. Η Επιτροπή ζητάει συγκεκριμένο υπολογισμό του οφέλους, ώστε να προκύπτει γιατί αυτά τα έργα μπορούν να θεωρηθούν ότι αντισταθμίζουν σαν «αποζημίωση» τη ζημιά από την απώλεια εσόδων από την COSCO. Η Επιτροπή ευθέως αμφισβητεί ότι τα έργα αυτά αντισταθμίζουν τα προφανή οφέλη της COSCO και ζητάει από την κυβέρνηση να αιτιολογήσει, γιατί μια τέτοια συμφωνία δεν αποτελεί προνόμιο για την κινεζική εταιρεία (ερώτημα 4).
β. Σχετικά με το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι τα έργα αυτά θα αυξήσουν τη χωρητικότητα του λιμανιού κατά 44,6%, η Επιτροπή θέτει το ζήτημα ότι αυτή η αύξηση θα ωφελήσει την COSCO που εκμεταλλεύεται τα έργα και το λιμάνι και γι' αυτό ζητάει από τις ελληνικές αρχές να της υποβάλει υπολογισμούς και πίνακα που να αποτυπώνουν ποια θα είναι τα κέρδη για τον ΟΛΠ και την COSCO (ερωτήματα 6 και 7).
γ. Η Επιτροπή θέτει ένα ακόμη ερώτημα: Σε ποιον θα ανήκουν τα έργα και οι υποδομές που θα κατασκευάσει η COSCO, ποιος θα τα εκμεταλλεύεται και αν θα είναι ελεύθερη η πρόσβαση όλων των χρηστών στα έργα και τις υποδομές αυτές (ερώτημα 8).
δ. Το 9ο ερώτημα της Επιτροπής εκφράζει ευθέως τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις της ΕΕ και των ευρωενωσιακών μονοπωλίων με τις ανερχόμενες καπιταλιστικές οικονομίες και ιδιαίτερα την Κίνα. Η Επιτροπή εκφράζει ευθέως την ανησυχία για τη μονοπωλιακή θέση που φαίνεται να κατοχυρώνει στο λιμάνι του Πειραιά, με τις τροποποιήσεις της Σύμβασης παραχώρησης, ο κινεζικός μονοπωλιακός όμιλος, σε συνδυασμό με τη δηλωμένη πρόθεσή του να αποκτήσει το πλειοψηφικό πακέτο του ΟΛΠ, που ήδη βρίσκεται στη λίστα των δημόσιων επιχειρήσεων που θα ξεπουλήσει στους επιχειρηματικούς ομίλους η συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ.
ε. Σημασία έχει και το 3ο σχετικό ερώτημα της Επιτροπής που εκθέτει τα προπαγανδιστικά τερτίπια της συγκυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ. Η Επιτροπή ζητάει να της απαντήσει η ελληνική πλευρά πώς συμβιβάζεται από τη μία το επιχείρημα ότι λόγω «απρόοπτης μεταβολής των οικονομικών συνθηκών» η συνέχιση της Σύμβασης με τους ίδιους όρους να είναι «επαχθής» για την COSCO και την ίδια στιγμή η επιχείρηση αυτή να είναι έτοιμη να προβεί σε μεγάλες επενδύσεις σε έργα και υποδομές.
Δ. Σχετικά με την Παραχώρηση και του Δυτικού Τμήματος της Προβλήτας ΙΙΙ στην COSCO (ερωτήματα 10-12).
α. Το πρώτο βασικό ερώτημα της Επιτροπής είναι πώς συμβιβάζεται η περαιτέρω εκχώρηση τμήματος και υπηρεσιών του λιμανιού του Πειραιά (ή η επέκταση της υπάρχουσας παραχώρησης), χωρίς δημόσιο διαγωνισμό, κάτι που παραβιάζει την κοινοτική νομοθεσία περί ανταγωνισμού και δημοσίων συμβάσεων. Αποτελεί ευθεία παρέμβαση της Επιτροπής ενάντια στον αποκλεισμό από την κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ των ευρωενωσιακών μονοπωλίων προς όφελος του κινεζικού ομίλου (ερώτημα10).
β. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι από τα μέχρι στιγμής υποβληθέντα στοιχεία από τις ελληνικές αρχές προκύπτει ότι ο ΟΛΠ δε θα πάρει τις σταθερές ετήσιες αμοιβές Ι και ΙΙ, που προβλέπονται στην αρχική Σύμβαση, για την παραχώρηση του δυτικού τμήματος της Προβλήτας ΙΙΙ, ενώ παραμένει αδιευκρίνιστο ποια άλλα έσοδα θα εισπράξει ο ΟΛΠ από την παραχώρηση αυτή και αν εφαρμόζεται η πρόβλεψη της αρχικής Σύμβασης ότι για πάνω από 15% απόδοση των επενδύσεων τα κέρδη θα μοιράζονται κατά 50% στον ΟΛΠ (ερώτημα 11).
γ. Η Επιτροπή ακυρώνει το κυβερνητικό επιχείρημα ότι ο ΟΛΠ θα ωφεληθεί από την κατασκευή από την COSCO των υποδομών και του εξοπλισμού του δυτικού τμήματος της Προβλήτας ΙΙΙ, επισημαίνοντας ότι την εκμετάλλευσή του θα την έχει η COSCO και γι' αυτό ζητάει αριθμητικά στοιχεία για τα οφέλη των δύο μερών (ερώτημα 12).
Ε. Σχετικά με την απαλλαγή του ΟΛΠ από την υποχρέωση να μεταφέρει τον τερματικό σταθμό πετρελαίου και την κατασκευή δύο τερματικών σταθμών πετρελαίου από την COSCO (ερωτήματα 13, 14):
Η Επιτροπή εκθέτει τη συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ αναφέροντας ότι σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες το ανατολικό τμήμα της Προβλήτας ΙΙΙ έχει ήδη κατασκευαστεί και οι εγκαταστάσεις της έχουν παραδοθεί στην COSCO, οπότε όλα τα περί απαλλαγής του ΟΛΠ από την υποχρέωση μετεγκατάστασης του τερματικού σταθμού δεν ισχύουν. Παρακάτω η Επιτροπή ζητάει από τις ελληνικές αρχές να της υποβάλουν στοιχεία για τα έσοδα που θα έχει η COSCO από την εκμετάλλευση των δύο τερματικών σταθμών πετρελαίου. Ταυτόχρονα, με το ερώτημα 13, εκθέτει και πάλι την ελληνική κυβέρνηση, αποκαλύπτοντας ότι τους δύο τερματικούς σταθμούς πετρελαίου που θα κατασκευάσει η COSCO θα τους πληρώσει το ελληνικό δημόσιο (οι εργαζόμενοι, δηλαδή) ως τοκογλυφικό 15ετές δάνειο με επιτόκιο 5 μονάδες πάνω από το διατραπεζικό επιτόκιο στην ΕΕ, την στιγμή που η ΕΚΤ δανείζει με 0,75%!
ΣΤ. Σχετικά με την κατασκευή του λιμανιού για τα ψαράδικα (ερώτημα 15), η Επιτροπή θέτει το ερώτημα σε ποιανού την ιδιοκτησία θα ανήκει και με τι κριτήρια θα καθορίζεται το ύψος των λιμενικών τελών.
Ζ. Με το 16ο ερώτημα, η Επιτροπή θέτει ευθέως το ζήτημα ότι με την τροποποιημένη συμφωνία μειώνονται τα έσοδα του ΟΛΠ, όπως προβλέπονταν από την αρχική Σύμβαση (ερωτήματα 16 - 20).
α. Η Επιτροπή θέτει το ερώτημα πώς δικαιολογείται η αναστολή της προσαύξησης του 2% των σταθερών ετήσιων αμοιβών Ι και ΙΙ και η σύνδεσή τους με την αύξηση του ΑΕΠ και ζητάει από τη συγκυβέρνηση να υποβάλει συγκεκριμένους υπολογισμούς από τους οποίους να προκύπτει πότε το ΑΕΠ θα φτάσει στο επίπεδο εκείνο από το οποίο και μετά θα σταματάει η αναστολή της προσαύξησης.
β. Ζητάει επίσης στοιχεία για το ύψος της απόδοσης των επενδύσεων της COSCO, ώστε να υπολογιστεί εάν έχουν υπερβεί το 15%, οπότε ενεργοποιείται η διάταξη για την καταβολή στον ΟΛΠ του 50% του επιπλέον ποσοστού των κερδών της COSCO. Επίσης, επισημαίνει την κερδοφορία της COSCO, που δε δικαιολογεί τροποποίηση της Σύμβασης και ζητάει να της υποβληθούν οι οικονομικές καταστάσεις της θυγατρικής της ΣΕΠ ΑΕ, από τότε που ιδρύθηκε και ανέλαβε την εκμετάλλευση.
Η. Τέλος, με τα ερωτήματα 21 - 23, η Επιτροπή αμφισβητεί την «απρόοπτη μεταβολή των συνθηκών» που επικαλούνται COSCO και συγκυβέρνηση, την ύπαρξη των προϋποθέσεων για την εφαρμογή της νομικής διάταξης του άρθρου 388 του Αστικού Κώδικα, που επικαλείται η ελληνική κυβέρνηση και ζητάει να της υποβληθούν η σχετική αίτηση της COSCO για την τροποποίηση της Σύμβασης Παραχώρησης και λεπτομερείς υπολογισμοί που να αποδεικνύουν την απρόοπτη μεταβολή των οικονομικών συνθηκών σε βάρος της COSCO.
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι η ΕΕ παρεμβαίνει στον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό και επιχειρεί με τα ερωτήματα της Επιτροπής να αποδομήσει τα επιχειρήματα της κυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ και του ΟΛΠ, ότι οι προτεινόμενες τροποποιήσεις είναι αναγκαίες, γιατί έχουν δήθεν μεταβληθεί σε βάρος της COSCO του κινεζικού μονοπωλίου οι οικονομικές συνθήκες, αλλά και τα κυβερνητικά επιχειρήματα ότι από την τροποποίηση θα προκύψουν οφέλη για τον ΟΛΠ και το ελληνικό δημόσιο. Το περιεχόμενο και το ύφος των ερωτημάτων δείχνει ότι η Επιτροπή πιθανότατα θα αντιταχθεί στην τροποποίηση της Σύμβασης, όπως έχει ήδη συμφωνηθεί από την κυβέρνηση και την COSCO και δε θα την επιτρέψει, ως αντίθετη με την κοινοτική νομοθεσία. Η θέση αυτή της Επιτροπής δεν έχει καμία σχέση με τα λαϊκά συμφέροντα. Αντίθετα, ξεκινά από θέσεις υπεράσπισης των συμφερόντων των ευρωενωσιακών μονοπωλιακών ομίλων και εκφράζει τον έντονο ανταγωνισμό και αντιπαράθεση ΕΕ και Κίνας, στο πλαίσιο της όξυνσης των μονοπωλιακών ανταγωνισμών που οξύνονται σε παγκόσμιο επίπεδο, στο υπόβαθρο της καπιταλιστικής κρίσης. Τα λιμάνια, οι θαλάσσιες μεταφορές, οι μεταφορές ως συνδυασμένο σύνολο αποτελούν κρίσιμο παράγοντα για τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στην ΕΕ και τα κράτη - μέλη της. Συνδέονται με τους στρατηγικούς σχεδιασμούς των ευρωενωσιακών μονοπωλίων, της ΕΕ και των αστικών τάξεων των κρατών - μελών της για τις ενεργειακές πηγές, τους δρόμους μεταφοράς Ενέργειας και εμπορευμάτων, το γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό έλεγχο περιοχών, χωρών, πλουτοπαραγωγικών πηγών, καθώς και το στρατιωτικό έλεγχο ευρύτερων περιοχών. Στο έδαφος αυτό διασταυρώνονται οι οξύτατες αντιθέσεις και στο εσωτερικό της ΕΕ, όσο και σε σχέση με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και τις δυναμικά ανερχόμενες καπιταλιστικές οικονομίες, όπως η Κίνα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι στο πρόσφατο πακέτο που έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την «Αναθεωρημένη Ευρωπαϊκή Λιμενική Στρατηγική», στην ανακοίνωση που περιλαμβάνει τις δράσεις της Επιτροπής, COM (2013) 295, αναφέρει ότι οι «διεθνείς συμφωνίες» των κρατών - μελών της ΕΕ να ανοίξουν την πρόσβαση στην αγορά λιμενικών υπηρεσιών πρέπει να γίνει με «θεμιτό και αμοιβαίο τρόπο (...) ώστε να μην απολεσθεί ο έλεγχος σε στρατηγικά συμφέροντα της ΕΕ και (...) να προωθηθεί η αμοιβαία πρόσβαση στην αγορά με τρίτες χώρες», που αντανακλά τους οξύτατους ενδοϊμπεριλαιστικούς ανταγωνισμούς και αντιπαραθέσεις σχετικά με τα λιμάνια και σ' ένα βαθμό μπορεί να θεωρηθεί ότι φωτογραφίζει και τη συγκεκριμένη Σύμβαση Παραχώρησης του ΟΛΠ με την COSCO.
Ορισμένα συμπεράσματα
- Είναι φανερό ότι η τροποποιημένη Σύμβαση Παραχώρησης χορηγεί ακόμη πιο προκλητικά προνόμια στο μονοπωλιακό κολοσσό της COSCO. H συγκυβέρνηση των κομμάτων του κεφαλαίου ΝΔ - ΠΑΣΟΚ παραιτείται ακόμη και από συμφωνημένα έσοδα με βάση την αρχική Σύμβαση, που ήταν ήδη προκλητικά σε όφελος του κινεζικού μονοπωλιακού ομίλου και της παραχωρεί σχεδόν δωρεάν ολόκληρη την Προβλήτα ΙΙΙ (ενώ στην αρχική Σύμβαση της παραχωρούσε μόνο το ανατολικό τμήμα).
- Οι άθλιες εργασιακές συνθήκες που επιβάλλει η COSCO, θα χειροτερέψουν στον απόλυτο βαθμό, ώστε η μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης να γίνει ακόμα μεγαλύτερη, για τη μεγιστοποίηση της κερδοφορίας του μονοπωλιακού επιχειρηματικού ομίλου.
- Κανένας πόνος δεν έπιασε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΕΕ για τα λαϊκά συμφέροντα ή το λεγόμενο «δημόσιο συμφέρον», όπως συστηματικά επιχειρεί να εξαπατά το λαό ο ΣΥΡΙΖΑ. Η παρέμβαση της ΕΕ επιδιώκει αποκλειστικά να εξασφαλίσει τα συμφέροντα των ευρωενωσιακών μονοπωλιακών ομίλων και να ισχυροποιήσει τη θέση τους στον αδυσώπητο μονοπωλιακό ανταγωνισμό και στις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις.
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τα ερωτήματα - παρεμβάσεις της, ουσιαστικά, επιδιώκει δύο βασικούς στόχους:
Να αποτρέψει τη δεσπόζουσα μονοπωλιακή θέση της COSCO - του κινεζικού μονοπωλιακού κεφαλαίου στο Λιμάνι του Πειραιά, που μπορεί να αποτελέσει στήριγμα και πύλη για την είσοδο των κινεζικών μονοπωλίων στην αγορά της ΕΕ. Που μπορεί να υπονομεύσει ταυτόχρονα την κερδοφορία άλλων μονοπωλίων που δραστηριοποιούνται και εκμεταλλεύονται τις λιμενικές υπηρεσίες σε μεγαλύτερα λιμάνια και σε ένα τεράστιο δίκτυο οικονομικών δραστηριοτήτων γύρω από αυτά, που τους έχουν προσδώσει δεσπόζουσα θέση στη σύνδεση της ΕΕ με Β. Αφρική, Μ. Ανατολή και Ασία, αλλά και πέραν του Ατλαντικού (Αμβούργο, Ρότερνταμ, Αμβέρσα κ.α.). Από την άποψη αυτή, πρέπει να σημειωθεί η ευθεία αναφορά της Ε. Επιτροπής στην πρόθεση της COSCO να αποκτήσει το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών του ΟΛΠ.
Να δημιουργήσει όρους διείσδυσης μεγάλων ευρωενωσιακών μονοπωλιακών ομίλων στο Λιμάνι του Πειραιά, με βάση την κοινοτική νομοθεσία, αρχές και κανόνες για ελευθερία κίνησης κεφαλαίων, υπηρεσιών και εμπορευμάτων των ευρωενωσιακών μονοπωλίων.
- Σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ και «την εθνική στρατηγική λιμένων 2013 - 2018» που ανακοίνωσε η προηγούμενη συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ (Δεκέμβρης του 2012), η αλλαγή χρήσης γης κατά μήκος της ακτογραμμής από τον Πειραιά μέχρι την Ελευσίνα περιλαμβάνει τη δραστική συρρίκνωση της παραγωγής στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος και στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και Ελευσίνας, με δραματικές συνέπειες για τους εργαζόμενους του κλάδου και γενικότερα τις εργατικές λαϊκές οικογένειες.
Οι εργαζόμενοι στα λιμάνια, γενικότερα η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα επιβάλεται να βγάλουν ουσιαστικά συμπεράσματα, να μην εγκλωβιστούν στους καπιταλιστικούς ανταγωνισμούς, στους οποίους εντάσσονται η συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ, και τα άλλα κόμματα του κεφαλαίου, οι ρεφορμιστές και οπορτουνιστές στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα.
Τα λιμάνια από κοινού με τη ναυτιλία και την ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία μπορούν να αποτελέσουν ισχυρά οικονομικά εργαλεία της ανάπτυξης που έχει κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες και όχι την κερδοφορία των μονοπωλίων.
Σ' αυτήν ακριβώς τη βάση αναδεικνύεται η αναγκαιότητα που τονίζει ότι η πάλη κατά των ιδιωτικοποιήσεων πρέπει να βλέπει μπροστά και να παίρνει υπόψη το συμπέρασμα που βγαίνει μέσα από την πολύχρονη πείρα: Οτι η μοναδική διέξοδος για την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα είναι να δυναμώσουν το ΚΚΕ και την αντιμονοπωλιακή - αντικαπιταλιστική πάλη, να συμβάλουν στην οικοδόμηση της Λαϊκής Συμμαχίας, που θα διεκδικήσει για τους παραγωγούς του πλούτου την Εργατική Λαϊκή Εξουσία ώστε να γίνουν λαϊκή περιουσία τα λιμάνια, τα πλοία, τα ναυπηγεία γενικότερα τα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, οι υποδομές, ο συσσωρευμένος πλούτος ως προϋπόθεση για τη σχεδιασμένη ανάπτυξη της οικονομίας και τη λαϊκή ευημερία.
Παραπομπές:
1. COM (2013) 295 - 23.05.2013
2. COM (2013) 296 - 23.05.2013
3. Υπόθεση: SA.36253(2013/PN)01.07.2013 Τροποποίηση των όρων της σύμβασης παραχώρησης στην COSCO μέσω της θυγατρικής της ΣΕΠ ΑΕ για την προβλήτα ΙΙ στο λιμάνι του Πειραιά.
Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ
